{"id":433121,"date":"2020-09-25T10:09:00","date_gmt":"2020-09-25T03:09:00","guid":{"rendered":"http:\/\/canhco.net\/?p=433121"},"modified":"2020-09-25T11:23:31","modified_gmt":"2020-09-25T04:23:31","slug":"giai-thich-hien-tuong-bong-de-duoi-goc-nhin-khoa-hoc","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/m.canhco.net\/giai-thich-hien-tuong-bong-de-duoi-goc-nhin-khoa-hoc-p433121.html","title":{"rendered":"Gi\u1ea3i th\u00edch hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 d\u01b0\u1edbi g\u00f3c nh\u00ecn khoa h\u1ecdc"},"content":{"rendered":"

Ch\u1eafc ch\u1eafn ai c\u0169ng m\u1ed9t l\u1ea7n tr\u1ea3i qua trong \u0111\u1eddi c\u1ea3m gi\u00e1c gi\u1eadt m\u00ecnh gi\u1eefa \u0111\u00eam, t\u1ec9nh t\u00e1o, c\u1ea3m nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c xung quanh nh\u01b0ng to\u00e0n th\u00e2n b\u1ea5t \u0111\u1ed9ng. Hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 b\u00f3ng \u0111\u00e8. V\u1eady \u0111\u00e2u l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n con ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 v\u00e0 ph\u1ea3i l\u00e0m sao \u0111\u1ec3 th\u00f3at kh\u1ecfi t\u00ecnh tr\u1ea1ng \u0111\u00e1ng s\u1ee3 \u0111\u00f3? <\/strong><\/p>\n

\"V\u00ec<\/figure>\n

Gi\u1ea3i m\u00e3 hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 <\/strong><\/p>\n

\u201cT\u00f4i t\u1ec9nh gi\u1ea5c tr\u00ean gi\u01b0\u1eddng. C\u00f3 hai ng\u01b0\u1eddi l\u1ea1 m\u1eb7t trong g\u00f3c ph\u00f2ng. T\u00f4i kh\u00f4ng th\u1ec3 nh\u00ecn th\u1ea5y h\u1ecd nh\u01b0ng bi\u1ebft r\u00f5 l\u00e0 h\u1ecd \u1edf \u0111\u00f3 v\u00e0 h\u1ecd tr\u00f4ng nh\u01b0 th\u1ebf n\u00e0o. T\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 nghe th\u1ea5y h\u1ecd r\u00ec r\u1ea7m tr\u00f2 chuy\u1ec7n, c\u00e2u chuy\u1ec7n xoay quanh ch\u1ee7 \u0111\u1ec1 gi\u1ebft ng\u01b0\u1eddi. T\u00f4i kh\u00f4ng t\u00e0i n\u00e0o c\u1eed \u0111\u1ed9ng \u0111\u01b0\u1ee3c. B\u1ed7ng c\u00f3 m\u1ed9t t\u00ean ti\u1ebfn t\u1edbi, ngay ph\u00eda tr\u00ean t\u00f4i. H\u1eafn nh\u1ed5 b\u00e3i n\u01b0\u1edbc b\u1ecdt tr\u00fang ngay h\u1ed1c m\u1eaft \u0111ang nh\u1eafm nghi\u1ec1n c\u1ee7a t\u00f4i. T\u00f4i c\u00f3 th\u1ec3 c\u1ea3m nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c r\u00f5 r\u00e0ng b\u00e3i n\u01b0\u1edbc nh\u01a1n nh\u1edbt \u0111\u00f3 \u0111ang ch\u1ea3y tr\u00ean m\u1eb7t\u201d<\/em>, m\u1ed9t ng\u01b0\u1eddi tham gia d\u1ef1 \u00e1n nghi\u00ean c\u1ee9u hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 m\u00f4 t\u1ea3.<\/p>\n

Theo IBTimes, \u0111o\u1ea1n m\u00f4 t\u1ea3 nghe nh\u01b0 trong phim n\u00e0y th\u1ef1c ch\u1ea5t l\u00e0 tr\u1ea3i nghi\u1ec7m ho\u00e0n to\u00e0n c\u00f3 th\u1eadt c\u1ee7a ng\u01b0\u1eddi tham gia d\u1ef1 \u00e1n nghi\u00ean c\u1ee9u v\u1ec1 t\u00ecnh tr\u1ea1ng t\u00ea li\u1ec7t trong gi\u1ea5c ng\u1ee7<\/strong>, hay c\u00f2n g\u1ecdi l\u00e0 b\u00f3ng \u0111\u00e8<\/strong>. \u0110\u00f3 l\u00e0 m\u1ed9t tr\u1ea1ng th\u00e1i b\u1ea5t th\u01b0\u1eddng khi\u1ebfn con ng\u01b0\u1eddi t\u1ec9nh gi\u1ea5c v\u00e0o ban \u0111\u00eam nh\u01b0ng kh\u00f4ng th\u1ec3 c\u1eed \u0111\u1ed9ng ch\u00e2n tay, v\u00e0 th\u01b0\u1eddng xuy\u00ean c\u1ea3m nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c r\u1ea5t nhi\u1ec1u cung b\u1eadc \u1ea3o gi\u00e1c l\u1ea1 k\u1ef3 \u0111\u00e1ng s\u1ee3.<\/p>\n

\u1ea2o gi\u00e1c v\u00e0 nguy c\u01a1T\u00ecnh tr\u1ea1ng t\u00ea li\u1ec7t trong gi\u1ea5c ng\u1ee7 th\u01b0\u1eddng x\u1ea3y ra v\u00e0o \u0111\u1ea7u bu\u1ed5i \u0111\u00eam<\/strong>, khi b\u1eaft \u0111\u1ea7u gi\u1ea5c ng\u1ee7, ho\u1eb7c cu\u1ed1i bu\u1ed5i \u0111\u00eam, khi chu\u1ea9n b\u1ecb t\u1ec9nh gi\u1ea5c. Khi ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8, \u1ea3o gi\u00e1c xu\u1ea5t hi\u1ec7n c\u00f3 th\u1ec3 sinh ra nhi\u1ec1u tr\u1ea3i nghi\u1ec7m \u0111\u00e1ng s\u1ee3. C\u00f3 th\u1ec3 ph\u00e2n lo\u1ea1i \u1ea3o gi\u00e1c theo ba nh\u00f3m.<\/p>\n

\"V\u00ec
Tranh v\u1ebd m\u00f4 t\u1ea3 hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 trong s\u00e1ch \u201cMy dream, my bad dream\u201d n\u0103m 1915 c\u1ee7a Fritz Schwimbeck. (\u1ea2nh: Wikipedia).<\/figcaption><\/figure>\n

\u1ea2o gi\u00e1c \u0111\u1ed9t nh\u1eadp<\/strong> l\u00e0 c\u1ea3m gi\u00e1c v\u1ec1 s\u1ef1 xu\u1ea5t hi\u1ec7n c\u1ee7a k\u1ebb x\u1ea5u \u1edf trong ph\u00f2ng, \u0111\u00f4i khi bi\u1ebfn th\u00e0nh nh\u1eefng \u1ea3o gi\u00e1c \u0111a gi\u00e1c quan si\u00eau th\u1ef1c<\/strong> v\u1ec1 m\u1ed9t k\u1ebb \u0111\u1ed9t nh\u1eadp th\u1ef1c s\u1ef1.<\/p>\n

\u1ea2o gi\u00e1c b\u00f3ng \u0111\u00e8<\/strong>, th\u01b0\u1eddng xu\u1ea5t hi\u1ec7n \u0111\u1ed3ng th\u1eddi v\u1edbi \u1ea3o gi\u00e1c \u0111\u1ed9t nh\u1eadp, l\u00e0 c\u1ea3m gi\u00e1c b\u1ecb \u0111\u00e8 n\u1eb7ng tr\u00ean l\u1ed3ng ng\u1ef1c v\u00e0 b\u1ecb b\u00f3p ngh\u1eb9t \u0111\u1ebfn t\u1eafc th\u1edf.<\/p>\n

Lo\u1ea1i th\u1ee9 ba l\u00e0 nh\u1eefng \u1ea3o gi\u00e1c li\u00ean quan \u0111\u1ebfn r\u1ed1i lo\u1ea1n ti\u1ec1n \u0111\u00ecnh<\/strong>, kh\u00f4ng m\u1ea5y khi xu\u1ea5t hi\u1ec7n c\u00f9ng hai lo\u1ea1i \u1ea3o gi\u00e1c tr\u00ean, mang \u0111\u1ebfn c\u1ea3m t\u01b0\u1edfng v\u1ec1 nh\u1eefng tr\u1ea3i nghi\u1ec7m v\u1eadn \u0111\u1ed9ng \u1ea3o nh\u01b0 c\u1ea3m gi\u00e1c tr\u00f4i n\u1ed5i, r\u01a1i t\u1ef1 do v\u00f4 \u0111\u1ecbnh.<\/p>\n

B\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng ph\u1ed5 bi\u1ebfn \u0111\u01b0\u1ee3c ghi nh\u1eadn t\u1eeb r\u1ea5t l\u00e2u, trong h\u1ea7u h\u1ebft m\u1ecdi n\u1ec1n v\u0103n h\u00f3a t\u1eeb c\u1ed5 ch\u00ed kim. Hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c ng\u01b0\u1eddi Trung Qu\u1ed1c ghi ch\u00e9p trong c\u00e1c c\u00e2u chuy\u1ec7n d\u00e3 s\u1eed c\u00e1ch \u0111\u00e2y h\u01a1n 3.000 n\u0103m, th\u1eadm ch\u00ed, b\u00f3ng \u0111\u00e8 c\u00f2n hi\u1ec7n di\u1ec7n trong b\u1ee9c tranh t\u1eeb th\u1eddi Ph\u1ee5c h\u01b0ng c\u1ee7a h\u1ecda s\u0129 ng\u01b0\u1eddi Th\u1ee5y S\u0129 Henry Fuseli n\u0103m 1781.<\/p>\n

T\u1ea1i Anh, trong m\u1ed9t nghi\u00ean c\u1ee9u c\u00f4ng b\u1ed1 h\u1ed3i th\u00e1ng 8 tr\u00ean t\u1ea1p ch\u00ed Gi\u1ea5c ng\u1ee7 c\u1ee7a t\u00e1c gi\u1ea3 Dan Dennis, \u0110\u1ea1i h\u1ecdc Sheffield, 30% trong s\u1ed1 862 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecfi n\u00f3i r\u1eb1ng h\u1ecd \u0111\u00e3 \u0111\u00e3 tr\u1ea3i qua tr\u1ea1ng th\u00e1i b\u00f3ng \u0111\u00e8 \u00edt nh\u1ea5t m\u1ed9t l\u1ea7n trong \u0111\u1eddi. Kho\u1ea3ng 8% trong s\u1ed1 \u0111\u00f3 n\u00f3i r\u1eb1ng h\u1ecd th\u01b0\u1eddng xuy\u00ean b\u1ecb hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng n\u00e0y khi ng\u1ee7. T\u1ed5ng h\u1ee3p c\u00f3 h\u1ec7 th\u1ed1ng t\u1eeb h\u01a1n 30 c\u00f4ng tr\u00ecnh nghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean kh\u1eafp th\u1ebf gi\u1edbi ch\u1ec9 ra r\u1eb1ng 10% d\u00e2n s\u1ed1 g\u1eb7p ph\u1ea3i t\u00ecnh tr\u1ea1ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 trong gi\u1ea5c ng\u1ee7.<\/p>\n

B\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 tri\u1ec7u ch\u1ee9ng th\u00f4ng th\u01b0\u1eddng c\u1ee7a ch\u1ee9ng ng\u1ee7 r\u0169, m\u1ed9t b\u1ec7nh v\u1ec1 r\u1ed1i lo\u1ea1n gi\u1ea5c ng\u1ee7 do kh\u1ea3 n\u0103ng \u0111i\u1ec1u ti\u1ebft v\u00f2ng tu\u1ea7n ho\u00e0n th\u1ee9c-ng\u1ee7 b\u00ecnh th\u01b0\u1eddng c\u1ee7a b\u1ed9 n\u00e3o b\u1ecb ng\u1eaft qu\u00e3ng. B\u00f3ng \u0111\u00e8 c\u0169ng l\u00e0 tri\u1ec7u ch\u1ee9ng chung c\u1ee7a m\u1ed9t s\u1ed1 b\u1ec7nh nh\u00e2n t\u00e2m th\u1ea7n<\/strong>, \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t l\u00e0 nh\u1eefng tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p t\u00e2m th\u1ea7n sau ch\u1ea5n th\u01b0\u01a1ng t\u00e2m l\u00fd v\u00e0 b\u1ec7nh nh\u00e2n m\u1eafc ch\u1ee9ng t\u00e2m th\u1ea7n ho\u1ea3ng lo\u1ea1n.<\/p>\n

Nh\u00e2n t\u1ed1Kh\u00f4ng \u00edt ng\u01b0\u1eddi c\u0169ng b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 m\u00e0 kh\u00f4ng li\u00ean quan g\u00ec \u0111\u1ebfn b\u1ec7nh t\u00e2m th\u1ea7n hay c\u00e1c tri\u1ec7u ch\u1ee9ng th\u1ea7n kinh. Nghi\u00ean c\u1ee9u c\u1ee7a Dan Dennis cho th\u1ea5y nh\u00e2n t\u1ed1 h\u00e0ng \u0111\u1ea7u c\u00f3 nguy c\u01a1 g\u00e2y ra t\u00ecnh tr\u1ea1ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 do c\u0103ng th\u1eb3ng t\u00e2m l\u00fd, tr\u1ea7m c\u1ea3m, lo l\u1eafng hay b\u1ebf t\u1eafc trong cu\u1ed9c s\u1ed1ng.<\/strong><\/p>\n

Ngay c\u1ea3 ch\u1ea5t l\u01b0\u1ee3ng gi\u1ea5c ng\u1ee7<\/strong> c\u0169ng c\u00f3 t\u00e1c \u0111\u1ed9ng kh\u00f4ng nh\u1ecf \u0111\u1ebfn vi\u1ec7c ng\u01b0\u1eddi b\u1ec7nh ph\u1ea3i ch\u1ecbu \u0111\u1ef1ng hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8. Nghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean nh\u00f3m ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 gi\u1ea5c ng\u1ee7 b\u1ea5t b\u00ecnh th\u01b0\u1eddng hay b\u1ecb ng\u1eaft qu\u00e3ng khi l\u00e0m c\u00f4ng vi\u1ec7c tr\u1ef1c ca \u0111\u00eam cho th\u1ea5y nguy c\u01a1 g\u1eb7p ph\u1ea3i hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 kh\u00e1 cao.<\/p>\n

Khi xem x\u00e9t vai tr\u00f2 c\u1ee7a di truy\u1ec1n h\u1ecdc, b\u1eb1ng c\u00e1ch so s\u00e1nh t\u1ea7n su\u1ea5t g\u1eb7p hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 \u1edf c\u00e1c c\u1eb7p song sinh c\u00f9ng tr\u1ee9ng v\u1edbi c\u00e1c c\u1eb7p song sinh kh\u00e1c tr\u1ee9ng, c\u00e1c nh\u00e0 khoa h\u1ecdc t\u00ecm ra s\u1ef1 li\u00ean h\u1ec7 c\u1ee7a gene di truy\u1ec1n<\/strong> v\u1edbi hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8. Th\u1eadm ch\u00ed, s\u1ef1 bi\u1ebfn \u0111\u1ed5i c\u1ee7a m\u1ed9t gene \u0111\u1eb7c bi\u1ec7t li\u00ean quan \u0111\u1ebfn chu tr\u00ecnh th\u1ee9c-ng\u1ee7 c\u1ee7a con ng\u01b0\u1eddi c\u0169ng g\u00e2y n\u00ean t\u00ecnh tr\u1ea1ng b\u00f3ng \u0111\u00e8, m\u1eb7c d\u00f9 \u0111i\u1ec1u n\u00e0y c\u00f2n ch\u01b0a \u0111\u01b0\u1ee3c kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh ch\u1eafc ch\u1eafn.<\/p>\n

Ngay c\u1ea3 gi\u1ea5c ng\u1ee7 t\u01b0\u1edfng nh\u01b0 b\u00ecnh th\u01b0\u1eddng c\u0169ng bao g\u1ed3m nhi\u1ec1u giai \u0111o\u1ea1n kh\u00e1c nhau, \u0111\u01b0\u1ee3c th\u1ec3 hi\u1ec7n trong h\u00ecnh v\u1ebd sau:<\/p>\n

\"V\u00ec
Giai \u0111o\u1ea1n c\u1ee7a gi\u1ea5c ng\u1ee7. (\u1ea2nh: Dan Dennis).<\/figcaption><\/figure>\n

T\u1eeb tr\u1ea1ng th\u00e1i t\u1ec9nh, con ng\u01b0\u1eddi tr\u1ea3i qua ba giai \u0111o\u1ea1n \u0111\u1ebfn khi ng\u1ee7 say, t\u1ee9c l\u00e0 m\u1ee9c s\u00e2u nh\u1ea5t c\u1ee7a tr\u1ea1ng th\u00e1i v\u00f4 th\u1ee9c (non-REM). Khi quay tr\u1edf l\u1ea1i giai \u0111o\u1ea1n 1 c\u1ee7a gi\u1ea5c ng\u1ee7, con ng\u01b0\u1eddi ti\u1ebfn t\u1edbi tr\u1ea1ng th\u00e1i REM<\/strong> (rapid eye movement \u2013 c\u1eed \u0111\u1ed9ng m\u1eaft nhanh) c\u1ee7a gi\u1ea5c ng\u1ee7.<\/p>\n

Trong khi REM di\u1ec5n ra, c\u00e1c h\u00f3a ch\u1ea5t n\u00e3o b\u1eaft \u0111\u1ea7u ph\u00e1t huy t\u00e1c d\u1ee5ng, ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a n\u00e3o v\u00f4 c\u00f9ng s\u00f4i \u0111\u1ed9ng, v\u00e0 c\u00e1c gi\u1ea5c m\u01a1 \u0111\u1ea1t m\u1ee9c cao tr\u00e0o. Tuy nhi\u00ean, c\u00e1c c\u01a1 ch\u1ee7 \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a c\u01a1 th\u1ec3, t\u1eeb tay, ch\u00e2n, ng\u00f3n tay, b\u1ea5t c\u1ee9 ph\u1ea7n c\u01a1 n\u00e0o \u0111\u01b0\u1ee3c ki\u1ec3m so\u00e1t khi th\u1ee9c (ngo\u1ea1i tr\u1eeb m\u1eaft v\u00e0 h\u1ec7 h\u00f4 h\u1ea5p), \u0111\u1ec1u b\u1ecb t\u00ea li\u1ec7t. Tr\u1ea1ng th\u00e1i n\u00e0y gi\u00fap gi\u1eef con ng\u01b0\u1eddi n\u1eb1m y\u00ean trong khi n\u00e3o ra s\u1ee9c v\u1ebd v\u1eddi nh\u1eefng k\u1ecbch b\u1ea3n qu\u00e1i d\u1ecb nh\u1ea5t. \u0110\u00f3 c\u0169ng l\u00e0 l\u00fd do m\u1ed9t s\u1ed1 ng\u01b0\u1eddi \u0111\u00f4i khi tr\u1ea3i qua c\u1ea3m gi\u00e1c b\u1ecb b\u1ea5t \u0111\u1ed9ng khi ng\u1ee7<\/strong>, hay khi \u0111\u00e3 th\u1ee9c gi\u1ea5c r\u1ed3i nh\u01b0ng c\u00e1c c\u01a1 v\u1eabn trong t\u00ecnh tr\u1ea1ng \u0111\u00f4ng c\u1ee9ng.<\/p>\n

Trong nghi\u00ean c\u1ee9u c\u1ee7a c\u00e1c nh\u00e0 khoa h\u1ecdc Vi\u1ec7n khoa h\u1ecdc th\u1ea7n kinh Tokyo Metropolitan n\u0103m 2012, h\u1ecd th\u00ed nghi\u1ec7m lo\u1ea1i b\u1ecf m\u1ed9t c\u00e1ch c\u00f3 h\u1ec7 th\u1ed1ng t\u1eebng th\u00e0nh ph\u1ea7n c\u1ee7a gi\u1ea5c ng\u1ee7 ti\u1ebfn t\u1edbi tr\u1ea1ng th\u00e1i REM.<\/p>\n

Theo \u0111\u00f3, n\u1ebfu l\u00e0m gi\u00e1n \u0111o\u1ea1n c\u00f3 m\u1ee9c \u0111\u1ed9 c\u00e1c chu k\u1ef3 c\u1ee7a REM, gi\u1ea5c ng\u1ee7 con ng\u01b0\u1eddi c\u00f3 th\u1ec3 \u0111\u1ea1t \u0111\u1ebfn tr\u1ea1ng th\u00e1i REM-kh\u1edfi ph\u00e1t \u0111\u1ed9t ng\u1ed9t (sudden-onset REM vi\u1ebft t\u1eaft l\u00e0 SOREM<\/strong>). \u0110\u00f3 l\u00e0 tr\u1ea1ng th\u00e1i khi con ng\u01b0\u1eddi \u0111i th\u1eb3ng t\u1eeb t\u00ecnh tr\u1ea1ng th\u1ee9c v\u00e0o gi\u1ea5c ng\u1ee7 c\u00f3 tr\u1ea1ng th\u00e1i REM b\u1ecf qua m\u1ed9t s\u1ed1 giai \u0111o\u1ea1n kh\u00e1c c\u1ee7a gi\u1ea5c ng\u1ee7 (\u0111i\u1ec1u n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ec3u th\u1ecb b\u1edfi \u0111\u01b0\u1eddng \u0111\u1ee9t qu\u00e3ng tr\u00ean s\u01a1 \u0111\u1ed3).<\/p>\n

Ngay sau \u0111\u1ea1t t\u1edbi tr\u1ea1ng th\u00e1i SOREM, nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi tham gia th\u1eed nghi\u1ec7m tr\u1ea3i qua t\u00ecnh tr\u1ea1ng t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1 hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 \u2013 c\u1ee7ng c\u1ed1 th\u00eam \u00fd ki\u1ebfn t\u1eeb nh\u1eefng nghi\u00ean c\u1ee9u tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y cho r\u1eb1ng gi\u1ea5c ng\u1ee7 b\u1ecb ng\u1eaft qu\u00e3ng l\u00e0m t\u0103ng nguy c\u01a1 d\u1eabn t\u1edbi t\u00ecnh tr\u1ea1ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 trong gi\u1ea5c ng\u1ee7.<\/p>\n

Nghi\u00ean c\u1ee9u n\u00e0y c\u0169ng ch\u1ec9 ra r\u1eb1ng hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng b\u00f3ng \u0111\u00e8 c\u00f3 li\u00ean h\u1ec7 g\u1ea7n v\u1edbi gi\u1ea5c ng\u1ee7 c\u00f3 tr\u1ea1ng th\u00e1i REM. Nh\u1eefng g\u00ec d\u01b0\u1eddng nh\u01b0 x\u1ea3y ra trong l\u00fac b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 m\u1ed9t ph\u1ea7n b\u1ed9 n\u00e3o th\u1ee9c d\u1eady, ho\u00e0n to\u00e0n t\u1ec9nh t\u00e1o nh\u1eadn th\u1ee9c m\u1ecdi v\u1eadt xung quanh, trong khi m\u1ed9t ph\u1ea7n kh\u00e1c c\u1ee7a n\u00e3o b\u1ed9, nh\u01b0 v\u00f9ng ch\u1ec9 huy h\u1ec7 th\u1ea7n kinh v\u1eadn \u0111\u1ed9ng, v\u1eabn \u1edf trong gi\u1ea5c ng\u1ee7 c\u00f3 tr\u1ea1ng th\u00e1i REM khi\u1ebfn cho h\u1ea7u h\u1ebft c\u01a1 v\u1eadn \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a c\u01a1 th\u1ec3 b\u1ecb t\u00ea li\u1ec7t. N\u00f3i c\u00e1ch kh\u00e1c, t\u00e2m tr\u00ed c\u00f3 \u00fd th\u1ee9c \u0111\u00e3 ho\u00e0n to\u00e0n t\u1ec9nh t\u00e1o nh\u01b0ng c\u01a1 th\u1ec3 th\u00ec kh\u00f4ng.<\/p>\n

C\u00e1c ghi ch\u00e9p thu nh\u1eadn v\u1ec1 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a n\u00e3o b\u1ed9 trong qu\u00e1 tr\u00ecnh b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 ch\u1ec9 ra giai \u0111o\u1ea1n \u0111\u00f3 l\u00e0 tr\u1ea1ng th\u00e1i \u0111\u1ed9c \u0111\u00e1o duy nh\u1ea5t kh\u00f4ng tr\u00f9ng l\u1eafp c\u1ee7a nh\u1eadn th\u1ee9c. S\u01a1 \u0111\u1ed3 \u0111i\u1ec7n n\u00e3o c\u1ee7a qu\u00e1 tr\u00ecnh b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 c\u00f3 h\u00ecnh d\u1ea1ng ho\u00e0n to\u00e0n kh\u00e1c bi\u1ec7t v\u1edbi s\u01a1 \u0111\u1ed3 \u0111i\u1ec7n n\u00e3o c\u1ee7a t\u00ecnh tr\u1ea1ng th\u1ee9c ho\u1eb7c ngay c\u1ea3 gi\u1ea5c ng\u1ee7 c\u00f3 tr\u1ea1ng th\u00e1i REM.<\/p>\n

Do \u0111\u00f3, hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng n\u00e0y kh\u00f4ng ho\u00e0n to\u00e0n thu\u1ed9c v\u1ec1 m\u1ed9t ph\u00eda ng\u1ee7 hay th\u1ee9c, m\u00e0 \u1edf v\u00f9ng \u0111an xen.<\/p>\n

Ch\u1eefa tr\u1ecbB\u00f3ng \u0111\u00e8 l\u00e0 m\u1ed9t hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng r\u1ed1i lo\u1ea1n gi\u1ea5c ng\u1ee7 kh\u00f4ng th\u1ef1c t\u1ed5n<\/strong>, t\u1ee9c l\u00e0 kh\u00f4ng g\u00e2y t\u1ed5n th\u01b0\u01a1ng \u0111\u1ebfn c\u01a1 th\u1ec3, nh\u01b0ng n\u1ebfu li\u00ean t\u1ee5c r\u01a1i v\u00e0o t\u00ecnh tr\u1ea1ng n\u00e0y c\u00f3 th\u1ec3 d\u1eabn \u0111\u1ebfn nh\u1eefng nguy h\u1ea1i v\u1edbi s\u1ee9c kh\u1ecfe nh\u01b0 suy nh\u01b0\u1ee3c th\u1ea7n kinh, m\u1ec7t m\u1ecfi, t\u00e2m tr\u1ea1ng b\u1ea5t \u1ed5n.<\/p>\n

Ng\u01b0\u1eddi ng\u1ee7 ng\u1eeda d\u1ec5 b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 h\u01a1n v\u00ec t\u01b0 th\u1ebf n\u00e0y th\u01b0\u1eddng g\u00e2y ng\u00e1y, c\u00f3 th\u1ec3 d\u1eabn t\u1edbi c\u1ea3m gi\u00e1c ngh\u1eb9t th\u1edf. \u0110i\u1ec1u n\u00e0y c\u00f3 th\u1ec3 gi\u1ea3i th\u00edch v\u00ec sao nhi\u1ec1u b\u1ec7nh nh\u00e2n th\u01b0\u1eddng nh\u00ecn th\u1ea5y ma qu\u1ef7 \u0111\u00e8 ng\u1ef1c ho\u1eb7c b\u00f3p c\u1ed5 l\u00e0m h\u1ecd kh\u00f4ng th\u1edf n\u1ed5i.<\/p>\n

Kh\u00f4ng may l\u00e0 \u0111\u1ebfn nay v\u1eabn ch\u01b0a c\u00f3 ph\u01b0\u01a1ng thu\u1ed1c ch\u1eefa tr\u1ecb h\u1eefu hi\u1ec7u cho t\u00ecnh tr\u1ea1ng t\u00ea li\u1ec7t trong gi\u1ea5c ng\u1ee7, ngo\u1ea1i tr\u1eeb m\u1ed9t v\u00e0i tr\u01b0\u1eddng h\u1ee3p c\u00f3 ph\u1ea3n \u1ee9ng t\u1ed1t v\u1edbi thu\u1ed1c ch\u1ed1ng tr\u1ea7m c\u1ea3m. Do \u0111\u00f3, c\u00e1ch h\u1ea1n ch\u1ebf t\u1ed1t nh\u1ea5t l\u00e0 x\u00e2y d\u1ef1ng m\u1ed9t l\u1ed1i s\u1ed1ng l\u00e0nh m\u1ea1nh, \u0103n u\u1ed1ng \u0111i\u1ec1u \u0111\u1ed9, tham gia c\u00e1c ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng gi\u1ea3i tr\u00ed, th\u1ec3 thao, tr\u00e1nh c\u0103ng th\u1eb3ng v\u00e0 t\u1ea1o th\u00f3i quen \u0111i ng\u1ee7 \u0111\u00fang gi\u1edd<\/strong> \u0111\u1ec3 tr\u00e1nh r\u1ed1i lo\u1ea1n gi\u1ea5c ng\u1ee7, khi ng\u1ee7 ph\u1ea3i c\u00f3 t\u01b0 th\u1ebf n\u1eb1m ng\u1ee7 tho\u1ea3i m\u00e1i l\u00e0m cho to\u00e0n b\u1ed9 c\u01a1 b\u1eafp gi\u00e3n, \u0111\u1ea7u kh\u00f4ng v\u1eb9o l\u1ec7ch, qu\u1ea7n \u00e1o ph\u1ea3i r\u1ed9ng r\u00e3i, bu\u1ed3ng ng\u1ee7 tho\u00e1ng kh\u00ed.<\/p>\n

Ngo\u00e0i ra, c\u00f3 th\u1ec3 trau d\u1ed3i ki\u1ebfn th\u1ee9c \u0111\u1ec3 t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng th\u00edch nghi v\u1edbi cu\u1ed9c s\u1ed1ng, gi\u1ea3m \u00e1p l\u1ef1c trong c\u00f4ng vi\u1ec7c. Trong nghi\u00ean c\u1ee9u c\u00f4ng b\u1ed1 h\u1ed3i th\u00e1ng 10\/2014 c\u1ee7a t\u00e1c gi\u1ea3 Sharpless BA, \u0111\u1ea1i h\u1ecdc bang Washington, kho\u1ea3ng 79% nh\u1eefng ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecfi cho r\u1eb1ng nh\u1eefng c\u00e1ch th\u1ee9c l\u00e0nh m\u1ea1nh tr\u00ean r\u1ea5t hi\u1ec7u qu\u1ea3. M\u1ed9t c\u00e1ch kh\u00e1c l\u00e0 thay v\u00ec ng\u0103n ch\u1eb7n b\u00f3ng \u0111\u00e8, c\u00f3 th\u1ec3 t\u00ecm c\u00e1ch ph\u00e1 v\u1ee1 n\u00f3 b\u1eb1ng c\u00e1ch c\u1eed \u0111\u1ed9ng m\u1ed9t b\u1ed9 ph\u1eadn c\u01a1 th\u1ec3 nh\u01b0 ng\u00f3n tay ho\u1eb7c th\u01b0 gi\u00e3n to\u00e0n th\u00e2n. C\u00e1ch th\u1ee9c n\u00e0y \u0111\u01b0\u1ee3c 54% ng\u01b0\u1eddi \u0111\u01b0\u1ee3c h\u1ecfi tin r\u1eb1ng c\u00f3 hi\u1ec7u qu\u1ea3.<\/p>\n

(Theo VNExpress)<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

Ch\u1eafc ch\u1eafn ai c\u0169ng m\u1ed9t l\u1ea7n tr\u1ea3i qua trong \u0111\u1eddi c\u1ea3m gi\u00e1c gi\u1eadt m\u00ecnh gi\u1eefa \u0111\u00eam, t\u1ec9nh t\u00e1o, c\u1ea3m nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c xung quanh nh\u01b0ng to\u00e0n th\u00e2n b\u1ea5t \u0111\u1ed9ng. Hi\u1ec7n t\u01b0\u1ee3ng \u0111\u00f3 \u0111\u01b0\u1ee3c g\u1ecdi l\u00e0 b\u00f3ng \u0111\u00e8. V\u1eady \u0111\u00e2u l\u00e0 nguy\u00ean nh\u00e2n con ng\u01b0\u1eddi b\u1ecb b\u00f3ng \u0111\u00e8 v\u00e0 ph\u1ea3i l\u00e0m sao \u0111\u1ec3 th\u00f3at kh\u1ecfi t\u00ecnh tr\u1ea1ng […]<\/p>\n","protected":false},"author":9,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[28],"tags":[],"topics":[],"longform":[],"members":[],"story":[],"thematic":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/433121"}],"collection":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/9"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=433121"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/433121\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":433139,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/433121\/revisions\/433139"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=433121"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=433121"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=433121"},{"taxonomy":"topics","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/topics?post=433121"},{"taxonomy":"longform","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/longform?post=433121"},{"taxonomy":"members","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/members?post=433121"},{"taxonomy":"story","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/story?post=433121"},{"taxonomy":"thematic","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/thematic?post=433121"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}