Thưởng tết bằng giấy vệ sinh, bằng gạch, bằng dầu ăn…
Thưởng tết bằng giấy vệ sinh, bằng gạch, bằng dầu ăn….là những câu chuyện đang được dư luận quan tâm nhiều trong những ngày này. Đặc biệt trong bộ luật Lao Động (sửa đổi) 2019 vừa được Quốc Hội thông qua thay thế cho Bộ Luật Lao Động 2012, trong đó nhiều quy định mới liên quan đến tiền lương, tiền thưởng, bao gồm cả thưởng Tết của người lao động được đề cập trong bộ luật này được chú ý hơn hết cả.
Điều 103 Bộ luật Lao động 2012 quy định, tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Tuy nhiên trong bộ luật mới vừa được thông qua, điều 104 quy định về “thưởng” thay vì “tiền thưởng”. Cụ thể doanh nghiệp có thể thay thế thưởng tiền bằng thưởng tài sản, thưởng hiện vật dựa vào kết quả sản xuất kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Quy chế thưởng ra sao do người đứng đầu doanh nghiệp quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của các tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở đó.
Và điểm vẫn giữ nguyên của hai bộ luật sửa đổi mới 2019 và Bộ Luật Lao động 2012 là không yêu cầu người chủ doanh nghiệp bắt buộc phải thưởng Tết mà có thể thưởng vào các ngày lễ khác cho người lao động.
Quay lại vấn đề được chú ý ngày qua là, sự thay đổi trong bộ luật Lao Động mới đã dấy lên những nỗi lo lắng rằng: Liệu doanh nghiệp có lợi dụng điểm mở rộng của Luật Lao Động sửa đổi 2019 này để giải quyết những hàng tồn kho của công ty hay không?
Rồi có những câu chuyện chế lên theo trend rằng: công nhân một nhà máy sản xuất giấy vệ sinh nọ được thưởng tết bằng giấy vệ sinh nhiều đến nỗi phải đi bán rẻ lại cho đại lý, hay công nhân nhà máy gạch được thưởng gạch và phải đi bán gạch đổi tiền….
Sự thật, tất cả những nỗi lo lắng, những câu chuyện chế trên chỉ là nỗi lo của một số người rảnh rỗi “ ngồi trong phòng lạnh” và lo chuyện thiên hạ. Hãy yên tâm rằng, doanh nghiệp Việt Nam ngày nay đã rất trưởng thành. Họ biết ứng xử thế nào trong mối quan hệ giữa mình và người lao động để tạo dựng uy tín lâu dài. Họ đã có những tầm nhìn mở rộng hơn, khôn ngoan hơn để giữ người lao động gắn bó lâu dài và thu hút nhân tài đến với doanh nghiệp mình. Cái đó gọi là văn hóa doanh nghiệp. Không dại gì người chủ nào cứ đến tết là thưởng bằng hàng hóa của công ty. Họ sẽ xem xét linh động để thưởng gì cho công nhân viên của mình để sao cho hài hòa mối quan hệ hai bên nhất.
Ngày nay chỉ có những thiểu số làm ăn nhỏ lẻ, chộp giật là mắc lối tư duy ngắn hạn mới có những kiểu hành động nửa mùa là thanh toán hàng tồn kho bằng chữ thưởng tết như vậy.
Tuy nhiên, không thể nói là không có những câu chuyện doanh nghiệp thưởng tết bằng sản phẩm. Nhưng đó là trong bối cảnh: doanh nghiệp đó làm ăn bị lỗ thật. Họ bắt buộc trong tình thế phải thưởng bằng hiện vật để tỏ tấm lòng với người lao động. Lúc này, người lao động có thể xem xét: mình có nên thông cảm và nhận tấm chân tình đó của họ hay không?
Bởi kết thúc một năm làm việc, người chủ lao động nào cũng hiểu tâm lý của người lao động rằng họ trông mong sự thưởng tết thế nào. Và cái người lao động cần bao giờ cũng là tiền hơn là hiện vật. Nhưng khổ nỗi, doanh nghiệp làm ăn lỗ thật, mình là người lao động đã gắn bó với công ty đó nên ứng xử lại ra sao. Đó là lý do luật Lao Động sửa đổi đã mở rộng 2019 đổi chữ “ tiền thưởng” thành “thưởng” là như vậy.
Trên thực tế quan sát, chính chúng ta cũng sẽ thấy có mấy doanh nghiệp sử dụng hàng tồn kho để thưởng tết đâu. Nếu có, thường là thưởng thêm khi đã kèm theo tiền thưởng.
Cuối cùng, xin những câu chuyện viết ra, những quan điểm nêu lên đừng tự suy diễn mà dẫn dắt những lối suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến niềm vui chung của dân tộc trong những ngày giáp tết này.
Sarah
