Phản ứng của Ukraine và phương Tây về cái chết của trùm Wagner

Sau vụ rơi máy bay khiến trùm Wagner Yevgeny Prigozhin và trợ lý thân cận thiệt mạng, giới chức Mỹ và Ukraine cho rằng điều này có thể dự đoán được.

Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga ngày 23/8 thông báo, ông chủ công ty quân sự tư nhân Wagner Yevgeny Prigozhin và một số trợ lý thân cận đã thiệt mạng trong một vụ rơi máy bay gần làng Kuzhenkino ở vùng Tver, Nga.

Phản ứng về thông tin này, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói: “Tôi không chắc chắn chuyện gì đã xảy ra, nhưng điều này không có gì ngạc nhiên”.

Trước đó, trong một cuộc họp báo hồi tháng 7 ở Phần Lan, chủ nhân Nhà Trắng từng nói rằng Prigozhin nên lo ngại về sự an toàn của mình sau vụ nổi loạn bất thành của Wagner ở Nga hôm 24/6.

Về phía Ukraine, Cố vấn tổng thống, ông Mykhailo Podolyak, bình luận rằng Prigozhin đã “tự ký vào lệnh tử hình chính mình” khi tiến hành vụ nổi loạn ở Nga và sau đó phải đồng ý chuyển đến Belarus.

“Khó tìm được ai cho rằng đây là một sự việc ngẫu nhiên”, Ngoại trưởng Ba Lan Zbigniew Rau trả lời truyền thông khi bình luận về vụ rơi máy bay chở ông trùm Wagner.

Điện Kremlin chưa bình luận về vụ rơi máy bay chở Prigozhin và cấp dưới. Cơ quan Điều tra Liên bang Nga cho biết họ đã mở một cuộc điều tra hình sự để xác định liệu có bất cứ sai phạm nào về an toàn hoạt động vận tải hàng không trong vụ việc này hay không.

Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga thông báo, một máy bay tư nhân từ Moscow tới St. Petersburg bị rơi hôm 23/8 (giờ địa phương) ở khu vực Tver, Nga.

Bộ Tình trạng khẩn cấp Nga cho biết toàn bộ 10 người trên máy bay đã thiệt mạng. Cơ quan Hàng không dân dụng Nga cho hay, trong danh sách hành khách có tên ông trùm Wagner và một số trợ lý thân cận.

Theo FlighRadar24, máy bay này đã ngừng truyền dữ liệu vị trí lúc 18h11 theo giờ địa phương, có thể là do “sự can thiệp hoặc gây nhiễu trong khu vực”. Tuy nhiên, máy bay tiếp tục truyền dữ liệu khác trong 9 phút nữa. Khoảng 30 giây cuối cùng trước khi biến mất khỏi màn hình radar, máy bay này đột ngột hạ độ cao nhanh chóng.

Wagner là một công ty quân sự tư nhân ở Nga và từng đóng vai trò quan trọng trong chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine. Tuy nhiên, cuối tháng 5, Wagner bất ngờ thông báo rút khỏi chiến trường Bakhmut ở Ukraine, lui về dưỡng quân.

Tối 23/6, ông trùm Prigozhin cáo buộc quân đội Nga tập kích vào doanh trại dã chiến của Wagner ở Ukraine khiến nhiều thành viên của lực lượng này thiệt mạng. Ông Prigozhin sau đó tuyên bố dẫn theo hàng nghìn tay súng Wagner thực hiện “cuộc tuần hành công lý”, từ Ukraine tiến vào biên giới Nga.

Sáng 24/6, Wagner chiếm được một số cơ sở quân sự của Nga ở thành phố biên giới Rostov-on-Don và tiếp tục tiến về Moscow.

Vụ nổi loạn chấm dứt sau 24 giờ theo thỏa thuận giữa Wagner và Điện Kremlin với trung gian là Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko. Wagner đồng ý quay đầu, đưa quân trở lại căn cứ.

Ông trùm Wagner chấp nhận chuyển đến Belarus trong khi các thành viên khác của Wagner được quyền lựa chọn trở về quê nhà hoặc sang Belarus hoặc ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng Nga.

Wagner đã chuyển hoạt động đến một căn cứ bỏ không ở Belarus, nhưng kể từ đó, ông trùm Prigozhin hiếm khi xuất hiện trước công chúng.

Bảo Trâm