Rốt cuộc Tổng thống Trump muốn Microsoft mua TikTok để làm gì?

Nhìn lướt qua tin tức, có lẽ nhiều người sẽ nghĩ rằng việc Microsoft mua lại TikTok chi nhánh Mỹ cùng vài nước khác sẽ là một nước đi kỳ quái của tập đoàn khổng lồ xứ Redmond. Họ đã bỏ rất nhiều năm chỉ để ngừng hỗ trợ những dịch vụ tiêu dùng như dịch vụ nghe nhạc Groove Music, dừng hỗ trợ bộ “webcam” cảm biến chuyển động Kinect trên Xbox, vòng tay theo dõi sức khỏe Microsoft Band, Windows Phone, và gần đây nhất là dịch vụ xem stream game trực tuyến Mixer.

Thời gian vài năm gần đây, Microsoft chỉ ngồi ung dung tận hưởng thành công từ dịch vụ và phần mềm doanh nghiệp, và thậm chí trợ lý ảo Cortana cũng chuyển thành một công cụ hỗ trợ hướng đến việc gia tăng năng suất lao động. Vậy rốt cuộc Microsoft cần gì ở một mạng xã hội chia sẻ video toàn giới trẻ đua đòi trào lưu nhảy nhót như TikTok?

Nếu đào sâu hơn vào tham vọng của Microsoft trong tương lai, thì chiến lược mua lại chi nhánh TikTok ở Mỹ, Canada, Úc và New Zealand có thể làm lợi cho những mảng đã có sẵn của Microsoft, cùng lúc biến họ trở thành đối thủ đáng gờm của cả YouTube lẫn Facebook.

Dữ liệu, nhiều dữ liệu, rất nhiều dữ liệu

Thứ quan trọng nhất khi Microsoft mua lại TikTok Mỹ cùng 3 quốc gia khác mà họ sẽ có được chính là lượng dữ liệu cá nhân khổng lồ của hàng triệu người dùng mạng xã hội này từ khi nó còn được ByteDance chủ quản. Bản thân lượng dữ liệu này cũng chính là mối quan ngại lớn nhất của chính quyền Tổng thống Trump, cùng với những lo ngại về cách ByteDance sẽ xử lý chúng ra sao. Microsoft hiểu rõ điều này, và phải viết rất rõ ràng trong bài blog tuyên bố thông tin đàm phán với ByteDance để mua lại TikTok: “Chúng tôi sẽ đảm bảo tất cả dữ liệu cá nhân của người Mỹ dùng TikTok sẽ được chuyển hết và lưu giữ tại Mỹ.”

Ở đây mới thấy, dữ liệu cá nhân người dùng là tài sản vô cùng quý giá đối với bất cứ quốc gia nào, việc để một quốc gia khác, nguy hơn là một quốc gia thù địch lại chiếm hữu và sử dụng dự liệu cá nhân của công dân quốc gia mình là điều gây nguy hại trực tiếp tới an ninh quốc gia, và đây cũng chính là điều mà Luật An ninh mạng của Việt Nam cũng đã có quy định rõ ràng từ vài năm trước.

Với lượng dữ liệu này, gọi Microsoft là hổ mọc thêm cánh cũng chẳng sai. Từ rất lâu họ đã dùng dịch vụ Xbox Live để lấy dữ liệu người dùng phục vụ cho việc nghiên cứu phần mềm và phần cứng mới, và cũng chính những dữ liệu đó cho phép các nhà phát triển game lẫn Microsoft hiểu kỹ hơn cách mọi người dùng cỗ máy Xbox của họ ra sao. Một ví dụ điển hình chính là cách mọi người sử dụng Kinect sau này được Microsoft tổng hợp để phát triển và cải tiến cặp kính HoloLens.

Với TikTok, Microsoft sẽ có thể định hướng lại những mảng mà họ còn yếu kém, thậm chí sau này còn định hướng được cả chiến lược phát triển phần mềm và dịch vụ của họ nữa. Hiện giờ Microsoft khá thiếu những góc nhìn về thị trường người tiêu dùng trẻ ở Mỹ. Và có còn gì hợp lý và đầy đủ như lượng dữ liệu người dùng từ TikTok nếu thương vụ này thành công?

Không khó để nhận ra, giới trẻ bây giờ hoàn toàn có thể sống, làm việc, học tập và lớn lên mà chẳng cần đụng đến một sản phẩm nào thuộc hệ sinh thái của Microsoft. Điện thoại thì có Android và iOS, laptop thì có Chromebook và MacBook, ứng dụng văn phòng để làm việc thì có Google Docs và Gmail. Microsoft đã để thua cuộc đua thiét bị di động, và kể từ đó đến nay họ vẫn phải rượt đuổi Google và Apple.

TikTok sẽ tạo ra một đường kết nối trực tiếp từ Microsoft đến hàng triệu người Mỹ trẻ tuổi, những người ngồi xem hàng giờ đồng hồ video hàng ngày và cả những influencer làm clip trên MXH này. Từ đó, họ sẽ nhồi nhét đầy quảng cáo máy tính Surface, máy game Xbox và những sản phẩm khác trên MXH này mà không mất một xu chi phí quảng cáo sản phẩm như trên những MXH khác. Thậm chí TikTok cũng sẽ kích thích nhu cầu dịch vụ stream game xCloud sắp ra mắt để cạnh tranh với Stadia của Google.

Chưa dừng lại ở đó, TikTok cũng sẽ giúp mảng AI của Microsoft phát triển mạnh hơn nhờ lượng dữ liệu khổng lồ dùng để huấn luyện chatbot trí thông minh nhân tạo, từ đó nghiên cứu công nghệ tương tự cho những ứng dụng xa hơn nhu cầu cho Cortana hay Office. Hiện giờ TikTok đã dùng AI để hiển thị những clip ngắn giới trẻ xem hàng ngày, càng dùng nhiều thì thuật toán càng hoàn chỉnh. Cuối cùng là công nghệ AR, thứ mà TikTok cũng đang khám phá. Bản thân những gì TikTok ứng dụng sẽ giúp Microsoft tấn công vào thị trường AR trên di động.

Đó, với ngần ấy lợi ích trực tiếp, đến lúc này ý tưởng mua lại TikTok của Microsoft không còn là kỳ lạ nữa phải không?

Một thương vụ vô cùng phức tạp

Tạm thời bỏ qua những lần Microsoft thất bại, họ cũng chẳng thiếu những thương vụ thành công rực rỡ. Lấy ví dụ đơn cử như việc mua lại Mojang, cha đẻ Minecraft, mua lại LinkedIn với giá 26,2 tỷ USD hay thương vụ mua lại GitHub nữa. Tất cả chúng giúp Microsoft có được miếng bánh thị phần ở cả thị trường game, thị trường MXH phục vụ công việc và phục vụ cả giới lập trình viên nữa.

Nếu thương vụ TikTok thành công, nhiều khả năng Microsoft sẽ để TikTok trở thành một công ty con thay vì sáp nhập trực tiếp về tổng. Quá khứ không mấy tươi đẹp khi Microsoft mua lại Skype và mảng di động của Nokia là những bài học đầy giá trị, dạy cho Microsoft rằng không phải lúc nào cũng nên quản lý chặt chẽ và trực tiếp những mảng họ vừa mua được.

Ấy là chưa kể, Microsoft cũng chưa có nhiều kinh nghiệm quản lý và thanh lọc nội dung MXH như YouTube và Facebook đang phải làm, nên nếu sáp nhập thẳng về Microsoft, TikTok sẽ tạo ra rất nhiều vấn đề mới trong khi lợi ích thì chưa thấy đâu cả. Bản thân việc chỉ mua lại những chi nhánh TikTok ở 4 quốc gia nói tiếng Anh cũng sẽ giúp Microsoft né được bài toán quản lý nội dung khi mỗi quốc gia lại có một góc nhìn đối nội đối ngoại khác nhau. Cũng có điều hơi kỳ lạ là, Microsoft hoàn toàn không đề cập đến chi nhánh Anh Quốc của TikTok, trong khi cả 5 quốc gia mình liệt kê ở trên đều nằm trong liên minh tình báo Five Eyes.

Hồi năm 2012, Microsoft cũng đã từng thử nghiệm một mạng xã hội tên là Socl, nhưng đến 5 năm sau thì đóng cửa. Họ hiểu rất rõ tiềm năng của một MXH như Facebook, sau khi đầu tư cho MXH của Mark Zuckerberg 240 triệu USD vào năm 2007. Tốc độ phát triển quá mạnh của TikTok khiến họ khong thể làm ngơ, khi với tiền mặt, họ có thể mua lại một nền tảng cạnh tranh được với cả Facebook, Instagram và Snapchat về cả chất lượng lẫn quy mô.

Một vấn đề nữa đến từ chính chính phủ Mỹ. Sở hữu TikTok, Microsoft sẽ hưởng lợi, điều đó không cần bàn, nhưng cùng lúc chính quyền Tổng thống Trump với nỗ lực bẻ nhỏ hệ sinh thái công nghệ Trung Quốc cũng sẽ có lý do để lên tiếng, khi đưa được một trong những cái tên nổi tiếng nhất của thị trường trực tuyến Trung Quốc về tay người Mỹ.

Microsoft còn hơn 40 ngày để giải quyết tất cả những vấn đề trên.

Theo The Verge