Phòng ngừa hơn chữa trị
Trong thời gian vừa qua, lực lượng chức năng đã liên tục phát hiện và triệt phá nhiều điểm bán thuốc lá điện tử trên mạng xã hội. Hầu hết trong số đó đều không có hóa đơn chứng từ hay bất kỳ giấy tờ nào chứng minh về nguồn gốc của sản phẩm. Điều này đã làm dấy lên hồi chuông cảnh báo về vấn nạn mua và sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam.
Theo Bộ Y tế thì thuốc lá điện tử là một loại thuốc lá mới vừa được du nhập vào Việt Nam trong vài năm trở lại đây. Thuốc lá điện tử được thiết kế với hình dáng như một điếu thuốc thông thường nhưng chạy bằng pin và không tạo khói. Khi hút, thuốc lá điện tử sẽ tạo ra một luồng hơi có mùi vị tương tự như thuốc lá thật để người dùng hít vào phổi.
Tương tự như thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử cũng có chứa rất nhiều chất gây nghiện nicotin gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người sử dụng và những người không may hít phải luồng hơi này. Theo đó các chuyên gia cũng cho biết việc hút thuốc lá điện tử thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ tổn thương phổi cấp và chấn thương do nổ pin. Không những thế, trong một nghiên cứu gần đây cho thấy thuốc lá điện tử có nguy cơ gây ra ung thư cao gấp 15 lần so với thuốc lá nung nóng.
Đặc biệt, phụ nữ hút thuốc lá điện tử trong quá trình mang thai không chỉ ảnh hưởng tới sự phát triển của phổi và não em bé, mà các chất độc trong thuốc lá này còn gây sinh non, trẻ nhẹ cân và thậm chí là chết lưu. Chính vì những tác hại khôn lường mà thuốc lá điện tử mang lại đã khiến cho mặt hàng này bị cấm lưu hành tại 32 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới.
Tuy nhiên tại Việt Nam, thuốc lá điện tử vẫn được bày bán tràn lan trên các trang mạng xã hội thông qua hình thức nhập lậu hoặc xách tay. Đối tượng khách hàng chủ yếu mà thuốc lá điện tử hướng đến là giới trẻ, những người có thể dễ dàng mua sản phẩm trên internet hay các nền tảng mạng xã hội khác nhau. Giá bán của thuốc lá điện tử trung bình dao động từ 300.000 đồng – 2 triệu đồng và có thể sử dụng được rất nhiều lần.
Ngoài ra, nhiều công ty thuốc lá điện tử còn sử dụng các chiêu trò như cấp học bổng để yêu cầu sinh viên viết bài luận về các chủ đề như sử dụng thuốc lá điện tử có thể mang lại lợi ích tiềm năng hay không. Hoặc chi mạnh tay cho các hình thức quảng bá sản phẩm trên phương tiện truyền thông xã hội hướng đến giới trẻ. Chính những điều này đã góp phần làm tăng cao tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử tại Việt Nam.
Theo điều tra tình hình sử dụng thuốc lá năm 2020 thì tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở cả nam và nữ tăng 18 lần so với năm 2015 (từ 0,2% lên 3,6%), trong đó nam giới tăng 14 lần, còn nữ tăng 10 lần. Trong đó, phần lớn người sử dụng thuốc lá điện tử nằm ở độ tuổi 18-24. Nói một cách khác, thuốc lá điện tử chính là mối hiểm họa khôn lường cho thế hệ trẻ của Việt Nam.
Để ngăn ngừa tình trạng này, thiết nghĩ Việt Nam nên ban hành lệnh cấm sử dụng thuốc lá điện tử trước khi mặt hàng này trở nên phổ biến và được buôn bán tràn lan. Bởi theo ông Nguyễn Tuấn Lâm, đại diện của WHO (Tổ chức Y tế thế giới) ở Việt Nam, nhận định thì hiện Việt Nam chưa có thị trường bán thuốc lá điện tử, chủ yếu là buôn bán trôi nổi qua hàng xách tay và qua Internet. Do đó, Việt Nam cần chặn đứng ngay tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử bằng cách ban hành quy định cấm lưu thông các sản phẩm này trên thị trường. Đồng thời yêu cầu các cơ quan hải quan cần kiểm tra chặt chẽ và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Như ông bà ta vẫn thường nói, phòng ngừa lúc nào cũng tốt hơn là chữa trị. Chúng ta cần phải có biện pháp ngăn ngừa thuốc lá điện tử trước không nên để đến khi “bệnh” xảy ra rồi thì mới đau đầu tìm ra giải pháp điều trị. Đến lúc đó e rằng đã quá muộn!
Minh Thanh
