Tiết lộ “chìa khóa” thời Liên Xô giúp Nga sở hữu vắc xin Covid-19 nhanh nhất thế giới

Hôm 11.8, Nga trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới phê duyệt vắc xin Covid-19, gây bất ngờ cho cộng đồng quốc tế. Bryan MacDonald – chuyên gia nghiên cứu về Nga và Đông Âu, cho rằng, “chìa khóa” từ thời Liên Xô là một trong những nguyên nhân quan trọng góp phần tăng tốc độ phát triển vắc xin ngừa Covid-19 của Nga.

Loại vắc xin Covid-19 Nga mới phê duyệt có tên Sputnik V, được phát triển bởi Viện nghiên cứu Gamaleya. Việc sản xuất vắc xin Covid-19 được triển khai và sẽ do công ty dược Binnopharm đảm nhiệm.

“Ở các nước phương Tây, hầu hết các công trình nghiên cứu khoa học, dù là y tế hay quân sự đều do khối tư nhân thực hiện. Tại Nga, những đơn vị nhà nước mới là nơi tiến hành nghiên cứu, ở đây là vắc xin Covid-19”, ông MacDonald nhận xét về sự khác biệt.

“Đây là di sản từ thời Liên Xô để lại. Mặc dù Nga bị cho là ‘lép vế’ hơn Mỹ cả về dân số và GDP, nhưng nước này vẫn đi trước Mỹ trong một số lĩnh vực như phòng thủ tên lửa hay công nghệ vũ trụ. Những lĩnh vực này đều được nhà nước đảm nhiệm thay vì tư nhân”, ông MacDonald nói.

“Trong cuộc đua vắc xin toàn cầu, Nga nói họ đã nghiên cứu vắc xin suốt 20 năm. Ví dụ, khi dịch SARS bùng phát, Nga đã bắt tay vào phát triển vắc xin như người Mỹ hay người Anh. Khi dịch bệnh này được kiểm soát, các công ty tư nhân ở phương Tây sẽ dừng việc phát triển vắc xin vì họ không có mục đích cũng như không còn động lực về mặt lợi nhuận. Trong khi đó, Nga tiếp tục duy trì công việc nghiên cứu của họ”, ông MacDonald nhận định.

Theo chuyên gia MacDonald, khi dịch Covid-19 xuất hiện, Nga đã tổng hợp được những kiến thức từ trước về SARS và một số loại virus tương tự, trong đó có cả virus Corona. Điều này giúp Nga tiến nhanh hơn khi phát triển vắc xin.

“Nga nghiên cứu virus và vắc xin suốt 2 thập kỷ, không ngừng nghỉ. Họ đã có bước khởi đầu tốt. Đó là những gì tôi được biết và cũng là những gì họ giải thích”, ông MacDonald nói thêm.

Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko cho biết, nước này đã nhận được đơn đặt hàng hơn 1 tỷ liều vắc xin từ hơn 20 quốc gia.

Nhiều chuyên gia y tế Mỹ, trong đó có chuyên gia dịch tễ học hàng đầu Anthony Fauci đã bày tỏ nghi ngờ về vắc xin Covid-19 của Nga, đặc biệt khi nước này chưa tiến hành thử nghiệm vắc xin giai đoạn 3.

“Nga có kinh nghiệm đáng kể trong việc nghiên cứu virus từ thời Liên Xô. Đừng quên Liên Xô từng đứng đầu thế giới trong nhiều lĩnh vực về dược phẩm”, ông MacDonald nhận xét.

Một số chuyên gia cho rằng, nhiều ý kiến chỉ trích vắc xin Covid-19 ở Nga dường như không hiểu rõ về những thành tựu mà nước này đạt được về miễn dịch và virus trong suốt hàng thập kỷ qua.

Vương Nam/Sputnik