Sở TT&TT TP.HCM kiến nghị tài khoản MXH định danh mới được bình luận nhằm chống tin giả, xấu độc
Trong bối cảnh mạng xã hội ngày càng trở thành môi trường lan truyền thông tin mạnh mẽ, vấn đề kiểm soát tin giả và xấu độc đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trước tình hình này, Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM đã đề xuất quy định mới nhằm định danh tài khoản mạng xã hội, yêu cầu chỉ các tài khoản đã được xác thực danh tính mới được phép bình luận. Đề xuất này được ông Lâm Đình Thắng, Giám đốc Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM, nêu ra trong phiên chất vấn tại cuộc họp lần thứ 17 HĐND TP HCM vào hôm qua ngày 17/6.
Theo ông Lâm Đình Thắng, quy định hiện tại về quản lý thông tin trên mạng xã hội chưa đảm bảo pháp lý và cần được thay đổi. Đề xuất của TP HCM hướng tới việc tất cả các tài khoản mạng xã hội phải được định danh trước khi được phép bình luận, bao gồm cả các tài khoản xuyên biên giới. Định danh tài khoản là quá trình xác minh danh tính của người dùng thông qua việc cung cấp các thông tin cá nhân như tên thật, số điện thoại, địa chỉ email hoặc giấy tờ tùy thân.
Trong dự thảo thay thế Nghị định số 72 về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đề xuất tài khoản cần xác thực với tên thật, số điện thoại mới được viết bài, bình luận và livestream trên mạng xã hội. Các mạng xã hội, bao gồm cả trong nước và xuyên biên giới, phải định danh người dùng và cung cấp thông tin định danh cho cơ quan chức năng khi có yêu cầu.
Tại buổi chất vấn, đại biểu Nguyễn Thị Nga đã bày tỏ lo ngại về tình trạng tin giả, tin xấu độc xuất hiện tràn lan trên mạng, tạo hiệu ứng đám đông và gây tiêu cực cho xã hội. Thượng tọa Thích Minh Thành cũng đặt câu hỏi về các chương trình, dự án nhằm nâng cao năng lực nhận diện thông tin sai lệch và tin giả.
Theo ông Lâm Đình Thắng giải thích rằng thông tin trên mạng chủ yếu đến từ hai nguồn: các tổ chức, cá nhân trong nước được cấp phép và các trang thông tin không rõ nguồn gốc, sử dụng tiếng Việt nhưng tên miền quốc tế, đặt máy chủ ở nước ngoài. Tin giả và tin sai lệch chủ yếu lan truyền qua các mạng xã hội xuyên biên giới như YouTube, Facebook, TikTok – những kênh được người Việt Nam sử dụng nhiều.
Theo ông Thắng, việc xử lý tin giả trên mạng xã hội xuyên biên giới gặp nhiều khó khăn do các doanh nghiệp quản lý mạng xã hội này chưa có đại diện pháp lý tại Việt Nam. Khi vi phạm và bị cơ quan chức năng yêu cầu gỡ bỏ, đa phần doanh nghiệp tìm cách né tránh.
Để xử lý vấn đề này, Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM đã phối hợp với cơ quan chức năng và tuyên truyền hai bộ quy tắc và cẩm nang đến người dân gồm quy tắc ứng xử trên không gian mạng và cẩm nang phòng, chống tin giả. Hệ thống Lắng nghe mạng xã hội cũng đã phát hiện những trang thông tin điện tử có hành vi vi phạm và phối hợp với Công an TP HCM giám định tư pháp những trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự. Năm 2023, Sở đã chuyển 24 hồ sơ và từ đầu năm đến nay là 18 hồ sơ vi phạm trên không gian mạng sang cơ quan chức năng để xử lý. Sở cũng kiến nghị Bộ Thông tin và Truyền thông xử lý 30 tài khoản mạng xã hội có dấu hiệu vi phạm.
Đáng chú ý, Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM cũng đang nghiên cứu thành lập bộ phận xử lý tin giả của TP HCM, đặt tại Trung tâm Báo chí thành phố để phối hợp với các bên giảm thiểu tin xấu, độc. Ông Thắng nhấn mạnh rằng cơ quan chức năng ở các ngành, địa phương cũng cần tăng cường trách nhiệm trong việc phát ngôn, phản bác tin giả và tin sai lệch.
Trong kỳ họp lần thứ 17 HĐND TP HCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026, diễn ra vào ngày 16-17/7, HĐND TP đã tiến hành chất vấn lãnh đạo Sở Thông tin và Truyền thông về các vấn đề chuyển đổi số và xử lý tin giả. Đại biểu Nguyễn Thị Nga đã đặt câu hỏi về giải pháp quản lý thông tin trên mạng xã hội và phòng chống tin giả, tin sai lệch. Ông Lâm Đình Thắng trả lời rằng thông tin trên mạng chủ yếu từ các tổ chức, cá nhân trong nước được cấp phép và những trang thông tin không rõ nguồn gốc, sử dụng tên miền quốc tế, đặt máy chủ ở nước ngoài.
Theo đó, ông Thắng cũng đề cập đến việc xử lý các hành vi vi phạm trên không gian mạng, phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông và các địa phương khác. Ngoài ra, Sở cũng đã phối hợp chặt chẽ với Công an TP HCM giám định tư pháp những trường hợp có dấu hiệu vi phạm hình sự và chuyển hồ sơ vi phạm cho cơ quan chức năng xử lý.
Theo đại biểu Phạm Văn Khoa đã đặt vấn đề về tình hình giải ngân vốn đầu tư công trong lĩnh vực thông tin và truyền thông, với thông tin cho rằng hiện nay giải ngân lĩnh vực này đang 0 đồng. Ông Lâm Đình Thắng cho biết năm 2024, TP HCM đã bố trí 1.290 tỷ đồng cho các dự án công nghệ, nhưng do quá trình thẩm định và báo cáo chưa đầy đủ, việc giải ngân vẫn chưa diễn ra nhanh chóng. Dự kiến việc giải ngân sẽ hoàn thành trong năm, vào quý 3 và quý 4.
Đề xuất định danh tài khoản mạng xã hội trước khi được phép bình luận của Sở Thông tin và Truyền thông TP HCM là một bước tiến quan trọng trong việc chống lại tin giả và xấu độc trên mạng. Quy định này không chỉ giúp xác minh danh tính người dùng, mà còn tăng cường trách nhiệm của các bên liên quan trong việc phát ngôn và phản bác thông tin sai lệch. Tuy nhiên, việc triển khai và thực thi quy định này vẫn đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là trong việc xử lý các tài khoản mạng xã hội xuyên biên giới. Việc thành lập bộ phận xử lý tin giả tại TP HCM và tăng cường phối hợp với các cơ quan chức năng là những bước đi cần thiết để đảm bảo hiệu quả của quy định mới này.
Bích Ngân
