Trực thăng chở ông Putin bị tấn công, Nga ồ ạt trả đũa quân Ukraine hỗn loạn
Theo truyền thông Nga, quân đội Ukraine đã tiến hành một cuộc phục kích sử dụng hàng chục UAV nhằm “ám sát Tổng thống Putin”.
Ngày 27/5, tờ News.ru (Nga) đưa tin rằng Ukraine đã vi phạm một thỏa thuận ngầm quan trọng khi thực hiện cuộc tấn công nhằm vào trực thăng chở Tổng thống Nga Vladimir Putin trên đường đến tỉnh Kursk. Vụ việc này đặt ra nhiều câu hỏi về hậu quả đối với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng như phản ứng của Không quân Nga sau đó.
Vào ngày 20/5, Tổng thống Putin có chuyến thăm đầu tiên đến tỉnh Kursk kể từ khi khu vực này được Nga tuyên bố “hoàn toàn giải phóng” khỏi lực lượng Ukraine. Tại đây, ông đã gặp gỡ các tình nguyện viên, lãnh đạo địa phương và thị sát nhà máy điện hạt nhân Kursk-2.
Ngày 25/5, trong một chương trình truyền hình, Tư lệnh lực lượng phòng không khu vực, ông Yuri Dashkin, xác nhận quân đội Ukraine đã cố gắng tấn công trực thăng của Tổng thống Nga bằng UAV. Ông cho biết đã bắn hạ 46 UAV và trực thăng của ông Putin đã ở “ngay trong tâm chấn” của cuộc tấn công UAV quy mô lớn này.
Theo tờ Asia Times, chuyến đi của ông Putin không được công bố trước, nhưng Ukraine dường như đã biết từ trước. Vụ việc bị cho là vi phạm một thỏa thuận không chính thức giữa hai bên – đạt được sau khi chiến dịch quân sự đặc biệt bắt đầu.
Ngày 5/3/2022, Thủ tướng Israel Naftali Bennett từng gặp Tổng thống Putin tại Moscow và – theo một số nguồn – đã thỏa thuận rằng Nga sẽ không tìm cách ám sát Tổng thống Zelensky, người khi đó đang sống trong hầm trú ẩn vì lo ngại bị truy sát.
Đổi lại, Kiev được cho là cũng ngầm đồng ý không tấn công ông Putin. Tuy nhiên, ngay trong năm 2022, lãnh đạo tình báo quân đội Ukraine – ông Kyrylo Budanov – cáo buộc Kiev đã có những âm mưu ám sát ông Putin nhưng không thành công.
Asia Times nhận định, vụ tấn công trực tiếp vào trực thăng tổng thống Nga là hành động “vi phạm trắng trợn thỏa thuận ngầm này”.
Theo News.ru, ngay từ sau ngày 20/5, Nga đã mở loạt đợt không kích nhằm đáp trả việc Ukraine tấn công trực thăng chở ông Putin, và việc Kiev tiếp tục tấn công lãnh thổ Nga
Trong một tuần, Ukraine phóng gần 2.500 UAV sang lãnh thổ Nga, trong khi phía Nga tấn công dồn dập vào các mục tiêu quân sự, công nghiệp quốc phòng và khí tài viện trợ từ nước ngoài – bao gồm cả hệ thống Patriot của Mỹ.
Ngày 25/5, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump – người theo dõi tình hình – đã bình luận gay gắt: “Ông Putin như phát điên vậy!”. Asia Times cho rằng sau diễn biến tại Kursk hôm 20/5, lời hứa trước đó của ông Putin về việc “không tấn công Zelensky” có thể không còn hiệu lực.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nhấn mạnh: “Tổng thống chúng ta đã nói rõ: không ai được phép tự ý sử dụng UAV trong không phận Nga. Ai dám làm vậy sẽ bị trừng phạt. Dù có tiến trình hòa bình hay không, dù ông Trump có phát biểu hay không, Nga vẫn sẽ đảm bảo an ninh cho chính mình”.
Các cuộc tấn công đáp trả của Nga kéo dài liên tiếp những ngày qua. Mới đây nhất, trang tin Topcor dẫn thông báo từ Lực lượng Không quân Ukraine, ngày 27/5 (theo giờ địa phương), quân đội Nga đã tiến hành một cuộc tấn công ác liệt bằng khoảng 60 UAV Geran và các loại UAV khác nhau theo nhiều hướng, tiếp nối chuỗi trả đũa liên tiếp nhằm vào Ukraine những ngày qua.
Ông Yuri Ignat, Trưởng phòng truyền thông của Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, cho biết đã ghi nhận các vụ tấn công tại 9 khu vực khác nhau, cùng với 3 điểm ghi nhận xác UAV bị bắn rơi.
Tiếng nổ được nghe thấy ở các khu vực Poltava, Dnipropetrovsk, phía nam tỉnh Mykolaiv, vùng Odessa, cũng như tại Kharkov và vùng phụ cận.
Tại Sumy, một cơ sở công nghiệp được cho là phục vụ mục đích quân sự đã bị phá hủy sau vụ tấn công ban đêm. Một số diễn đàn địa phương phản ánh rằng hệ thống phòng không Ukraine không hoạt động hiệu quả do thiếu nguồn cung từ phương Tây.
Theo ông Alexei Chepa, Phó Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Duma Quốc gia Nga, nếu Nga không có hành động đáp trả, điều đó có thể bị hiểu là đang chấp nhận chính sách đe dọa và gây sức ép từ Kiev.
Không dừng lại ở các cuộc tấn công đáp trả nhằm vào thủ đô Kiev và các khu vực lân cận, theo trang tin Warfiles, Nga đồng thời áp đảo quyết liệt trên nhiều hướng chiến trường, đặc biệt tại hướng Konstantinovka – nơi họ đang từng bước khép chặt vòng vây quanh lực lượng Ukraine.
Việc kiểm soát liên tiếp các khu dân cư chiến lược như Zarya, Ignatovka và Staraya Nikolaevka không chỉ bẻ gãy tuyến phòng thủ phía tây nam Dzherzhinsk mà còn tạo thành một mũi gọng kìm, đẩy quân Ukraine vào thế bị bao vây hoàn toàn. Giao tranh tiếp tục bùng phát ở Yablonovka và Popov Yar, khi lực lượng Ukraine cố cầm cự trong thế ngày càng bất lợi.
Các cụm tác chiến “Phía Bắc”, “Trung tâm”, “Phía Nam” và “Dnepr” của Nga cũng đồng loạt tiến công trên các mặt trận Sumy, Kremennaya, Pokrovsk và Zaporizhzhia.
Tại Sumy, Nga sử dụng phối hợp UAV, pháo binh và các đơn vị đổ bộ đường không để tiêu diệt khí tài, đánh phá các điểm chỉ huy và phá vỡ chuỗi tiếp tế của Ukraine.
Trên mặt trận Zaporizhzhia, dù địa hình phức tạp và phòng tuyến dày đặc, quân Nga vẫn từng bước mở rộng vùng kiểm soát quanh Malaya Tokmachka, gây sức ép lớn lên phòng thủ của Ukraine tại Orikhiv.
Báo cáo từ Bộ Quốc phòng Nga cho thấy Ukraine đang chịu tổn thất hàng trăm binh sĩ mỗi ngày, nhiều kho đạn và thiết bị bị phá hủy.
Trước áp lực đồng loạt từ nhiều hướng, thế trận của Ukraine có dấu hiệu bị chia cắt và mất khả năng tổ chức phản công quy mô lớn.
Giới quan sát nhận định Nga đang dần chuyển sang thế chủ động chiến lược, từng bước bao vây và làm tê liệt các cụm phòng thủ trọng yếu của Ukraine trên toàn tuyến chiến trường miền Đông và miền Nam.
Giữa bối cảnh các cuộc tấn công khốc liệt của Nga, kênh tin tức Resident (Ukraine) dẫn nguồn tin nội bộ trong Bộ Tổng tham mưu Ukraine cho biết, nội bộ quân đội Ukraine đang khá hỗn loạn.
Thời gian gần đây, giới chuyên gia quân sự Ukraine và phương Tây liên tục bàn luận về khả năng xuất hiện “cuộc nổi loạn trong nội bộ sĩ quan” tại quân đội Ukraine. Nhiều chỉ huy tại thực địa được cho là đã từ chối tuân theo mệnh lệnh của ông Syrskyi.
Trong khi đó, Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine Oleksandr Syrskyi thúc giục tiến hành đàm phán để thiết lập một thỏa thuận ngừng bắn với Nga.
“Hiện tại Bộ Tổng tham mưu không thể tiến hành các chiến dịch tấn công cũng như không đáp ứng được các yêu cầu chính trị mà Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine – ông Andriy Yermak – đưa ra,” nguồn tin của Rezident cho hay.
Nguồn tin cũng cho biết, theo đánh giá của ông Syrskyi, quân đội Ukraine cần gấp một khoảng dừng chiến sự để bổ sung lực lượng dự bị, đặc biệt là để tích trữ đạn dược và phương tiện kỹ thuật.
Tuy nhiên, phía Nga nhiều lần khẳng định sẽ không cho Ukraine cơ hội “nghỉ ngơi”. Các quan chức Nga nhắc lại bài học từ kinh nghiệm các Thỏa thuận Minsk trước đây, khi Ukraine và các nước phương Tây bị cáo buộc đã lợi dụng thời gian đình chiến để củng cố lực lượng và trang bị cho quân đội Ukraine.
Đáng lưu ý, cũng theo kênh Rezident, vài ngày trước, Văn phòng Tổng thống Ukraine đã bắt đầu tìm kiếm người thay thế cho vị Tổng tư lệnh hiện tại – người đang bị coi là thất bại với việc dẫn dắt quân đội Ukraine trong cuộc chiến với Nga.
Thảo Nguyên