Phó Giám đốc Sở tỉnh Hà Giang lên tiếng về việc thanh niên “bắt vợ”
Bà Triệu Thị Tình – Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Hà Giang cho biết đây chỉ là một hành động tự phát của một thiếu niên mới lớn, chưa hiểu hết về phong tục tập quán của dân tộc mình.
Trên đường tuần tra, đại úy Ly Ngọc Tuấn, công an xã Pả Vi, huyện Mèo Vạc, kịp giải vây cho thiếu nữ người Mông bị “bắt” làm vợ, chiều 7-2. Thông tin trên đã nhận được sự quan tâm của dư luận.
Cụ thể, trong video được phát trên mạng xã hội, thiếu nữ mặc áo màu cam, váy vàng bị một thanh niên nửa ôm nửa kéo trên bãi đất trống ven đường. Cố vùng vẫy song không được, thiếu nữ cúi mặt vẻ cam chịu. Nhiều người đứng quanh xem và không can thiệp.
Sau khi được đại úy Tuấn can thiệp, thiếu nữ kể với người xung quanh: “Em xuống đây chơi thì bị nó kéo về. Bố mẹ em cũng bảo, nhưng nó không tha nên đi về rồi”.
Ông Thào Minh Sơn, Chủ tịch xã Pả Vi, cho biết bước đầu xác minh chàng trai ở xã Giàng Chu Phìn (huyện Mèo Vạc), còn cô gái ở xã Tả Lủng (huyện Đồng Văn), sang Pả Vi chơi xuân. Nam 18 tuổi, nữ 16 tuổi, đều chưa đủ tuổi kết hôn. “Chúng tôi đã thông báo sự việc, gửi văn bản về cho hai địa phương trên để nhắc nhở, giáo dục, không để sự việc tái diễn”, ông Sơn nói.
Chủ tịch xã cho hay Pả Vi có khoảng 95% cư dân là người Mông, còn duy trì tục lệ “kéo vợ”, đặc biệt là thanh niên nam nữ đi chơi hội xuân. Lường trước được tình hình nên xã cắt cử công an viên, dân quân thôn bản tăng tuần tra trên địa bàn, kịp ngăn chặn hủ tục.
Bà Vương Ngọc Hà, Bí thư huyện uỷ Mèo Vạc cho biết đã nắm được thông tin và giao cho đại diện UBND Huyện để tiếp nhận và trả lời thông tin cho báo chí.
Bà Triệu Thị Tình – Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Hà Giang cho biết, đơn vị đã nắm được thông tin vụ việc lan truyền trên mạng xã hội mấy ngày qua. Tuy nhiên, qua xác minh tìm hiểu thì đây chỉ là một hành động tự phát của một thiếu niên mới lớn, chưa hiểu hết về phong tục tập quán của dân tộc mình.
Theo bà Tình, “bắt vợ” vốn là một phong tục xa xưa và độc đáo của người Mông nhưng đã bị biến tấu đi nhiều theo thời gian. Bên cạnh đó, bản thân giới trẻ người Mông còn chưa có sự hiểu biết đầy đủ về phong tục này nên có những hành động không đúng mực, bột phát.
“Bắt vợ hay kéo vợ là một tục đẹp từ xa xưa của đồng bào dân tộc Mông, thể hiện tình yêu đôi lứa mãnh liệt của những chàng trai cô gái người Mông để đến với nhau. Việc kéo hay bắt chỉ được diễn ra khi có sự thoả thuận và đồng ý của 2 người từ trước đó.
Sau khi chàng trai đã kéo được cô gái về nhà thì sau một vài ngày, người nhà chàng trai sẽ có lời và mang lễ sang nhà cô gái để xin cưới”-bà Tình nói.
Trước đó, ông Trần Quang Minh, nguyên Bí thư Huyện ủy Mèo Vạc từng cho biết: Dân tộc Mông chiếm gần 90% dân số toàn huyện. Hiện nay, hình ảnh “kéo vợ” mang tính chất ép buộc, phản cảm vẫn xảy ra nhưng để xử lý theo pháp luật là rất khó vì đó là phong tục, tập quán riêng của mỗi dân tộc.
2 em đã ‘tán tỉnh’ nhau từ trước
Công an làm việc với bé Vàng Thị S. thì được biết, S. và Giàng Mí Ch. đã quen nhau trên mạng xã hội từ ngày 4/2/2022.
Sau khi quen biết, 2 em thường xuyên nhắn tin nói chuyện. Nội dung các tin nhắn thể hiện Ch. có tỏ tình với bé S. và rủ đi chơi. S. đồng ý đi chơi cùng Ch. nhưng chưa nhận lời yêu, vì nghi ngờ Ch. đã có người yêu.
Khoảng 10h ngày 7/2, hai em hẹn gặp nhau tại Tượng đài Thanh niên xung phong thuộc thôn Séo Sả Lủng, xã Pải Lủng để cùng nhau đi chơi. Lúc này, Ch. đi xe máy đến điểm hẹn, gặp S. và hai bạn của S. cùng sinh năm 2008 và trú tại thôn Sà Lủng.
Tại đây, cả 4 người đi xe máy cùng nhau đi chơi theo hướng trung tâm huyện Mèo Vạc. Ch. đèo S., 2 bạn của S. chở nhau. Đi đến ngã ba hạt 7 thuộc thôn Pả Vi Hạ, xã Pả Vi thì dừng lại chơi. Đến khoảng 15h30 thì S. bảo Ch. đưa về vì sợ muộn.
Lúc này, Ch. nói với S. ở lại chơi và có nói lời yêu đương, kéo S., định đưa về làm vợ theo phong tục. Tuy nhiên, S. không đồng ý vì cho rằng Ch. đã có người yêu rồi, chỉ lừa S. thôi.
Ch. chỉ kéo tay và vai S., không có hành động sàm sỡ. Sự việc diễn ra khoảng 30 phút. Lúc này có nhiều người dân và khách du lịch thấy hiếu kỳ nên dừng lại xem và quay phim, chụp ảnh.
Theo cơ quan công an, anh Vàng Mí Già (SN 1988, chú ruột đại diện gia đình bé S.), cho biết sau khi sự việc xảy ra, bé S. cũng đã nói chuyện với gia đình, trực tiếp anh Già đi đón cháu về.
Gia đình không có đề nghị với cơ quan chức năng về việc này vì hai cháu đã có nhắn tin nói chuyện, đồng ý đi chơi với nhau và đây cũng là phong tục của đồng bào người Mông.
Đồng thời, mong muốn cơ quan chức năng làm việc với gia đình hai cháu để tuyên truyền nhắc nhở không thực hiện hành động trên vì cả hai còn trẻ, chưa đủ tuổi kết hôn.
Qua xác minh, hiện em Ch. không có mặt tại địa bàn. Gia đình Ch. cho biết, sáng ngày 8/2, em đi làm thuê trong nước (làm tự do, chưa xác định được làm ở đâu). Ch. hiện đang theo học trường nghề tại Thái Nguyên.
Trước khi đi khỏi địa phương, Ch. không thông báo cho gia đình biết và gia đình không ai biết số điện thoại của Ch. Công an xã Giàng Chu Phìn đã phối hợp với công chức tư pháp, cán bộ xã phụ trách thôn tổ chức tuyên truyền và đề nghị gia đình Ch. cam kết giáo dục không để Ch. tái phạm.
Căn cứ các tài liệu thu thập được, Công an huyện Mèo Vạc nhận thấy không đủ căn cứ để xử lý hành vi của Giàng Mí Ch. về tội bắt, giữ hoặc tạm giam người trái pháp luật cũng như xử lý vi phạm hành chính.
Khai Tâm