Trung – Ấn đàm phán căng thẳng, quyết không nhường dù chỉ ‘một tấc lãnh thổ’
Trung – Ấn đồng ý kiềm chế hành động quân sự có thể gây leo thang căng thẳng biên giới, song dường như thế căng thẳng giằng co đã “dịch chuyển” sang bàn đàm phán.
Theo báo Ấn Độ Times of India, 2 người hàng xóm Trung-Ấn chưa đạt được bước tiến rõ rệt nào trong việc giải quyết căng thẳng quân sự kéo dài hơn 4 tháng ở khu vực biên giới, đánh dấu bằng vụ đụng độ đẫm máu hồi tháng 6 và mới đây là các cuộc đụng độ ngày 28-31/8.
Các cuộc đàm phán quân sự và ngoại giao giữa hai bên diễn ra liên tục trong quá trình này, nhưng lần lượt cả Trung Quốc và Ấn Độ vẫn tiếp tục triển khai binh sĩ và khí tài đến biên giới, khăng khăng lỗi là của bên kia.
Trong cuộc gặp giữa Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh và người đồng cấp Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa tại Matxcơva hôm 4/9, ông Singh thẳng thừng tuyên bố Ấn Độ sẽ không nhường “dù chỉ một tấc” lãnh thổ và sẽ bảo vệ chủ quyền bằng mọi giá. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc cũng khẳng định trách nhiệm cho các căng thẳng gần đây “hoàn toàn” là do Ấn Độ, và nhấn mạnh sẽ không “để mất một tấc lãnh thổ nào”.
Ông Ngụy được cho là đã đến tận khách sạn của người đồng cấp Ấn Độ và đề cập đến việc ông muốn có các cuộc đối thoại không dưới 3 lần.
Trong cuộc gặp kéo dài hơn 2 tiếng, ông Singh tố quân đội Trung Quốc có hành động hung hăng để “đơn phương thay đổi hiện trạng”, vi phạm các thỏa thuận song phương. Đáp lại, ông Ngụy nhấn mạnh quân đội nước này “đầy đủ quyết tâm, khả năng, tự tin bảo vệ chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ”.
Trong một thông điệp được đưa ra trước cuộc gặp, ông Rajnath Singh nói hòa bình và an ninh đòi hỏi một bầu không khí tin cậy, không gây hấn và tôn trọng các quy tắc quốc tế.
Cuộc gặp giữa Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S Jaishankar và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị dự kiến diễn ra ngày 10/9 được mong chờ có những kết quả thực chất hơn.
Trong các tuyên bố vào tuần trước, Trung Quốc cho biết họ muốn những khác biệt với Ấn Độ được giải quyết một cách hòa bình. Tuy nhiên, sau nhiều vòng gặp gỡ quân sự và ngoại giao, lực lượng hai bên chỉ rút lui một cách hạn chế.
Căng thẳng ở biên giới Trung – Ấn được cho là đang ở mức cao nhất kể từ sau cuộc chiến năm 1962.
Ngoài ra, Trung – Ấn cũng “đụng độ” nhau trên phương diện truyền thông. Báo Ấn Độ Hindustan Times có bài viết “Ấn Độ thách thức trò lừa bịp của Trung Quốc ở Chushul”, cho rằng động thái hung hăng của quân đội Trung Quốc “sẽ tiếp tục tới cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ tháng 11” và việc Trung Quốc thúc đẩy lực lượng từ Galwan đến Pangong Tso ở biên giới là một phần “chiến lược” để phản ứng khi cho rằng Ấn Độ có mối quan hệ thân thiết với Mỹ.
Trong khi đó, Hoàn Cầu thời báo chỉ trích Ấn Độ “chơi con bài Tây Tạng” khi “thông đồng với những người Tây Tạng lưu vong” và khẳng định Trung Quóc có sức mạnh kinh tế và quân sự hơn Ấn Độ. Tờ báo nhắc tới lực lượng đặc nhiệm Ấn Độ, một đơn vị có liên quan trong các cuộc đụng độ biên giới với một số thành viên gốc Tây Tạng.
