{"id":606118,"date":"2022-07-16T17:00:51","date_gmt":"2022-07-16T10:00:51","guid":{"rendered":"https:\/\/canhco.net\/?p=606118"},"modified":"2022-07-19T09:56:41","modified_gmt":"2022-07-19T02:56:41","slug":"viet-tan-lai-long-ngon","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/m.canhco.net\/viet-tan-lai-long-ngon-p606118.html","title":{"rendered":"“Vi\u1ec7t T\u00e2n” l\u1ea1i l\u1ed9ng ng\u00f4n, xuy\u00ean t\u1ea1c c\u00f4ng t\u00e1c ph\u00f2ng, ch\u1ed1ng tham nh\u0169ng"},"content":{"rendered":"

Th\u1eddi gian qua, c\u00f4ng t\u00e1c \u0111\u1ea5u tranh, x\u1eed l\u00fd \u0111\u1ed1i v\u1edbi t\u1ed9i ph\u1ea1m tham nh\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ea9y m\u1ea1nh quy\u1ebft li\u1ec7t, nh\u1eefng k\u1ebft qu\u1ea3 t\u00edch c\u1ef1c \u0111\u00e3 g\u00f3p ph\u1ea7n c\u1ee7ng c\u1ed1 l\u00f2ng tin trong nh\u00e2n d\u00e2n. Tuy nhi\u00ean, m\u1ed9t s\u1ed1 \u0111\u1ed1i t\u01b0\u1ee3ng, t\u1ed5 ch\u1ee9c ch\u1ed1ng ph\u00e1 \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh nh\u01b0 \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d li\u00ean t\u1ee5c c\u00f4ng k\u00edch, ph\u00e1 ho\u1ea1i, r\u00eau rao nh\u1eefng\u00a0th\u00f4ng tin th\u1eadt gi\u1ea3 l\u1eabn l\u1ed9n h\u00f2ng huy\u1ec5n ho\u1eb7c d\u01b0 lu\u1eadn. M\u1ed9t m\u1eb7t, nh\u1eefng k\u1ebb n\u00e0y vu kh\u1ed1ng Vi\u1ec7t Nam kh\u00f4ng c\u00f3 t\u1ef1 do b\u00e1o ch\u00ed, t\u1ef1 do ng\u00f4n lu\u1eadn \u0111\u1ec3 gi\u00e1m s\u00e1t quy\u1ec1n l\u1ef1c. M\u1eb7t kh\u00e1c, ch\u00fang c\u1ed5 su\u00fd, tung h\u00f4 ch\u1ebf \u0111\u1ed9 \u0111a nguy\u00ean, \u0111a \u0111\u1ea3ng l\u00e0 \u01b0u vi\u1ec7t, \u0111\u00f2i bi\u1ec3u t\u00ecnh m\u1ed9t c\u00e1ch t\u1ef1 do v\u00f4 t\u1ed5 ch\u1ee9c, v\u00f4 ph\u00e1p lu\u1eadt v\u00e0 coi \u0111\u00e2y l\u00e0 gi\u1ea3i ph\u00e1p ph\u00f2ng ng\u1eeba tham nh\u0169ng. \u0110\u00e2u l\u00e0 s\u1ef1 th\u1eadt?<\/strong><\/p>\n

\n

\"\"
Lu\u1eadn \u0111i\u1ec7u sai tr\u00e1i, xuy\u00ean t\u1ea1c c\u1ee7a \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d.<\/figcaption><\/figure><\/p><\/figure>\n

\u0110\u1ed3ng \u00fd v\u1edbi quan \u0111i\u1ec3m cho r\u1eb1ng, c\u00e1i hay c\u1ee7a m\u1ed9t \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc l\u00e0 \u0111\u1eebng \u0111\u1ec3 tham nh\u0169ng x\u1ea3y ra, v\u00ec khi tham nh\u0169ng \u0111\u00e3 di\u1ec5n ra, d\u00f9 c\u00f3 x\u1eed l\u00fd h\u00ecnh s\u1ef1 c\u0169ng s\u1ebd g\u00e2y ra nh\u1eefng h\u1eadu qu\u1ea3 ti\u00eau c\u1ef1c \u0111\u1ebfn x\u00e3 h\u1ed9i. Tuy nhi\u00ean, nh\u1eefng quan \u0111i\u1ec3m, nh\u1eefng \u201c\u0111\u1ec1 xu\u1ea5t\u201d, nh\u1eefng \u201cgi\u1ea3i ph\u00e1p\u201d c\u1ee7a Vi\u1ec7t T\u00e2n l\u1ea1i ho\u00e0n to\u00e0n phi l\u00fd v\u00e0 v\u00f4 gi\u00e1 tr\u1ecb.<\/p>\n

Tr\u01b0\u1edbc h\u1ebft, b\u00e0n v\u1ec1 vi\u1ec7c ch\u1ebf \u0111\u1ed9 \u0111a nguy\u00ean, \u0111a \u0111\u1ea3ng c\u00f3 ph\u1ea3i l\u00e0 t\u1ed1i \u01b0u \u0111\u1ec3 ng\u0103n ch\u1eb7n tham nh\u0169ng hay kh\u00f4ng. C\u00e2u tr\u1ea3 l\u1eddi th\u1eb3ng th\u1eafn l\u00e0 kh\u00f4ng. B\u00e1o c\u00e1o c\u1ee7a T\u1ed5 ch\u1ee9c Minh b\u1ea1ch Qu\u1ed1c t\u1ebf (Transparency International \u2013 TI) v\u1ec1 Ch\u1ec9 s\u1ed1 C\u1ea3m nh\u1eadn tham nh\u0169ng (Corruption Perceptions Index \u2013 CPI) n\u0103m 2020 cho th\u1ea5y c\u00f3 \u0111\u1ebfn 2\/3 trong t\u1ed5ng s\u1ed1 180 qu\u1ed1c gia tr\u00ean th\u1ebf gi\u1edbi \u0111\u1ea1t d\u01b0\u1edbi 50 \u0111i\u1ec3m tr\u00ean thang \u0111i\u1ec3m 100. Hai qu\u1ed1c gia \u0111\u1ee9ng \u0111\u1ea7u th\u1ebf gi\u1edbi v\u1ec1 \u0111\u1ed9 minh b\u1ea1ch l\u00e0 \u0110an M\u1ea1ch v\u00e0 New Zealand c\u0169ng ch\u1ec9 \u0111\u1ea1t 88 \u0111i\u1ec3m. N\u00f3i c\u00e1ch kh\u00e1c, tham nh\u0169ng \u0111ang l\u00e0 m\u1ed9t v\u1ea5n n\u1ea1n chung c\u1ee7a to\u00e0n th\u1ebf gi\u1edbi. Kh\u00f4ng ph\u1ea3i n\u01b0\u1edbc n\u00e0o \u0111a nguy\u00ean, \u0111a \u0111\u1ea3ng c\u0169ng d\u1eb9p b\u1ecf \u0111\u01b0\u1ee3c tham nh\u0169ng.<\/p>\n

V\u1eady khi n\u00e0o tham nh\u0169ng kh\u00f4ng th\u1ec3 x\u1ea3y ra? \u0110\u1ec3 tr\u1ea3 l\u1eddi cho c\u00e2u h\u1ecfi n\u00e0y, c\u1ea7n x\u00e1c \u0111\u1ecbnh r\u00f5 ngu\u1ed3n g\u1ed1c, b\u1ea3n ch\u1ea5t c\u1ee7a tham nh\u0169ng. Ngu\u1ed3n g\u1ed1c c\u1ee7a tham nh\u0169ng l\u00e0 s\u1ef1 ph\u00e2n ho\u00e1 quy\u1ec1n l\u1ef1c trong x\u00e3 h\u1ed9i. B\u1ea3n ch\u1ea5t c\u1ee7a tham nh\u0169ng l\u00e0 s\u1ef1 tha ho\u00e1 quy\u1ec1n l\u1ef1c, bi\u1ec3u hi\u1ec7n \u1edf vi\u1ec7c m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi khi \u0111\u01b0\u1ee3c giao quy\u1ec1n l\u1ef1c nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc trong tay \u0111\u00e3 s\u1eed d\u1ee5ng \u0111\u1ec3 ph\u1ee5c v\u1ee5 nh\u1eefng m\u01b0u \u0111\u1ed3, toan t\u00ednh, l\u1ee3i \u00edch ri\u00eang c\u1ee7a c\u00e1 nh\u00e2n ho\u1eb7c m\u1ed9t nh\u00f3m c\u00e1 nh\u00e2n. V\u00ec v\u1eady, c\u00e1c qu\u1ed1c gia ph\u1ea3i kh\u00f4ng ng\u1eebng ho\u00e0n thi\u1ec7n c\u01a1 ch\u1ebf, ch\u00ednh s\u00e1ch \u0111\u1ec3 ki\u1ec3m so\u00e1t quy\u1ec1n l\u1ef1c Nh\u00e0 n\u01b0\u1edbc, ng\u0103n ch\u1eb7n vi\u1ec7c quy\u1ec1n l\u1ef1c b\u1ecb s\u1eed d\u1ee5ng tu\u1ef3 ti\u1ec7n. C\u00f9ng v\u1edbi \u0111\u00f3 l\u00e0 vi\u1ec7c x\u1eed l\u00fd nghi\u00eam minh, b\u1ea3o \u0111\u1ea3m s\u1ef1 r\u0103n \u0111e m\u1ed9t c\u00e1ch nghi\u00eam kh\u1eafc \u0111\u1ed1i v\u1edbi nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 h\u00e0nh vi tham nh\u0169ng.<\/p>\n

Hi\u1ec7n nay, \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d c\u00f9ng m\u1ed9t s\u1ed1 \u0111\u1ed1i t\u01b0\u1ee3ng x\u1ea5u \u0111ang c\u1ed1 \u0111\u1ed5 l\u1ed7i cho r\u1eb1ng tham nh\u0169ng \u1edf Vi\u1ec7t Nam l\u00e0 do th\u1ec3 ch\u1ebf ch\u00ednh tr\u1ecb m\u1ed9t \u0111\u1ea3ng g\u00e2y ra. C\u00f9ng v\u1edbi \u0111\u00f3 l\u00e0 nh\u1eefng ki\u1ec3u l\u1eadp lu\u1eadn \u201cd\u00e2y c\u00e0 ra d\u00e2y mu\u1ed1ng\u201d \u0111\u1ec3 vu kh\u1ed1ng Vi\u1ec7t Nam kh\u00f4ng c\u00f3 t\u1ef1 do, d\u00e2n ch\u1ee7, nh\u00e2n quy\u1ec1n. T\u1ea5t c\u1ea3 nh\u1eefng \u0111i\u1ec1u n\u00e0y l\u00e0 h\u1ebft s\u1ee9c phi l\u00fd. T\u1ea1i Vi\u1ec7t Nam, quy\u1ec1n t\u1ef1 do lu\u00f4n \u0111\u01b0\u1ee3c t\u00f4n tr\u1ecdng theo \u0111\u00fang quy \u0111\u1ecbnh c\u1ee7a ph\u00e1p lu\u1eadt. Th\u1eadm ch\u00ed, n\u01b0\u1edbc ta c\u00f2n c\u00f3 nguy\u00ean m\u1ed9t gi\u1ea3i th\u01b0\u1edfng b\u00e1o ch\u00ed v\u1ec1 ph\u00f2ng, ch\u1ed1ng tham nh\u0169ng mang t\u00ean B\u00faa li\u1ec1m v\u00e0ng \u0111\u1ec3 t\u00f4n vinh c\u00e1c nh\u00e0 b\u00e1o, c\u01a1 quan b\u00e1o ch\u00ed c\u00f3 \u0111\u00f3ng g\u00f3p trong ph\u00f2ng, ch\u1ed1ng tham nh\u0169ng. Nh\u01b0 v\u1eady, h\u00e0 c\u1edb g\u00ec c\u00e1c \u201cnh\u00e0 d\u00e2n ch\u1ee7\u201d cho r\u1eb1ng Vi\u1ec7t Nam n\u1ea3y sinh tham nh\u0169ng l\u00e0 do kh\u00f4ng c\u00f3 t\u1ef1 do b\u00e1o ch\u00ed?<\/p>\n

Li\u00ean quan \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c \u0111\u00f2i t\u1ef1 do bi\u1ec3u t\u00ecnh, \u0111\u00e2y ti\u1ebfp t\u1ee5c l\u00e0 m\u1ed9t c\u00fa \u201cd\u1eaft m\u0169i d\u01b0 lu\u1eadn\u201d c\u1ee7a \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d. \u1ede Vi\u1ec7t Nam ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n c\u00f2n c\u00f3 quy\u1ec1n khi\u1ebfu n\u1ea1i, t\u1ed1 c\u00e1o, ki\u1ebfn ngh\u1ecb ph\u1ea3n \u00e1nh \u0111\u1ebfn c\u00e1c c\u01a1 quan c\u00f3 th\u1ea9m quy\u1ec1n, th\u00f4ng qua b\u00e1o ch\u00ed \u0111\u1ec3 ph\u00f2ng ng\u1eeba ti\u00eau c\u1ef1c, tham nh\u0169ng. Th\u1ef1c ch\u1ea5t, c\u00e1i \u201ct\u1ef1 do bi\u1ec3u t\u00ecnh\u201d m\u00e0 \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d h\u01b0\u1edbng \u0111\u1ebfn l\u00e0 th\u1ee9 t\u1ef1 do v\u00f4 t\u1ed5 ch\u1ee9c, t\u1ef1 do v\u00f4 ph\u00e1p lu\u1eadt, t\u1ef1 do \u0111\u1ec3 t\u1ea1o \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n cho \u0111\u00e1m \u201cd\u00e2n ch\u1ee7 cu\u1ed9i\u201d t\u1ee5 t\u1eadp g\u00e2y r\u1ed1i, ph\u00e1 \u0111\u00e1m, l\u00e0m m\u1ea5t an ninh tr\u1eadt t\u1ef1 c\u1ee7a \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc.<\/p>\n

Nh\u00ecn th\u1eb3ng v\u00e0o s\u1ef1 th\u1eadt, ch\u00fang ta kh\u00f4ng ph\u1ee7 nh\u1eadn tham nh\u0169ng v\u1eabn c\u00f3 \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n, c\u01a1 h\u1ed9i \u0111\u1ec3 n\u1ea3y sinh t\u1ea1i Vi\u1ec7t Nam. V\u00ec v\u1eady, m\u1ed7i ng\u01b0\u1eddi d\u00e2n ph\u1ea3i ph\u00e1t huy vai tr\u00f2 gi\u00e1m s\u00e1t, ph\u1ea3n bi\u1ec7n x\u00e3 h\u1ed9i c\u0169ng nh\u01b0 t\u00edch c\u1ef1c ph\u00e1t huy tr\u00ed tu\u1ec7, \u0111\u00f3ng g\u00f3p \u00fd ki\u1ebfn v\u00e0o vi\u1ec7c ho\u00e0n thi\u1ec7n c\u01a1 ch\u1ebf, ch\u00ednh s\u00e1ch \u0111\u1ec3 ph\u00f2ng ng\u1eeba tham nh\u0169ng. \u0110i li\u1ec1n v\u1edbi \u0111\u00f3 l\u00e0 vi\u1ec7c \u0111\u1ea5u tranh v\u1edbi nh\u1eefng k\u1ebb ph\u00e1 \u0111\u00e1m, t\u00e1t n\u01b0\u1edbc theo m\u01b0a, xuy\u00ean t\u1ea1c b\u1ea3n ch\u1ea5t v\u1ea5n \u0111\u1ec1 tham nh\u0169ng \u0111\u1ec3 ph\u00e1 ho\u1ea1i \u0111\u1ea5t n\u01b0\u1edbc.<\/p>\n

B\u1ea3o An\u00a0<\/strong><\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Th\u1eddi gian qua, c\u00f4ng t\u00e1c \u0111\u1ea5u tranh, x\u1eed l\u00fd \u0111\u1ed1i v\u1edbi t\u1ed9i ph\u1ea1m tham nh\u0169ng \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u1ea9y m\u1ea1nh quy\u1ebft li\u1ec7t, nh\u1eefng k\u1ebft qu\u1ea3 t\u00edch c\u1ef1c \u0111\u00e3 g\u00f3p ph\u1ea7n c\u1ee7ng c\u1ed1 l\u00f2ng tin trong nh\u00e2n d\u00e2n. Tuy nhi\u00ean, m\u1ed9t s\u1ed1 \u0111\u1ed1i t\u01b0\u1ee3ng, t\u1ed5 ch\u1ee9c ch\u1ed1ng ph\u00e1 \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh nh\u01b0 \u201cVi\u1ec7t T\u00e2n\u201d li\u00ean t\u1ee5c c\u00f4ng k\u00edch, ph\u00e1 […]<\/p>\n","protected":false},"author":10,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[3],"tags":[769],"topics":[],"longform":[],"members":[130369],"story":[],"thematic":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/606118"}],"collection":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/10"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=606118"}],"version-history":[{"count":9,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/606118\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":606278,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/606118\/revisions\/606278"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=606118"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=606118"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=606118"},{"taxonomy":"topics","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/topics?post=606118"},{"taxonomy":"longform","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/longform?post=606118"},{"taxonomy":"members","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/members?post=606118"},{"taxonomy":"story","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/story?post=606118"},{"taxonomy":"thematic","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/thematic?post=606118"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}