Trump tung đòn thuế tới tấp lên Trung Quốc và chiến lược của Việt Nam
Rạng sáng 02/08, Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế 10% lên tổng giá trị 300 tỉ USD hàng Trung Quốc bắt đầu từ ngày 01/09. Vốn là tay kinh doanh lão luyện, nên trò “vừa đánh vừa đàm” hay “hòa hoãn nín thở qua cầu” của Tập không ăn thua gì với Trump. Ông chủ nhà Trắng đâu phải dạng vừa, tung đòn với các khoản đánh thuế tới tấp, không nương tay của Trump sẽ khiến Trung Quốc tỉnh mộng bá quyền thế giới. Thế nhưng, ông bà ta có câu “trâu bò đánh nhau ruồi muỗi chết”, hai siêu cường lao vào một cuộc chiến thì cả thế giới ít nhiều sẽ bị “đảo điên”, ảnh hưởng, và Việt Nam cũng không ngoại lệ…
Nhiều người nói rằng, cuộc chiến tranh Mỹ – Trung diễn ra Việt Nam là nước được hưởng lợi nhất. Thế nhưng, tôi cho rằng cuộc chiến này chỉ đem lại cho Việt Nam một chút lợi thế ít ỏi, không những vậy, nó còn dẫn đến nhiều nguy cơ rủi ro khác. Mọi người còn nhớ mới tháng trước thôi Trump bật đèn vàng báo hiệu nói rằng “Việt Nam lạm dụng thương mại Mỹ còn tệ hơn Trung Quốc” chứ? Nói thật, mỗi khi Trump đánh thuế Trung Quốc là tôi lại hồi hộp cho Việt Nam. Gã hàng xóm thâm hiểm này sẽ không chịu ngồi yên dơ mặt cho Trump đánh và chịu chết, mà sẽ tìm đủ mọi thủ đoạn luồn lách, hô biến hàng hóa của họ đội lốt xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu đi Mỹ và các nước khác.
Hơn lúc nào hết, Việt Nam cần những quyết sách, chiến lược được đưa ra một cách tỉnh táo và khôn ngoan. Mới đây tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ đạo các bộ ngành, địa phương căng mình kiểm soát “Tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, gian lận xuất xứ cần xử lý nghiêm, trong đó có hành vi lợi dụng “Made in Vietnam”. Có phương án, kịch bản phòng vệ, đặc biệt trước ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung. Có chính sách đối phó kịp thời, hiệu quả, không để bị động, bất ngờ”. Hay hồi đầu tháng 7, người đứng đầu Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Tăng cường quản lý nhà nước về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ”. Riêng Tổng Cục Hải quan cũng đẩy mạnh chống gian lận xuất xứ. Nhiều phương thức, thủ đoạn gian lận, giả mạo C/O, ghi nhãn hàng hóa đã được cơ quan hải quan phát hiện kịp thời. Điển hình sáng 05/08, Cục Hải quan T.P Hải Phòng vừa phát hiện, bắt giữ một container phụ kiện điện thoại di động nhập từ Trung Quốc lại gắn mác xuất xứ Việt Nam. Và theo như lời chia sẻ của ông Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng Cục Hải quan cho hay, trên thực tế, các chế tài đối với các hành vi gian lận C/O còn nhẹ, thiên về xử lý hành chính, thiếu răn đe “Cơ quan hải quan sẽ có đề nghị tăng nặng, xử lý hình sự đối với các tổ chức, doanh nghiệp cố tình vi phạm”.
Có thể thấy, chưa bao giờ việc chống gian lận xuất xứ lại được Chính phủ quan tâm như hiện nay. Bởi một phút lơ là thôi thì gã hàng xóm đáng ghét kia sẽ lợi dụng, luồn lách đội lốt hàng Việt, khi đó nguy cơ bị các đối tác nhập khẩu, đặc biệt là Mỹ trừng phạt thì hậu quả khôn lường.
Việc Trump tung đòn áp thuế trong bối cảnh các nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc đang tụ tập về Bắc Đới Hà họp kín về tình hình của đất nước và đưa ra những quyết sách quan trọng. Trong đó có việc Trung Quốc chỉ đạt tăng trưởng 6,2% trong quý vừa qua, thấp nhất kể từ năm 1992. Có vẻ không phải vô tình mà là hữu ý nước chảy hoa trôi như vậy. Cái cần làm lúc này là Việt Nam không chỉ vui mừng vì Mỹ đánh Trung Quốc, mà Việt Nam cũng phải chuẩn bị, cẩn trọng, khôn khéo, chúng ta chớ làm bia đỡ đạn cho cuộc chiến này, tránh bị cuốn vào vòng xoáy xung đột.
Thế Khoa
