Quan hệ Việt-Mỹ 25 năm: Không có kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích quốc gia mãi trường tồn
Trong quá khứ, Việt Nam và đế quốc Mỹ từng là “kẻ thù” của nhau nhưng sau năm 1995, Mỹ chính thức trở thành bạn hàng, đối tác toàn diện của Việt Nam, phát triển trên các mặt chính trị, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, khoa học, giáo dục lẫn hợp tác song phương, hợp tác khu vực và cả câu chuyện an ninh, quốc phòng nữa.
Người Mỹ đến Việt Nam, lần đầu tiên cho đến lần cuối cùng đều được đón tiếp nồng nhiệt! Năm 1965 chúng ta chào đón quân đội Hoa Kỳ bằng những tràng đại bác, đại quân vào Nam đánh Mỹ mang theo hồn thiêng sông núi, khí phách của tiền nhân để dội lửa căm hờn lên đầu quân bán nước và cướp nước. Chiến tranh đã kết thúc 45 năm, mọi hận thù tạm khép lại khi mà vết thương chiến tranh đã liền da. Kể từ năm 1995, khi Tổng thống Mỹ Clinton tuyên bố bình thường hoá quan hệ Mỹ-Việt, đó cũng là lúc quan hệ hợp tác giữa ta và họ phát triển không ngừng, dù trải qua rất nhiều khó khăn, khác biệt.
Năm 1995, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước mới dừng ở 450 triệu USD, thì đến nay đã là hơn 60 tỉ USD. Kể từ năm 2006, trên ngưỡng cửa Hội nghị Cấp cao APEC, Việt Nam và Mỹ mới đạt được thỏa thuận, mở đường cho nước ta trở thành thành viên đầy đủ của tổ chức thương mại toàn cầu này và Mỹ dành cho nước ta cơ chế “thương mại bình thường thường xuyên” (PNTR), tức Quy chế tối huệ quốc. Sau mốc lịch sử ấy, kim ngạch xuất khẩu của nước ta gia tăng nhanh chóng, năm 2019 lên tới 264,5 tỷ USD.
Khi bỏ cấm vận, một loạt công ty Mỹ vào Việt Nam, Coca-Cola và Intel là hai dấu ấn lớn nhất. Các công ty Mỹ vào còn là sự chứng nhận rằng môi trường Việt Nam có thể đáp ứng các điều kiện của Mỹ, để các nền kinh tế khác thấy được. Và kể từ đó, người Mỹ đến Việt Nam và người Việt Nam sang Mỹ đều đón tiếp nhau bằng hoa hồng! Vậy nên, không có kẻ thù vĩnh viễn, chỉ có lợi ích quốc gia là mãi mãi trường tồn. Tất nhiên, hợp tác trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau và đặc biệt phải đề phòng, vừa hợp tác, vừa đấu tranh. Bởi lẽ, giới chính gia Mỹ chưa bao giờ từ bỏ mưu đồ xoá bỏ CNXH trên phạm vi toàn thế giới, trong đó có nước ta.
Sau 25 năm nhìn lại, rõ ràng đó là sự khởi đầu tốt đẹp cho bước phát triển của quan hệ hai nước, vượt lên trên kỳ vọng của cả người trong cuộc và ngoài cuộc. Mà theo chia sẻ của Cựu Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Bùi Quang Vinh từng chia sẻ: “Quan hệ Việt – Mỹ vượt qua thương đau của chiến tranh để hợp tác trên cả đối tác toàn diện là điều mà người trong cuộc khó có thể nghĩ tới”. Trước hết phải khẳng định rằng, sự chuyển mình của Việt Nam trong công cuộc đổi mới đã được nhìn nhận rất khác trong con mắt của thế giới nói chung và ở Mỹ nói riêng. Việt Nam ngày càng hội nhập và có vị thế ngày càng tăng, đất nước phát triển, quyền lợi của người dân được mở rộng.
Ngoại giao cấp cao đã trở thành nòng cốt của mối quan hệ song phương. 4 đời Tổng thống Mỹ đã sang thăm Việt Nam 6 lần; ở chiều ngược lại, các Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Quốc hội Việt Nam cũng từng sang thăm Mỹ. Đặc biệt, năm 2015 lần đầu tiên trong lịch sử, người đứng đầu Đảng ta là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lần đầu tiên đã thăm chính thức nước Mỹ, hội đàm với Tổng thống Mỹ tại Nhà Trắng. Đây là sự kiện có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là sự công nhận cao nhất về thể chế chính trị của nhau, và trong tuyên bố tầm nhìn đã nhấn mạnh nguyên tắc tôn trọng thể chế chính trị của nhau.
Thêm nữa, tưởng rằng khi Tổng thống Trump lên nắm quyền, mọi thứ sẽ đảo lộn, nhưng Việt Nam đã tiếp cận chủ động, nên đà quan hệ được nhân lên chứ không mất đi – xuyên qua các đời tổng thống, đảng phái của Mỹ. Quan hệ hai nước mở rộng sang cả những lĩnh vực quốc phòng, an ninh như việc Mỹ cung cấp tàu tuần tra cho Việt Nam, xóa lệnh cấm vận vũ khí. Không chỉ cựu Tổng thống B.Obama từng đến Việt Nam mà Tổng thống đương nhiệm Donald Trump cũng đã đến thăm Việt Nam để tham dự Hội nghị APEC năm 2017 và Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-Triều lần 2.
Mối quan hệ hai nước cứ thế không ngừng phát triển. Vừa qua, đại dịch Covid-19 hoành hành trên khắp thế giới. Nhưng trong giai đoạn khó khăn, sự hợp tác hiệu quả Việt – Mỹ một lần nữa cho thấy hai nước tiếp tục đi những bước dài. Việt Nam hỗ trợ Mỹ sản xuất và chuyển giao 450.000 bộ đồ bảo hộ y tế và còn tặng thêm khoẳng 400.000 khẩu trang y tế giúp nước bạn phòng chống dịch. Rõ thấy, đây không chỉ đơn thuần là hỗ trợ nhân đạo mà còn là tình cảm giữa hai nước Việt-Mỹ. Là người dân Việt Nam, bất kỳ ai cũng mong quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ phát triển hơn nữa, nâng cấp mối quan hệ thành đối tác chiến lược. Khi đó, Việt Nam là nước duy nhất có mối quan hệ hợp tác chiến lược với cả 3 quốc gia mạnh nhất thế giới là Mỹ, Trung Quốc và Nga.
Hiện nay, Hoa Kỳ và Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và tôn trọng lẫn nhau, dù rằng còn một số khác biệt. Vậy tại sao là con Lạc, cháu Hồng lại có thể rũ bỏ quê hương đất nước, chống lại sự bình yên và phát triển của tổ quốc? Chiến tranh đã kết thúc 45 năm nay, hận thù và hằn học không lẽ không thể khép lại để hướng về quê hương, cùng nhau xây dựng một Việt Nam thịnh vượng. Chính sách đại đoàn kết toàn dân tộc, Nghị quyết 36 của Đảng mở rộng đường cho con dân Việt Nam hướng về quê cha đất tổ. Hãy trở về để thấy một dân tộc đã “rũ bùn đứng dậy sáng loà!”.
Hạ Trắng (TH)
