{"id":332302,"date":"2019-11-18T07:49:12","date_gmt":"2019-11-18T00:49:12","guid":{"rendered":"http:\/\/canhco.net\/my-chi-trich-trung-quoc-can-tro-hoat-dong-dau-khi-cua-viet-nam-o-bien-dong-p332302.html"},"modified":"2019-11-18T07:51:54","modified_gmt":"2019-11-18T00:51:54","slug":"my-chi-trich-trung-quoc-can-tro-hoat-dong-dau-khi-cua-viet-nam-o-bien-dong","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/m.canhco.net\/my-chi-trich-trung-quoc-can-tro-hoat-dong-dau-khi-cua-viet-nam-o-bien-dong-p332302.html","title":{"rendered":"M\u1ef9 ch\u1ec9 tr\u00edch Trung Qu\u1ed1c c\u1ea3n tr\u1edf ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng d\u1ea7u kh\u00ed c\u1ee7a Vi\u1ec7t Nam \u1edf Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng"},"content":{"rendered":"

B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 Mark Esper \u0111\u00e3 ch\u1ec9 tr\u00edch h\u00e0nh vi c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng, bao g\u1ed3m vi\u1ec7c c\u1ea3n tr\u1edf ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng d\u1ea7u kh\u00ed c\u1ee7a Vi\u1ec7t Nam, trong cu\u1ed9c g\u1eb7p v\u1edbi c\u00e1c quan ch\u1ee9c ASEAN.<\/strong><\/p>\n

\"M\u1ef9
B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 Mark T. Esper (\u1ea2nh: Reuters)<\/figcaption><\/figure>\n

\u201cC\u00e1c h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c kh\u00f4ng ch\u1ec9 l\u00e0 m\u1ed1i \u0111e d\u1ecda v\u1edbi c\u00e1c n\u01b0\u1edbc kh\u00e1c c\u00f3 tuy\u00ean b\u1ed1 ch\u1ee7 quy\u1ec1n (t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng), c\u0169ng nh\u01b0 v\u1edbi nhi\u1ec1u n\u01b0\u1edbc \u0110\u00f4ng Nam \u00c1, m\u00e0 c\u00f2n v\u1edbi t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c qu\u1ed1c gia c\u00f3 ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng th\u01b0\u01a1ng m\u1ea1i, nh\u1eefng n\u01b0\u1edbc coi tr\u1ecdng t\u1ef1 do h\u00e0ng h\u1ea3i v\u00e0 gi\u1ea3i quy\u1ebft h\u00f2a b\u00ecnh c\u00e1c tranh ch\u1ea5p\u201d, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper ph\u00e1t bi\u1ec3u t\u1ea1i H\u1ed9i ngh\u1ecb B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng ASEAN \u2013 M\u1ef9 trong khu\u00f4n kh\u1ed5 H\u1ed9i ngh\u1ecb B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng ASEAN M\u1edf r\u1ed9ng ng\u00e0y 17\/11 t\u1ea1i Th\u00e1i Lan.<\/p>\n

\u201cNh\u1eefng y\u00eau s\u00e1ch h\u00e0ng h\u1ea3i c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng, \u0111i\u1ec3n h\u00ecnh l\u00e0 y\u00eau s\u00e1ch \u0111\u01b0\u1eddng ch\u00edn \u0111o\u1ea1n phi ph\u00e1p, kh\u00f4ng ch\u1ec9 tr\u00e1i ph\u00e1p lu\u1eadt m\u00e0 c\u00f2n v\u00f4 l\u00fd, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi \u0111i ng\u01b0\u1ee3c l\u1ea1i v\u1edbi ph\u00e1n quy\u1ebft c\u1ee7a t\u00f2a tr\u1ecdng t\u00e0i th\u01b0\u1eddng tr\u1ef1c UNCLOS \u1edf Hague v\u00e0o th\u00e1ng 7\/2016\u201d, \u00f4ng ch\u1ee7 L\u1ea7u N\u0103m G\u00f3c cho bi\u1ebft.<\/p>\n

Theo B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper, Trung Qu\u1ed1c \u0111\u00e3 \u201ct\u0103ng c\u01b0\u1eddng s\u1eed d\u1ee5ng c\u00e1i g\u1ecdi l\u00e0 \u201cc\u00e1c t\u00e0u d\u00e2n qu\u00e2n bi\u1ec3n\u201d \u0111\u1ec3 xua \u0111u\u1ed5i c\u00e1c th\u1ee7y th\u1ee7 v\u00e0 ng\u01b0 d\u00e2n Philippines, Indonesia, Malaysia v\u00e0 Vi\u1ec7t Nam, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi tri\u1ec3n khai l\u1ef1c l\u01b0\u1ee3ng h\u1ea3i c\u1ea3nh \u0111\u1ec3 ng\u0103n Vi\u1ec7t Nam \u201ckhoan d\u1ea7u v\u00e0 kh\u00ed t\u1ef1 nhi\u00ean \u1edf ngo\u00e0i kh\u01a1i b\u1edd bi\u1ec3n c\u1ee7a h\u1ecd\u201d\u201d.<\/p>\n

\u201cTh\u00f4ng qua nh\u1eefng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng khi\u00eau kh\u00edch li\u00ean t\u1ee5c \u0111\u1ec3 kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh y\u00eau s\u00e1ch \u0111\u01b0\u1eddng ch\u00edn \u0111o\u1ea1n, B\u1eafc Kinh \u0111\u00e3 c\u1ea3n tr\u1edf c\u00e1c n\u01b0\u1edbc th\u00e0nh vi\u00ean ASEAN trong vi\u1ec7c ti\u1ebfp c\u1eadn ngu\u1ed3n d\u1ef1 tr\u1eef n\u0103ng l\u01b0\u1ee3ng c\u00f3 th\u1ec3 t\u00e1i t\u1ea1o tr\u1ecb gi\u00e1 h\u01a1n 2,5 ngh\u00ecn t\u1ef7 USD, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi g\u00f3p ph\u1ea7n g\u00e2y ra s\u1ef1 b\u1ea5t \u1ed5n v\u00e0 gia t\u0103ng nguy c\u01a1 xung \u0111\u1ed9t. H\u00e0nh vi n\u00e0y tr\u00e1i ng\u01b0\u1ee3c ho\u00e0n to\u00e0n v\u1edbi tr\u1eadt t\u1ef1 d\u1ef1a tr\u00ean lu\u1eadt l\u1ec7 m\u00e0 t\u1ea5t c\u1ea3 ch\u00fang ta \u0111\u00e3 c\u00f9ng nhau x\u00e2y d\u1ef1ng trong h\u01a1n 70 n\u0103m qua\u201d, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper n\u00f3i th\u00eam.<\/p>\n

B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 cho r\u1eb1ng c\u00e1c h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng \u201c\u0111\u1eb7t ra th\u00e1ch th\u1ee9c h\u00e0ng h\u1ea3i, \u0111\u00f2i h\u1ecfi ph\u1ea3i c\u00f3 m\u1ed9t gi\u1ea3i ph\u00e1p \u0111a ph\u01b0\u01a1ng\u201d. B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper nh\u1ea5n m\u1ea1nh \u201cc\u00e1ch ti\u1ebfp c\u1eadn \u0111a ph\u01b0\u01a1ng\u201d \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 then ch\u1ed1t trong v\u1ea5n \u0111\u1ec1 Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng, \u0111\u1ed3ng th\u1eddi t\u00e1i kh\u1eb3ng \u0111\u1ecbnh l\u1eadp tr\u01b0\u1eddng c\u1ee7a M\u1ef9 trong vi\u1ec7c tri\u1ec3n khai m\u00e1y bay v\u00e0 t\u00e0u ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng \u1edf b\u1ea5t k\u1ef3 n\u01a1i n\u00e0o \u201clu\u1eadt qu\u1ed1c t\u1ebf cho ph\u00e9p\u201d.<\/p>\n

\u201cC\u00f9ng nhau, ch\u00fang ta c\u1ea7n \u1ee7ng h\u1ed9 vi\u1ec7c s\u1eed d\u1ee5ng h\u1ee3p ph\u00e1p kh\u00f4ng gian tr\u00ean bi\u1ec3n v\u00e0 tr\u00ean kh\u00f4ng \u0111\u1ec3 ch\u1ed1ng l\u1ea1i s\u1ef1 c\u01b0\u1ee1ng \u00e9p v\u00e0 h\u0103m d\u1ecda\u201d, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper n\u00f3i th\u00eam.<\/p>\n

Ph\u00e1t bi\u1ec3u t\u1ea1i h\u1ed9i ngh\u1ecb, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 c\u0169ng ho\u00e0i nghi v\u1ec1 s\u1ef1 ch\u00e2n th\u00e0nh c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c trong vi\u1ec7c th\u00fac \u0111\u1ea9y m\u1ed9t b\u1ed9 quy t\u1eafc \u1ee9ng x\u1eed \u201cc\u00f3 \u00fd ngh\u0129a\u201d v\u1edbi 10 n\u01b0\u1edbc ASEAN trong v\u1ea5n \u0111\u1ec1 Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng. \u00d4ng Esper k\u00eau g\u1ecdi c\u00e1c n\u01b0\u1edbc ASEAN kh\u00f4ng cho ph\u00e9p b\u1ed9 quy t\u1eafc b\u1ecb Trung Qu\u1ed1c \u201cthao t\u00fang\u201d nh\u1eb1m \u201ch\u1ee3p th\u1ee9c h\u00f3a h\u00e0nh vi qu\u00e1 \u0111\u00e1ng v\u00e0 y\u00eau s\u00e1ch h\u00e0ng h\u1ea3i phi ph\u00e1p c\u1ee7a n\u01b0\u1edbc n\u00e0y, c\u0169ng nh\u01b0 l\u1ea9n tr\u00e1nh c\u00e1c cam k\u1ebft\u201d m\u00e0 Trung Qu\u1ed1c \u0111\u00e3 th\u1ed1ng nh\u1ea5t.<\/p>\n

B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper c\u1ea3nh b\u00e1o \u201cn\u1ebfu \u0111i\u1ec1u \u0111\u00f3 x\u1ea3y ra, b\u1ed9 quy t\u1eafc \u1ee9ng x\u1eed s\u1ebd ph\u1ea3n t\u00e1c d\u1ee5ng v\u00e0 g\u00e2y nguy hi\u1ec3m cho t\u1ea5t c\u1ea3 c\u00e1c b\u00ean coi tr\u1ecdng quy\u1ec1n t\u1ef1 do \u0111\u01b0\u1ee3c quy \u0111\u1ecbnh trong C\u00f4ng \u01b0\u1edbc Li\u00ean H\u1ee3p Qu\u1ed1c v\u1ec1 Lu\u1eadt bi\u1ec3n (UNCLOS)\u201d.<\/p>\n

Ngo\u00e0i ra, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Esper c\u0169ng nh\u1ea5n m\u1ea1nh c\u00e1c chi\u1ebfn d\u1ecbch \u0111\u1ea3m b\u1ea3o t\u1ef1 do h\u00e0ng h\u1ea3i c\u1ee7a M\u1ef9 t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng, ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng m\u00e0 \u00f4ng ch\u1ee7 L\u1ea7u N\u0103m G\u00f3c cho l\u00e0 di\u1ec5n ra v\u1edbi t\u1ea7n su\u1ea5t nhi\u1ec1u nh\u1ea5t trong n\u0103m nay so v\u1edbi 25 n\u0103m tr\u01b0\u1edbc \u0111\u00e2y, \u0111\u00f3ng vai tr\u00f2 \u201c\u0111\u1eb7c bi\u1ec7t quan tr\u1ecdng trong vi\u1ec7c \u0111\u1ed1i ph\u00f3 v\u1edbi nh\u1eefng b\u01b0\u1edbc \u0111i c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c nh\u1eb1m qu\u00e2n s\u1ef1 h\u00f3a c\u00e1c th\u1ef1c th\u1ec3\u201d t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng.<\/p>\n

\u201cS\u1ef1 hi\u1ec7n di\u1ec7n qu\u00e2n s\u1ef1 li\u00ean t\u1ee5c c\u1ee7a M\u1ef9 trong khu v\u1ef1c nh\u1eb1m duy tr\u00ec s\u1ef1 \u1ed5n \u0111\u1ecbnh l\u00e2u d\u00e0i. T\u00f4i k\u00eau g\u1ecdi t\u1ea5t c\u1ea3 ch\u00fang ta ph\u1ed1i h\u1ee3p c\u00f9ng nhau \u0111\u1ec3 \u0111\u1ea9y l\u00f9i h\u00e0nh vi kh\u00f4ng th\u1ec3 ch\u1ea5p nh\u1eadn \u0111\u01b0\u1ee3c, \u0111\u1ec3 \u0111\u1ea3m b\u1ea3o r\u1eb1ng ch\u00fang ta kh\u00f4ng t\u1eeb b\u1ecf kh\u00f4ng gian hay c\u00e1c quy\u1ec1n c\u1ee7a ch\u00fang ta\u201d, \u00f4ng Esper nh\u1ea5n m\u1ea1nh.<\/p>\n

\u201cV\u1ec1 ph\u1ea7n m\u00ecnh, M\u1ef9 \u0111\u00e3 b\u00e0y t\u1ecf tr\u1ef1c ti\u1ebfp s\u1ef1 quan ng\u1ea1i v\u1ec1 h\u00e0nh vi c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c v\u1edbi ch\u00ednh ph\u1ee7 Trung Qu\u1ed1c. V\u00e0 ch\u00fang t\u00f4i hy v\u1ecdng nh\u1eefng l\u1eddi n\u00f3i v\u00e0 h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng c\u1ee7a ch\u00fang t\u00f4i s\u1ebd m\u1edf ra cho c\u00e1c b\u1ea1n kh\u1ea3 n\u0103ng h\u00e0nh \u0111\u1ed9ng t\u01b0\u01a1ng t\u1ef1\u201d, B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 cho bi\u1ebft.<\/p>\n

Th\u00e0nh \u0110\u1ea1t\/D\u00e2n Tr\u00ed<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"

B\u1ed9 tr\u01b0\u1edfng Qu\u1ed1c ph\u00f2ng M\u1ef9 Mark Esper \u0111\u00e3 ch\u1ec9 tr\u00edch h\u00e0nh vi c\u1ee7a Trung Qu\u1ed1c t\u1ea1i Bi\u1ec3n \u0110\u00f4ng, bao g\u1ed3m vi\u1ec7c c\u1ea3n tr\u1edf ho\u1ea1t \u0111\u1ed9ng d\u1ea7u kh\u00ed c\u1ee7a Vi\u1ec7t Nam, trong cu\u1ed9c g\u1eb7p v\u1edbi c\u00e1c quan ch\u1ee9c ASEAN.<\/p>\n","protected":false},"author":8,"featured_media":0,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":[],"categories":[420],"tags":[457,461,469,779],"topics":[251],"longform":[],"members":[],"story":[],"thematic":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/332302"}],"collection":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/users\/8"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=332302"}],"version-history":[{"count":1,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/332302\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":332303,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/332302\/revisions\/332303"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=332302"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=332302"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=332302"},{"taxonomy":"topics","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/topics?post=332302"},{"taxonomy":"longform","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/longform?post=332302"},{"taxonomy":"members","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/members?post=332302"},{"taxonomy":"story","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/story?post=332302"},{"taxonomy":"thematic","embeddable":true,"href":"https:\/\/m.canhco.net\/wp-json\/wp\/v2\/thematic?post=332302"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}