“Tương lai châu Á có nằm trong tay Trung Quốc?”

Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới mùa hè 2025 (WEF Thiên Tân), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có bài phát biểu mang đậm tính chiến lược và chính luận, không chỉ phản ánh bản lĩnh đối ngoại độc lập của Việt Nam mà còn đóng góp một tầm nhìn sâu sắc cho tương lai của cả châu Á trong bối cảnh thế giới phân rã, địa chính trị rạn nứt và lòng tin toàn cầu bị bào mòn.

Với chủ đề “Thế kỷ của châu Á có đang gặp thách thức?”, phiên đối thoại quy tụ hơn 400 lãnh đạo toàn cầu nhưng chính Thủ tướng Việt Nam là người đã đưa ra một lối thoát tư duy quan trọng: Châu Á không thiếu tiềm lực — điều còn thiếu là niềm tin vào chính mình và một phương pháp tiếp cận dựa trên chia sẻ, chứ không phụ thuộc.

5 trọng điểm “tiên phong” vì một châu Á thịnh vượng

Trong phát biểu kéo dài gần 20 phút, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đề xuất 5 trọng điểm mang tính định hướng chiến lược:

-Tiên phong trong hòa bình và ổn định: châu Á cần trở thành hình mẫu của đối thoại chân thành, kiểm soát khác biệt và giải quyết bất đồng bằng luật pháp quốc tế, thay vì đối đầu và chia rẽ.

-Tiên phong về chuyển đổi số, công nghệ và đổi mới sáng tạo: chuyển hóa dân số vàng thành lợi thế trí tuệ, xây dựng hệ sinh thái số và phát triển công nghiệp tương lai, từ trí tuệ nhân tạo đến công nghệ sinh học.

–Tiên phong trong xây dựng chuỗi cung ứng xanh, bền vững và hội nhập: châu Á không thể tiếp tục là “công xưởng giá rẻ” mà cần làm chủ công nghệ lõi và thiết kế chuỗi giá trị toàn cầu.

–Tiên phong cải cách môi trường đầu tư và phát triển doanh nghiệp: khu vực kinh tế tư nhân phải là trụ cột nội sinh, không bị bó bởi thể chế chồng chéo hay chính sách bất định.

–Tiên phong đặt con người vào trung tâm của mọi chính sách: đầu tư vào giáo dục, đào tạo kỹ năng số, thúc đẩy giao lưu văn hóa và sáng tạo — bởi chính giá trị mềm sẽ tạo nên sức mạnh cứng.

“Tương lai châu Á có nằm trong tay Trung Quốc?” – Một câu hỏi, một câu trả lời rõ ràng

Khi được hỏi thẳng: “Tương lai châu Á có phụ thuộc vào Trung Quốc?”, Thủ tướng Phạm Minh Chính không né tránh, cũng không lên gân, mà trả lời bằng một chân lý mang tính khai phóng:

“Tương lai của châu Á phải là tương lai của đoàn kết, chia sẻ lợi ích và gánh vác rủi ro chung — không thể phụ thuộc vào một quốc gia đơn lẻ.”

Thông điệp ấy không nhắm vào cá nhân Trung Quốc, mà là lời nhấn mạnh cho toàn bộ khu vực: không ai có thể một mình quyết định vận mệnh của hàng tỷ người, dù quốc gia đó lớn đến đâu. Một châu Á thịnh vượng phải là châu Á đa cực, chia sẻ trách nhiệm, và biết tự định hình tương lai bằng chính ý chí và năng lực của mình.

Việt Nam trong dòng chảy châu Á

Sự tham gia tích cực và vai trò dẫn dắt của Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế như WEF không còn là “ngoại lệ đặc biệt” mà đang trở thành “chuẩn mực mới” trong chiến lược đối ngoại toàn diện. Thủ tướng Phạm Minh Chính không chỉ đưa ra thông điệp mà còn truyền cảm hứng cho mô hình phát triển dựa vào đổi mới sáng tạo, tự lực, và hợp tác chân thành — điều Việt Nam đang thực hiện từ việc xây dựng trung tâm tài chính quốc tế đến cải cách thể chế kinh tế – hành chính.

Trong một thế giới ngày càng bị phân mảnh và nghi ngờ lẫn nhau, một châu Á muốn phát triển không thể chỉ nhìn về một phía, không thể phó thác tương lai cho bất kỳ thế lực nào. Bài phát biểu của Thủ tướng Việt Nam chính là hồi chuông thức tỉnh: đã đến lúc châu Á tự tin bước đi bằng chính đôi chân mình – và sánh vai với thế giới như một đối tác bình đẳng, chứ không phải người đi sau trong sân chơi được dựng sẵn.

Như Phương