Phương Tây “cởi trói” vũ khí viện trợ cho Ukraine tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga
Phương Tây đã chính thức cho phép Ukraine tiến hành các cuộc tấn công sâu vào lãnh thổ Nga bằng việc dỡ bỏ hạn chế sử dụng vũ khí tầm xa.

Các nhà lãnh đạo châu Âu đã quyết định gỡ bỏ giới hạn đối với việc Ukraine sử dụng các loại vũ khí tầm xa do phương Tây cung cấp nhằm nhắm vào các mục tiêu quân sự của Nga. Quyết định này đồng nghĩa với việc Kiev được quyền mở rộng phạm vi tấn công sâu hơn vào bên trong lãnh thổ Nga.
Đây là một bước chuyển lớn trong chính sách của các nước NATO sau hơn ba năm hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Trước đó, các nước phương Tây vẫn giữ thái độ thận trọng trong việc trang bị vũ khí tầm xa, nhằm tránh nguy cơ leo thang xung đột trực tiếp với Nga.
Tuyên bố của Thủ tướng Đức về việc các nước phương Tây đồng ý dỡ bỏ mọi rào cản liên quan tới vũ khí tầm xa được đưa ra sau khi Nga tiến hành một trong những cuộc không kích lớn nhất kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine.
Theo quân đội Ukraine, Nga đã bắn 69 tên lửa và 298 máy bay không người lái vào các thành phố trên khắp lãnh thổ Ukraine trong cuộc tấn công kéo dài từ chiều 25/5 và kéo dài đến sáng 26/5.
Các quan chức Kiev cho biết ít nhất 12 người đã thiệt mạng và hàng chục người bị thương. Các cơ sở hạ tầng quan trọng của địa phương, bao gồm lưới điện và bệnh viện, cũng chịu tổn thất đáng kể.
Bộ Quốc phòng Nga tuyên bố các cuộc không kích chỉ nhắm vào “các trung tâm ra quyết định quân sự và cơ sở tình báo nước ngoài”.
Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đáp trả bằng cách cáo buộc Nga tiến hành “các cuộc tấn công nhằm vào các thành phố yên bình”, đồng thời nói thêm rằng “sự im lặng của Mỹ” và các cường quốc khác đã tiếp thêm động lực cho Moscow.
Ngay sau các cuộc không kích của Nga, Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã đưa ra quyết định “mở đường” cho các cuộc không kích mới của Ukraine vào lãnh thổ Nga bằng công nghệ của NATO.
Phát biểu tại một diễn đàn hôm 26/5, ông Merz xác nhận các đồng minh phương Tây, bao gồm Đức, Anh, Pháp và Mỹ, không còn hạn chế phạm vi vũ khí mà họ cung cấp cho Ukraine.
“Không còn bất kỳ hạn chế nào đối với phạm vi vũ khí được cung cấp cho Ukraine, cả từ Anh, Pháp và Đức. Mỹ cũng không hạn chế”, ông Merz tuyên bố.
Thủ tướng Merz cũng cho biết Ukraine “bây giờ cũng có thể tự vệ bằng cách tấn công các vị trí quân sự ở Nga”.
Thông báo này chính thức đánh dấu một chính sách bắt đầu xuất hiện một cách lặng lẽ vào cuối năm 2024, khi chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Joe Biden và một số nước khác bắt đầu nới lỏng các hạn chế đối với việc sử dụng tên lửa tầm xa. Các cường quốc NATO đã bắt đầu “thử nghiệm” xem họ có thể đẩy Nga đi xa đến đâu.
Thủ tướng Merz không xác nhận liệu Đức có dự định triển khai tên lửa hành trình Taurus, loại vũ khí có tầm bắn lên tới 500km, hay không.
Quyết định của phương Tây đã nhận được sự ủng hộ từ phía Ukraine, đúng vào thời điểm quân đội nước này đang điều chỉnh cách thức sử dụng vũ khí và thiết bị hạng nặng do phương Tây cung cấp, bao gồm xe tăng. Sau hơn 3 năm xung đột, Ukraine cũng gặp nhiều khó khăn trong cuộc đối đầu với một đối thủ mạnh hơn.
Trong những tháng gần đây, Ukraine đã bắt đầu sử dụng xe tăng một cách tiết kiệm hơn, khiến lực lượng Nga khó có thể tiêu diệt nhiều phương tiện cùng một lúc. Lực lượng Ukraine cũng đã sử dụng xe tăng kết hợp với lực lượng trên bộ và các loại vũ khí khác.
Cựu Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine, Valeriy Zaluzhnyi tuyên bố vào tuần trước rằng Ukraine hiện phải từ bỏ hy vọng đưa biên giới trở lại như năm 1991. Đây được xem là tín hiệu cho thấy Ukraine đã sẵn sàng nhượng bộ và đi đến một thỏa thuận với Nga để chấm dứt giao tranh.
Ukraine đã phát động cuộc tấn công toàn diện vào lãnh thổ Nga ở tỉnh Kursk, nhưng cuối cùng mất quyền kiểm soát lãnh thổ này vài tháng sau đó. Do vậy, quyết định “cởi trói” vũ khí tầm xa của phương Tây có thể mở đường cho đợt tấn công mới của Ukraine vào các mục tiêu nằm sâu trong đất Nga.
Jorge Rivero, chuyên gia về Nga – Ukraine tại Washington, cho rằng việc phương Tây nới lỏng hạn chế về sử dụng vũ khí tầm xa có thể đánh dấu sự thay đổi lớn trong bối cảnh xung đột hiện nay.
“Việc nới lỏng các hạn chế có thể cho phép Kiev nhắm mục tiêu vào các cơ sở quân sự trong lãnh thổ Nga, bao gồm các căn cứ không quân phóng máy bay không người lái và máy bay ném bom chiến lược trong các cuộc tấn công liên tục vào các thành phố của Ukraine”, ông nói.
“Sự thay đổi chính sách này có thể cho phép các lực lượng Ukraine tiếp tục tấn công các trung tâm chỉ huy và kiểm soát của Nga, cũng như các huyết mạch hậu cần sâu bên trong lãnh thổ Nga, bằng các loại đạn dược dẫn đường chính xác”, chuyên gia nói thêm.
Trước đây, những hạn chế của phương Tây đối với việc sử dụng vũ khí tầm xa đã bảo vệ hiệu quả cơ sở hạ tầng quân sự quan trọng và chuỗi cung ứng của Nga khỏi các cuộc tấn công của Ukraine.
“Việc xóa bỏ những hạn chế này có thể thay đổi chiến thuật đó, cho phép Ukraine phá vỡ khuôn khổ hậu cần và hoạt động duy trì nỗ lực chiến tranh của Nga. Diễn biến này có thể làm phức tạp thêm kế hoạch hoạt động của Nga và đe dọa tính liên tục của các tuyến tiếp tế đã duy trì chiến dịch của Moscow kể từ năm 2022”, chuyên gia Rivero nhận định.
Thảo Nguyên