VIFTA Việt Nam – Israel những kỳ vọng to lớn không chỉ về kinh tế

Huy Hoàng 27/07/2023 20:00

Có thể xem hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Israel (VIFTA) là hiệp định quan trọng nhất trong năm 2023, vì ý nghĩa to lớn của nó có thể vượt xa cả phạm vi về kinh tế.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang đã hội đàm với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.

Động lực tăng trưởng mới của hai nước

Với thời gian 7 năm và 12 phiên đàm phán trước khi đi vào ký kết chính thức, quãng thời gian dài chuẩn bị đã cho thấy tầm quan trọng của hiệp định đối với Việt Nam và Israel.

Với VIFTA mới được thông qua, cả hai đã cam kết giảm thuế tới trên 90%, điều đó giúp nền kinh tế giàu tiềm năng của Israel có thể tiếp cận sâu hơn thị trường 100 triệu dân, còn Việt Nam thì có thể xuất khẩu những mặt hàng thế mạnh sang Israel. Hai bên kỳ vọng thương mại hai chiều sẽ có sự tăng trưởng vượt bậc, sớm đạt mức 3 tỉ USD và cao hơn nữa trong thời gian tới. VIFTA là bản hiệp định tạo thêm động lực tăng trưởng cho cả hai khi kinh tế toàn cầu đang bước vào suy thoái sâu.

Giải pháp an ninh lương thực cho thế giới

Kinh tế được xem là động lực cho cả hai tiến đến việc ký kết. Nhưng đó chưa phải là tất cả. Vì nếu nhìn rộng hơn, hợp tác Việt Nam – Israel có thể là chìa khóa cho an ninh lương thực toàn cầu.

Israel với thu nhập bình quân đầu người cao (năm 2022 đạt xấp xỉ 55.000 USD) và kim ngạch nhập khẩu lớn (25 tỷ USD mỗi năm), là một thị trường xuất khẩu tiềm năng cho các mặt hàng thế mạnh của Việt Nam.

Khủng hoảng khí hậu hiện nay đang dẫn đến một cuộc khủng hoảng lương thực ngày một nghiêm trọng hơn. Và Israel vốn là đất nước có phần lớn diện tích là sa mạc, nguồn nước ngọt rất hiếm khan hiếm. Nhưng bằng trí tuệ của mình, họ đã đi từ một quốc gia không có nước ngọt, sang xuất khẩu nước ngọt. Từ một quốc gia chỉ toàn cát, Israel đã canh tác nông nghiệp ngay trên sa mạc, có thể nuôi trồng thủy sản, tạo ra những loại cây trái có chất lượng cao nhất trên thế giới.

May mắn thay Việt Nam lại có lãnh thổ rộng, nhiều nơi có thổ nhưỡng tương tự như Israel lại chưa khai thác hết được. Điển hình như địa hình cát từ Bình Định đến Ninh thuận, điều kiện khí hậu đại dương, rất tương đồng với Israel. Israel là một đất nước nhỏ nằm ở cực Tây Địa Trung Hải với diện tích khoảng 22.000 km2, trong đó chỉ khoảng 4.000 km2 có thể canh tác, trồng trọt được. Trên địa hình như vậy, với nguồn tài nguyên nước ngọt rất hiếm, Israel đã làm được rất nhiều thứ. Thế nên, trong bối cảnh nhu cầu lương thực thế giới ngày một tăng, khủng hoảng lương thực ngày một lan rộng hợp tác nông nghiệp Israel và Việt Nam chính là cầu nối để hai nước tận dụng thế mạnh của nhau, cùng nhau xây dựng vị thế và tiếng nói của mình hơn nữa trên trường quốc tế.

Thực ra, ngành nông nghiệp hai nước vốn đã thắt chặt từ trước. Chính phủ Israel đã từng giúp đào tạo và giáo dục người Việt về khoa học nông nghiệp, chuyển giao nhiều công nghệ quan trọng cho Việt Nam trong nhiều năm qua. Nhưng hiệp định VIFTA sẽ có thể mở đường để hai nước hợp tác sâu hơn nữa và hướng đến mục tiêu lớn hơn là đảm bảo an ninh lương thực cho thế giới.

Quang cảnh buổi tiếp lãnh đạo các doanh nghiệp Israel, gồm 20 doanh nghiệp sở tại đang hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau cùng đại diện lãnh đạo Viện Xuất khẩu Israel, lãnh đạo Liên đoàn các Phòng Thương mại Israel.

Nền tảng cho hợp tác quốc phòng

Israel là cái tên nằm trong top 3 nước đối tác mua sắm vũ khí của Việt Nam. Và họ còn là quốc gia hiếm hoi chuyển giao nhiều công nghệ quốc phòng quan trọng cho Việt Nam, điển hình như dây chuyền sản xuất súng bộ binh Galil ACE 31/32 tại Nhà máy Z-111 thuộc Tổng Cục Công Nghiệp Quốc Phòng. Những lần chuyển giao như vậy chính là cơ sở để nền công nghiệp quốc phòng Việt Nam có thể đi tắt đón đầu trong công cuộc bảo vệ tổ quốc.

Và với kinh tế hai nước được thắt chặt thông qua VIFTA sẽ mở đường cho Việt Nam có cơ hội tiếp cận sâu hơn nữa nền công nghiệp quốc phòng của Israel.

Dọn đường cho thế hệ doanh nhân trẻ của Việt Nam

Việt Nam là nước đang phát triển, mở cửa và hội nhập sâu rộng với quốc tế, dân số đông và trẻ, nhưng hiện nay nhiều ngành, nhiều lĩnh vực vẫn còn thiếu đi những doanh nghiệp đầu tàu có thể đóng vai trò dẫn dắt. Do đó thắt chặt thương mại với Israel, quốc gia được coi là cái nôi của khởi nghiệp sẽ có thể giúp các doanh nghiệp Việt giao lưu học hỏi, giúp Việt Nam tạo dựng một thế hệ doanh nhân mới và dám vươn mình. Về lâu dài họ sẽ là chìa khóa giúp Việt Nam có ảnh hưởng hơn nữa đối với quốc tế.

Huy Hoàng

Đọc nhiều