Thổ Nhĩ Kỳ mạo hiểm chơi trò ‘xỉa răng Hổ’!
Thật mạo hiểm và nguy hiểm khi Thổ Nhĩ Kỳ muốn biến Mỹ và Nga thành 2 kẻ nô lệ…
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đang thực hiện sách lược “tống tiền” giữa 2 cường quốc quân sự hàng đầu Nga và Mỹ chẳng khác nào 2 tay xỉa răng cho 2 con Hổ. Ankara thừa hiểu: Dừng lại lúc nào, với ai là cả một nghệ thuật sử dụng tình thế, nếu không thì mất mạng!Chính vai trò vị thế Thổ Nhĩ Kỳ trên bàn cờ địa chính trị khu vực mà sự tương tác “đưa – đẩy” của Ankara có cảm giác như “tống tiền” được 2 cường quốc Nga và Mỹ khi cả hai, Nga và Mỹ đều chấp nhận sự “tống tiền” của Thổ Nhĩ Kỳ trong thời gian qua…
1, Thổ Nhĩ Kỳ “tống tiền” Mỹ
Nguyên nhân chính của mâu thuẫn giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ là vấn đề người Kurd Syria. Mỹ coi người Kurd Syria có lực lượng quân sự YPG là đồng minh, cung cấp vũ khí trang bị cho họ để hợp đồng tác chiến chống IS, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ coi họ là lực lượng khủng bố, là một chi nhánh của PKK đe dọa an ninh Thổ Nhĩ Kỳ.
Khi hợp tác Mỹ – Kurd ngày càng chặt chẽ, lên cao, thì cũng là sự xấu đi nhanh chóng mối quan hệ Mỹ-Thổ Nhĩ Kỳ. Đó là phản ứng mạnh mẽ của Thổ Nhĩ Kỳ với Mỹ bằng cách “kết bạn với Nga” bằng 2 cú hành động là chấn động địa chính trị khu vực.
Thứ nhất, bất chấp sự ngăn cản các cách từ đe dọa đến trả đũa của Mỹ, Ankara vẫn quyết định mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.
Nên nhớ, S-400 không phải là loại vũ khí bình thường mà đây là là loại “vũ khí địa chính trị” mà bất kỳ đồng minh nào của Mỹ có nó là sự khẳng định chủ quyền vùng trời của mình trước Mỹ-NATO lâu nay vốn coi nó như “vườn hoang”.
Thứ hai, hất cẳng Mỹ ra khỏi Đông Bắc Syria bằng mở chiến dịch “Mùa xuân Hòa bình” hay “Nguồn Hòa bình” từ ngày 9/10.
Chiến dịch “Mùa xuân Hòa bình” diễn ra quyết liệt, nhanh chóng buộc Mỹ ra lệnh rút quân để tránh “gã điên Erdogan”. Một cuộc rút quân bị động, bất ngờ, không được chuẩn bị kỹ về chính trị và quân sự khiến lực lượng Mỹ tại đây diễn ra như hành động tháo chạy.
Người Mỹ không muốn chiến đấu với Thổ Nhĩ Kỳ bởi nếu thế, Mỹ sẽ mất Thổ Nhĩ Kỳ hoàn toàn về tay Nga.
2, Thổ Nhĩ Kỳ “tống tiền” Nga
Sau khi có “của ăn của để” tại Đông Bắc Syria, thỏa mãn một vùng an ninh vắng bóng người Kurd được tạo ra, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu “đặt một mũi dao sau lưng” người Nga…
Đầu tiên là mở rộng tình hữu nghị với Mỹ.
Nếu như trước đây, Ankara chống Mỹ bằng mua S-400 và đe dọa mua cả máy bay SU-35, SU-57 của Nga khi bị loại ra khỏi F-35 thì nay tuyên bố của Ankara cho thấy khả năng thực hiện hợp tác “thương mại” này chưa biết khi nào hoàn thành.
Cụ thể, giai đoạn đầu tiên của nguồn cung S-400 đã được hoàn thành. Các hệ thống phòng không đã được bán cho một khoản vay của Nga và nhanh chóng được triển khai đến Thổ Nhĩ Kỳ bằng máy bay Ruslan. Nhưng bây giờ, Ankara đã suy nghĩ về việc trì hoãn nguồn cung cho đợt thứ hai kéo dài đến cuối năm 2020.
Tiếp theo, đồng thời, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng đang mong muốn nối lại đàm phán về dự án F-35 với Mỹ. Trong tình thế hoặc có F-35 thì không có S-400 và ngược lại, chúng tỏ, S-400 của Nga chưa hẳn là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mua nó…
Ankara muốn Nga phải nhân nhượng chia xẻ và chuyển giao công nghệ S-400. Việc Thổ Nhĩ Kỳ bị Mỹ đá ra khỏi dự án F-35 cũng khiến Ankara đau đớn vì Ankara cực kỳ hứng thú với một chiếc máy bay như vậy, thậm chí cố gắng tự mình thực hiện một dự án tương tự, nhưng đang gặp vấn đề bởi sự thiếu năng lực và kinh nghiệm. Được đề xuất bởi tổng thống Nga, Su-57 có thể đóng vai trò thay thế cho máy bay chiến đấu của Mỹ, nhưng Erdogan cần chính công nghệ này. Do đó, Ankara đang “tống tiền” Nga để có được điều kiện này…
Nếu như Mỹ “sợ” Ankara vì sẽ mất Thổ Nhĩ Kỳ vào tay Nga thì Nga cũng phải nhân nhượng Ankara vì dự án đường ống khí đốt Turk Stream và xây dựng các nhà máy điện hạt nhân như Akkuyu rất quan trọng trong chiến lược năng lượng của Nga với châu Âu…
Khi Nga và Mỹ hết kiên nhẫn!
Rốt cuộc, cả hai cường quốc Nga và Mỹ đều phải “sợ” Thổ Nhĩ Kỳ. Chấp nhận cho Ankara “tống tiền” vì họ nhận được lợi ích nhiểu hơn bị mất. Bây giờ, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan, nhận thức rõ tầm quan trọng của đất nước mình đối với Mỹ-NATO và Nga nên muốn Nga-Mỹ và các đối thủ cạnh tranh với nhau cho Thổ Nhĩ Kỳ hưởng lợi…
Phải hiểu rằng, Mỹ cũng như Nga có nhiều con bài để chơi với Thổ Nhĩ Kỳ và khi cần thì chính Ankara đã tự đưa đất nước vào thảm họa…
Đương nhiên Mỹ đáp trả, Tổng thống Mỹ Trump đã ra quyết định loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình máy bay F-35 bởi logic của nó là không thể giao mọi bí mật “tàng hình” của F-35 cho Nga tìm hiểu từ S-400.
Mỹ cấm vận kinh tế và sau này “nỗi đau” khi rút khỏi Đông Bắc Syria, khi bị người Kurd gọi là phản bội bạn bè, đồng minh…thì Mỹ đáp trả Thổ Nhĩ Kỳ cứng rắn hơn, Mỹ đã luận lại tội “diệt chủng” của Thổ Nhĩ Kỳ từ mấy chục năm trước…khiến cho Ankara cảm nhận được “hơi lạnh đang phả sau gáy” mình…
Hơn ai hết, Ankara hiểu rằng, chống lại Mỹ, trước đây, Mỹ đã từng “đi tắt” bằng cách “đảo chính” để lật đổ chính quyền Erdogan, nhưng Thổ Nhĩ Kỳ không phải là Nga để trụ được với đòn cấm vận, trừng phạt kinh tế tàn khốc “bài bản” của Mỹ khi Ankara dám “ân đoạn, nghĩa tuyệt” với Mỹ.
Với Nga, một điều ai cũng biết là các chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ mở ra trên lãnh thổ của Syria như chiến dịch “Khiên Euphrates”, “Cành ô liu” đặc biệt là chiến dịch “Mùa xuân Hòa bình” này thì đều được Nga đồng ý, ngầm ủng hộ, có nghĩa là, không có sự cho phép của Nga thì Thổ Nhĩ Kỳ dù có hung hăng đến mấy cũng không dám.
Ankara đã thử và đã được chứng minh…Đó là bài học sau vụ SU-24 bị bắn hạ, Nga đã ra tay như thế nào, thiết lập quy tắc chơi ra sao, lúc đó, toàn bộ không quân Thổ Nhĩ Kỳ không thể và không dám cất cánh bởi tác chiến điện tử của Nga…như thế nào, đã rõ.
Khi sự kiên nhẫn của Nga đến giới hạn, chắc chắn toàn bộ kết quả chiến lược Syria của Thổ Nhĩ Kỳ có được sẽ bị Nga phá tan mà Ankara chỉ biết ngồi nhìn.
Với Thổ Nhĩ Kỳ, chỉ cần “một trong 2 con hổ Nga và Mỹ nổi giận là mất mạng” huống chi có một tình huống khác là Nga và Mỹ sẽ biến Thổ Nhĩ Kỳ thành một vùng đệm trước khi bẻ răng “con sói đơn độc”.
Toàn bộ chuỗi sự kiện kể từ ngày 9/10/2019, tất nhiên, cho thấy sự hiện diện của các thỏa thuận hậu trường không chỉ giữa Donald Trump và Erdogan, mà còn giữa Donald Trump và Vladimir Putin. Đáng tiếc, có cảm giác rằng, Ankara không nhận biết được tất cả các thỏa thuận giữa Nga và Mỹ.
Khi Nga và Mỹ không ăn được nhau thì đến một lúc nào đó họ sẽ hợp tác. Lúc đó, con mồi sẽ bị xé xác đầu tiên là ở vị trí nào, đang làm gì, chắc người Thổ nhận thức quá rõ.
Lê Ngọc Thống/Đất Việt
