Pháp và Đức cho phép Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga
Ngày 28/5, trong cuộc họp báo chung tại lâu đài Meseberg ở Gransee, Thủ tướng Đức Olaf Scholz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã đưa ra quan điểm thống nhất rằng Ukraine cần được phép sử dụng vũ khí do phương Tây cung cấp để tấn công các vị trí quân sự bên trong lãnh thổ Nga. Điều kiện đặt ra là những nơi này phải là điểm xuất phát của các tên lửa Nga tấn công vào Ukraine. Tuy nhiên, Ukraine không được tấn công các địa điểm khác ngoài những vị trí này.
Tổng thống Macron nhấn mạnh rằng quyết định trên sẽ không làm leo thang xung đột hiện tại ở Ukraine. Thủ tướng Scholz cũng bày tỏ sự nhất trí với Tổng thống Macron và khẳng định Ukraine cần tuân thủ các điều kiện của các nước cung cấp vũ khí, bao gồm Mỹ, cũng như tôn trọng luật pháp quốc tế để được phép tự vệ.
Tuyên bố này được đưa ra trong bối cảnh Tổng thống Nga Vladimir Putin đã cảnh báo rằng các nước NATO châu Âu đang “đùa với lửa” khi đề xuất cho phép Ukraine sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công vào lãnh thổ Nga. Ông Putin cho rằng hành động này có thể kích hoạt một cuộc xung đột toàn cầu.
Cùng ngày, Tổng thống Macron một lần nữa khẳng định ủng hộ giải pháp hai nhà nước như một giải pháp chính trị cho xung đột ở Trung Đông, đặc biệt sau khi Tây Ban Nha, Ireland và Na Uy công nhận chính thức Nhà nước Palestine. Trong khi đó, căng thẳng tại Gaza tiếp tục leo thang.
Ngày 28/5, cơ quan y tế do Hamas điều hành ở Gaza cáo buộc rằng xe tăng Israel đã pháo kích vào một cụm lều ở khu vực Al-Mawasi, nơi được Israel chỉ định là vùng nhân đạo mở rộng. Vụ tấn công đã khiến 21 người thiệt mạng, trong đó có ít nhất 12 phụ nữ. Tuy nhiên, quân đội Israel phủ nhận cáo buộc này và khẳng định rằng họ không tấn công vào khu vực nhân đạo ở Al-Mawasi.
Vụ việc xảy ra chỉ hai ngày sau khi Israel thừa nhận đã không kích nhầm vào trại tị nạn khiến ít nhất 45 người chết. Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc đã họp kín để bàn về tình hình mới nhất tại Rafah.
Phát ngôn viên Nhà Trắng John Kirby khẳng định rằng các sự cố gần đây tại Gaza sẽ không làm Mỹ ngừng viện trợ quân sự cho Israel. Phó tổng thống Kamala Harris gọi vụ tấn công ngày 26/5 là “bi thảm”, nhưng chính quyền Biden vẫn theo dõi chặt chẽ cuộc điều tra về vụ việc này.
Triều Tiên tuyên bố không từ bỏ chương trình vệ tinh trinh sát, bất chấp áp lực quốc tế và các hành động quân sự từ Mỹ. Nhà lãnh đạo Kim Jong Un cho rằng sở hữu các vệ tinh trinh sát quân sự là nhiệm vụ quan trọng nhằm tăng cường khả năng răn đe tự vệ quốc gia. Bình Nhưỡng cũng chỉ trích Hàn Quốc vì đã phô trương sức mạnh và tiến hành các cuộc tập trận có sự tham gia của máy bay chiến đấu.
Ngày 27/5, Triều Tiên đã thất bại trong nỗ lực phóng thêm vệ tinh trinh sát khi rocket mang vệ tinh phát nổ trong giai đoạn hoạt động của tầng đầu tiên.
Ngày 28/5, Bộ Tài chính Mỹ đã công bố các thay đổi quy định nhằm hỗ trợ tài chính cho các khu vực tư nhân non trẻ của Cuba. Theo đó, các doanh nghiệp nhỏ của Cuba sẽ được phép mở và truy cập các tài khoản ngân hàng Mỹ lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ. Ngoài ra, các doanh nghiệp này cũng sẽ được phép sử dụng các nền tảng mạng xã hội, trang thanh toán trực tuyến, và dịch vụ xác thực có trụ sở tại Mỹ.
Tuy nhiên, bà Johana Tablada từ Bộ Ngoại giao Cuba cho rằng các biện pháp này rất hạn chế và khó thực hiện, do Cuba vẫn nằm trong danh sách các quốc gia tài trợ khủng bố của Mỹ. Chính phủ Cuba đã mở cửa phần lớn nền kinh tế cho tư nhân, ngoại trừ các lĩnh vực chiến lược như y tế, viễn thông, năng lượng, quốc phòng và báo chí, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.
Ngày 28/5, cựu giám đốc tình báo Hà Lan Dick Schoof được giới thiệu là thủ tướng được đề cử của chính phủ cánh hữu sắp lên nắm quyền sau cuộc tổng tuyển cử hồi tháng 11 năm ngoái. Ông Schoof, 67 tuổi, sẽ thay thế Thủ tướng Mark Rutte, người gần như chắc chắn sẽ được bổ nhiệm làm Tổng thư ký mới của NATO. Đảng Tự do (PVV) của chính trị gia Geert Wilders đã giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử, nhưng ông Wilders tuyên bố không trở thành thủ tướng.
Trong cuộc tổng tuyển cử tại Hà Lan, Đảng PVV đã giành được 37 ghế tại Quốc hội. Liên minh Công đảng và Đảng Xanh đạt 25 ghế, và Đảng Nhân dân vì tự do và dân chủ (VVD) của Thủ tướng sắp mãn nhiệm Mark Rutte giành 24 ghế.
Tình hình quốc tế trong ngày 28-29 tháng 5 chứng kiến nhiều diễn biến căng thẳng và những quyết định quan trọng từ các nhà lãnh đạo. Sự đồng thuận của Pháp và Đức về việc cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tấn công vào các vị trí quân sự của Nga là một quyết định đáng chú ý, trong khi xung đột tại Gaza và các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp Cuba từ Mỹ cũng thu hút sự chú ý lớn. Hơn nữa, sự thay đổi trong chính quyền Hà Lan với việc đề cử cựu giám đốc tình báo làm thủ tướng đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính trị nước này.
Bích Ngân
