Chu\u1ed7i cung \u1ee9ng \u0110VHD l\u00e0m th\u1ef1c ph\u1ea9m gia t\u0103ng nguy c\u01a1 truy\u1ec1n virus corona sang ng\u01b0\u1eddi.<\/figcaption><\/figure>\nNghi\u00ean c\u1ee9u v\u1eeba \u0111\u01b0\u1ee3c \u0111\u0103ng tr\u00ean trang bioRxiv do m\u1ed9t nh\u00f3m c\u00e1c nh\u00e0 khoa h\u1ecdc thu\u1ed9c t\u1ed5 ch\u1ee9c WCS, C\u1ee5c Th\u00fa y thu\u1ed9c B\u1ed9 N\u00f4ng nghi\u1ec7p v\u00e0 ph\u00e1t tri\u1ec3n n\u00f4ng th\u00f4n Vi\u1ec7t Nam, H\u1ecdc vi\u1ec7n N\u00f4ng nghi\u1ec7p Vi\u1ec7t Nam, EcoHealth Alliance v\u00e0 Vi\u1ec7n M\u1ed9t s\u1ee9c kh\u1ecfe thu\u1ed9c \u0110\u1ea1i h\u1ecdc California, Davis th\u1ef1c hi\u1ec7n.<\/p>\n
T\u1ea1i c\u00e1c m\u1eaft x\u00edch c\u1ee7a chu\u1ed7i cung \u1ee9ng, \u0110VHD th\u01b0\u1eddng b\u1ecb c\u0103ng th\u1eb3ng v\u00e0 b\u1ecb nu\u00f4i nh\u1ed1t trong \u0111i\u1ec1u ki\u1ec7n ch\u1eadt ch\u1ed9i c\u00f9ng v\u1edbi c\u00e1c lo\u00e0i \u0111\u1ed9ng v\u1eadt kh\u00e1c du nh\u1eadp t\u1eeb nhi\u1ec1u ngu\u1ed3n, \u0111i\u1ec1u n\u00e0y l\u00e0m gia t\u0103ng kh\u1ea3 n\u0103ng l\u00e2y truy\u1ec1n virus corona. C\u00e1c t\u00e1c gi\u1ea3 c\u0169ng \u0111\u00e3 c\u1ea3nh b\u00e1o nguy c\u01a1 b\u00f9ng ph\u00e1t l\u00e2y lan virus t\u1eeb \u0111\u1ed9ng v\u1eadt sang ng\u01b0\u1eddi trong qu\u00e1 tr\u00ecnh bu\u00f4n b\u00e1n \u0110VHD.<\/p>\n
C\u00e1c t\u00e1c gi\u1ea3 cho r\u1eb1ng, t\u00ecnh tr\u1ea1ng c\u0103ng th\u1eb3ng v\u00e0 dinh d\u01b0\u1ee1ng k\u00e9m g\u00f3p ph\u1ea7n l\u00e0m suy gi\u1ea3m ch\u1ee9c n\u0103ng mi\u1ec5n d\u1ecbch c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i v\u1eadt, d\u1eabn t\u1edbi vi\u1ec7c gia t\u0103ng nguy c\u01a1 l\u00e2y lan v\u00e0 ph\u00e1t t\u00e1n virus corona trong chu\u1ed7i cung \u1ee9ng. K\u1ebft qu\u1ea3 nghi\u00ean c\u1ee9u tr\u00ean c\u00e1c lo\u00e0i g\u1eb7m nh\u1ea5m c\u0169ng ch\u1ec9 ra nguy c\u01a1 l\u00e2y lan virus corona t\u1edbi nh\u1eefng lo\u00e0i \u0110VHD kh\u00e1c (c\u1ea7y, t\u00ea t\u00ea) \u1edf nh\u1eefng n\u01a1i c\u00f3 s\u1ed1 l\u01b0\u1ee3ng l\u1edbn \u0111\u1ed9ng v\u1eadt b\u1ecb thu gom, v\u1eadn chuy\u1ec3n v\u00e0 nu\u00f4i nh\u1ed1t.<\/p>\n
M\u1ee5c \u0111\u00edch c\u1ee7a nghi\u00ean c\u1ee9u n\u00e0y gi\u00fap hi\u1ec3u r\u00f5 h\u01a1n v\u1ec1 s\u1ef1 t\u1ed3n t\u1ea1i v\u00e0 m\u1ee9c \u0111\u1ed9 \u0111a d\u1ea1ng c\u1ee7a virus corona \u1edf c\u00e1c lo\u00e0i \u0110VHD t\u1ea1i ba khu v\u1ef1c c\u00f3 s\u1ef1 ti\u1ebfp x\u00fac gi\u1eefa ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 \u0110VHD, bao g\u1ed3m t\u1ea1i c\u00e1c m\u1eaft x\u00edch c\u1ee7a chu\u1ed7i bu\u00f4n b\u00e1n \u0110VHD s\u1ed1ng, trang tr\u1ea1i g\u00e2y nu\u00f4i \u0110VHD v\u00e0 khu v\u1ef1c c\u00f3 s\u1ef1 t\u01b0\u01a1ng t\u00e1c nhi\u1ec1u gi\u1eefa ng\u01b0\u1eddi v\u00e0 d\u01a1i.<\/p>\n
Nghi\u00ean c\u1ee9u n\u00e0y c\u00f3 s\u1ef1 tham gia v\u00e0 \u0111\u00f3ng g\u00f3p c\u00f4ng s\u1ee9c r\u1ea5t l\u1edbn c\u1ee7a c\u00e1c \u0111\u1ed1i t\u00e1c t\u1ea1i Vi\u1ec7t Nam, t\u1eeb l\u1ea5y m\u1eabu t\u1ea1i th\u1ef1c \u0111\u1ecba cho t\u1edbi x\u00e9t nghi\u1ec7m trong ph\u00f2ng th\u00ed nghi\u1ec7m v\u00e0 \u00e1p d\u1ee5ng c\u00e1c ph\u01b0\u01a1ng ph\u00e1p khoa h\u1ecdc quan tr\u1ecdng \u0111\u1ec3 hi\u1ec3u v\u00e0 x\u00e1c \u0111\u1ecbnh \u0111\u01b0\u1ee3c c\u00e1c m\u1ed1i \u0111e d\u1ecda v\u1ec1 b\u1ec7nh d\u1ecbch l\u00e2y truy\u1ec1n t\u1eeb \u0111\u1ed9ng v\u1eadt sang ng\u01b0\u1eddi. Ph\u01b0\u01a1ng ph\u00e1p ch\u1ea9n \u0111o\u00e1n s\u1eed d\u1ee5ng k\u1ef9 thu\u1eadt PCR (ph\u1ea3n \u1ee9ng chu\u1ed7i tr\u00f9ng h\u1ee3p) l\u00e0 c\u00f4ng c\u1ee5 hi\u1ec7u qu\u1ea3 gi\u00fap ph\u00e1t hi\u1ec7n c\u1ea3 c\u00e1c virus \u0111\u00e3 bi\u1ebft v\u00e0 virus m\u1edbi, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi ph\u00e1t hi\u1ec7n \u0111\u01b0\u1ee3c s\u1ef1 \u0111\u1ed3ng nhi\u1ec5m tr\u00ean nhi\u1ec1u lo\u00e0i, nhi\u1ec1u m\u1eabu v\u00e0 nhi\u1ec1u khu v\u1ef1c ti\u1ebfp x\u00fac kh\u00e1c nhau.<\/p>\n
Chu\u1ed9t \u0111\u1ed3ng t\u1ea1i Vi\u1ec7t Nam c\u00f3 t\u1ef7 l\u1ec7 nhi\u1ec5m virus corona cao<\/strong><\/p>\nNh\u00f3m nghi\u00ean c\u1ee9u \u0111\u00e3 thu th\u1eadp m\u1eabu t\u1ea1i 70 \u0111\u1ecba b\u00e0n \u1edf Vi\u1ec7t Nam v\u00e0 ph\u00e1t hi\u1ec7n s\u00e1u lo\u1ea1i virus corona \u0111\u00e3 bi\u1ebft. M\u1eb7c d\u00f9 hi\u1ec7n nay ch\u01b0a c\u00f3 b\u1eb1ng ch\u1ee9ng cho th\u1ea5y c\u00e1c virus n\u00e0y l\u00e0 m\u1ed1i \u0111e d\u1ecda v\u1edbi s\u1ee9c kh\u1ecfe con ng\u01b0\u1eddi, tuy nhi\u00ean, nghi\u00ean c\u1ee9u n\u00e0y gi\u00fap n\u00e2ng cao n\u0103ng l\u1ef1c gi\u00e1m s\u00e1t theo h\u01b0\u1edbng ti\u1ebfp c\u1eadn M\u1ed9t S\u1ee9c kh\u1ecfe c\u1ee7a Vi\u1ec7t Nam nh\u1eb1m ph\u00e1t hi\u1ec7n c\u00e1c virus m\u1edbi n\u1ed5i ho\u1eb7c virus ch\u01b0a t\u1eebng \u0111\u01b0\u1ee3c bi\u1ebft t\u1edbi \u1edf ng\u01b0\u1eddi, \u0110VHD v\u00e0 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt nu\u00f4i th\u00f4ng th\u01b0\u1eddng trong t\u01b0\u01a1ng lai.<\/p>\n
Nghi\u00ean c\u1ee9u cho th\u1ea5y t\u1ef7 l\u1ec7 d\u01b0\u01a1ng t\u00ednh v\u1edbi virus corona kh\u00e1 cao tr\u00ean chu\u1ed9t \u0111\u1ed3ng \u0111\u01b0\u1ee3c ch\u1ebf bi\u1ebfn l\u00e0m th\u1ef1c ph\u1ea9m cho con ng\u01b0\u1eddi. T\u1ef7 l\u1ec7 d\u01b0\u01a1ng t\u00ednh t\u0103ng l\u00ean m\u1ed9t c\u00e1ch \u0111\u00e1ng k\u1ec3 d\u1ecdc theo chu\u1ed7i cung \u1ee9ng t\u1eeb th\u01b0\u01a1ng l\u00e1i (21%), t\u1edbi c\u00e1c khu ch\u1ee3 (32%) v\u00e0 nh\u00e0 h\u00e0ng (56%).<\/p>\n
T\u1ea1i 2\/3 s\u1ed1 trang tr\u1ea1i \u0110VHD v\u00e0 6% s\u1ed1 \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u1eb7m nh\u1ea5m \u0111\u01b0\u1ee3c nu\u00f4i \u1edf trang tr\u1ea1i \u1edf c\u00e1c \u0111i\u1ec3m tham gia v\u00e0o nghi\u00ean c\u1ee9u c\u0169ng cho k\u1ebft qu\u1ea3 virus corona d\u01b0\u01a1ng t\u00ednh.<\/p>\n
Tr\u00ean m\u1eabu ph\u00e2n c\u1ee7a lo\u00e0i g\u1eb7m nh\u1ea5m t\u1ea1i c\u00e1c trang tr\u1ea1i g\u00e2y nu\u00f4i \u0110VHD c\u0169ng cho th\u1ea5y c\u00f3 ch\u1ee7ng lo\u1ea1i virus corona nh\u01b0 tr\u00ean d\u01a1i v\u00e0 chim, \u0111i\u1ec1u n\u00e0y cho th\u1ea5y c\u00f3 s\u1ef1 chia s\u1ebb v\u1ec1 c\u1ea3 m\u00f4i tr\u01b0\u1eddng s\u1ed1ng v\u00e0\/ho\u1eb7c l\u00e2y lan virus gi\u1eefa c\u00e1c lo\u00e0i. T\u1eeb m\u1eabu c\u1ee7a c\u00e1c lo\u00e0i \u0111\u1ed9ng v\u1eadt g\u1eb7m nh\u1ea5m \u0111\u01b0\u1ee3c l\u1ea5y t\u1eeb m\u00f4i tr\u01b0\u1eddng s\u1ed1ng t\u1ef1 nhi\u00ean cho k\u1ebft qu\u1ea3 virus corona \u1edf kho\u1ea3ng 0\u20132 %.<\/p>\n