Số km đường cao tốc của cả vùng ĐBSCL chỉ bằng một nửa tỉnh Quảng Ninh!
Tỉnh Quảng Ninh, dân số chỉ có 1,36 triệu, diện tích 6.272 km2, thế mà số km đường cao tốc của tỉnh Quảng Ninh lớn hơn 2 lần số km đường cao tốc của cả đồng bằng sông Cửu long (ĐBSCL). Trong khi đó ĐBSCL có đến 13 tỉnh, thành phố với số dân lớn gấp 13 lần, diện tích lớn gấp 6 lần.
ĐBSCL đóng góp hơn 50% diện tích lúa, 71% diện tích nuôi trồng thuỷ sản, 30% giá trị sản xuất nông nghiệp, 54% sản lượng thuỷ sản, 50% sản lượng lúa, nơi xuất khẩu gạo và cây ăn quả chủ lực của cả nước.
Chẳng cần phải dân ĐBSCL, những ai đã từng đi dọc ngang các tỉnh ĐBSCL hoặc chỉ cần nghe các thông tin trên thì đều thấy rằng giao thông ở ĐBSCL cần phải được đầu tư mạnh hơn, nhiều hơn, nhanh chóng hơn, quyết liệt hơn.
Thế nhưng mang số km đường cao tốc của Quảng Ninh ra để so với số km đường cao tốc của ĐBSCL với hàm ý Quảng Ninh được ưu tiên cao hơn, chính phủ thiên lệch thì lại không đúng, không chỉ sai về bản chất mà còn dễ gây mất đoàn kết giữa các vùng miền.
Nên nhớ rằng, cho đến thời điểm này, chính phủ, bộ Tài chính, bộ GTVT chưa hề chi cho Quảng Ninh một đồng nào để làm đường cao tốc. Trong 176 km đường cao tốc Hải Phòng – Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái thì chỉ có 19,3 km từ Hải Phòng đi Hạ Long là được đầu tư bằng ngân sách của Tỉnh Quảng Ninh, còn 140 km cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái và cầu Bạch Đằng là ngồn vốn của tư nhân, nguồn vốn xã hội hoá theo hình thức BOT.
Không chỉ có cao tốc Hạ Long – Vân Đồn – Móng Cái mà rất nhiều hạ tầng giao thông, hạ tầng xã hội khác như sân bay quốc tế Vân Đồn, cảng tàu du lịch quốc tế Hạ Long và Tuần Châu, Quảng Ninh cũng huy động nguồn vốn tư nhân đầu tư theo hình thức BOT.
Trong vài năm qua, bằng cải cách thủ tục hành chính và “mở toang cánh cửa”, kêu gọi các doanh nghiệp lớn vào đầu tư, Quảng Ninh đã huy động được cỡ 48.000 tỷ đồng để làm đường cao tốc, đường liên tỉnh, cảng hàng không quốc tế và cảng tàu du lịch trên biển.
Vậy câu hỏi đặt ra phải là “tại sao ĐBSCL không huy động được nguồn vốn tư nhân để làm đường cao tốc như Quảng Ninh đã làm” chứ không phải mang số km đường cao tốc của Quảng Ninh nhiều gấp 2 lần ĐBSCL ra để so bì rồi cho rằng Quảng Ninh được ưu ái hơn ĐBSCL.
Thực ra những năm gần đây, chính phủ đã và đã đang đầu tư nhiều hơn cho giao thông ở ĐBSCL, giai đoạn 2021-2025 đầu tư 86.000 tỷ đồng, cộng với 43.500 tỷ đồng giai đoạn 2011-2015 nữa thành 129.500 tỷ đồng. Đầu tháng 1/2023, Thủ tướng đã ra quyết sách, ĐBSCL phải hoàn thành 544km đường cao tốc trong vòng 3 năm. Trong tinh thần ấy rất nhiều cuộc thanh tra kiểm tra được diễn ra liên tục. Trong buổi trực tiếp kiểm tra hiện trường dự án cầu Rạch Miễu 2 mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo các đơn vị liên quan rút ngắn thời gian hoàn thành dự án sớm hơn 6 tháng. Một tinh thần rất quyết liệt, thế nhưng chỉ có một mình Thủ tướng Phạm Minh Chính thì không đủ.
Đỗ Cao Bảo