Nữ chủ tịch Hoàng Thị Thúy Nga thâu tóm đấu thầu, thao túng từ Bắc vào Nam như thế nào?

Tạo điều kiện cho Hoàng Thị Thúy Nga, Chủ tịch Công ty NSJ Group, trúng 6 gói thầu trong giáo dục trị giá hơn 636 tỉ đồng, Vũ Liên Oanh, cựu giám đốc Sở GD-ĐT Quảng Ninh, cùng thuộc cấp được “lại quả” hơn 30 tỉ đồng

Ngày 24-2, theo nguồn tin, Cơ quan điều tra Bộ Công an vừa ra kết luận, đề nghị truy tố bị can Vũ Liên Oanh, cựu giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) tỉnh Quảng Ninh, về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Hai bị can được xác định có vai trò chủ mưu, cầm đầu là bà Vũ Liên Oanh, cựu Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh, và bà Hoàng Thị Thúy Nga, Chủ tịch Hội đồng sáng lập NSJ Group. Trong số này, bà Nga là người liên quan đến 4 vụ án sai phạm về y tế và giáo dục (xảy ra tại Đồng Nai, Cần Thơ, Tây Ninh và Quảng Ninh).

Móc ngoặc ngay từ khi dự án còn “trong trứng nước”

Giống với 2 vụ đã được đưa ra xét xử tại Đồng Nai và Cần Thơ, thủ đoạn được bà Nga sử dụng để thâu tóm đấu thầu chính là tiếp cận với chủ đầu tư nhằm “móc ngoặc”, tạo lợi thế ngay từ khi dự án còn “trong trứng nước”.

Do quen biết nhau, năm 2016, thấy Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh làm chủ đầu tư dự án mua sắm trang thiết bị dạy học, bà Nga đến gặp bà Oanh, giới thiệu Công ty NSJ là đơn vị chuyên cung cấp thiết bị dạy học, đồ chơi thông minh nhập khẩu từ nước ngoài. Bà Nga bày tỏ mong muốn được đầu tư, cung cấp cho các trường mầm non và tiểu học trên địa bàn tỉnh và được bà Oanh đồng ý.

Được “bật đèn xanh” từ lãnh đạo sở, bà Nga chỉ đạo nhân viên thực hiện “quy trình 93 bước” để thâu tóm các gói thầu. Ban đầu, Công ty NSJ sẽ tặng thí điểm thiết bị, dụng cụ cho một số trường học kèm theo mức giá đã được nâng khống, rồi cùng Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh đánh giá chất lượng, hiệu quả sử dụng.

Tiếp đó, bà Oanh và bà Nga bàn bạc, thống nhất về việc Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh cử cán bộ phối hợp cùng nhân viên Công ty NSJ thực hiện lập dự án mua sắm, hoàn thiện thủ tục để trình UBND tỉnh và các sở, ngành. Theo chỉ đạo, nhân viên dưới quyền bà Nga và cấp dưới của bà Oanh cùng nhau thống nhất về số lượng trường, lớp, danh mục, số lượng và giá thành hàng hóa.

Kết luận điều tra cho biết, hàng hóa Công ty NSJ chủ yếu nhập từ nước ngoài, mất nhiều thời gian vận chuyển. Chính vì vậy, ngay từ khi chủ đầu tư chưa tổ chức đấu thầu, bà Nga đã chỉ đạo nhân viên đàm phán, ký hợp đồng với các hãng sản xuất để có sản phẩm, đúng thời gian thực hiện hợp đồng.

Đặc biệt, để chiếm đoạt tiền của Nhà nước và che giấu lợi nhuận thực tế, bà Nga dùng thủ đoạn nâng giá thiết bị từ nước ngoài trước khi nhập khẩu vào Việt Nam, bằng việc ký hợp đồng với các công ty trung gian (để nâng giá) thay vì ký trực tiếp với hãng sản xuất. Hàng hóa sau khi được nhập về tiếp tục được mua, bán qua lại giữa các công ty do bà Nga chi phối, hòng nâng giá thêm một lần nữa trước khi đưa vào các gói thầu.

Theo chỉ đạo của bà Nga, giá sản phẩm khi bán cho khách hàng sẽ cao gấp 1,4 – 3 lần so với giá nhập, tùy thuộc hàng nội địa hay quốc tế; riêng mặt hàng máy tính, máy tính bảng thì cao không quá 20% giá tham khảo của nhà cung cấp trong nước. Sau khi trừ các chi phí hợp lý và tiền chi “lại quả” cho cán bộ Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh, mỗi gói thầu công ty đạt lợi nhuận 8 – 12%.

Liên minh “quân xanh” thông thầu

Ngoài sự tiếp tay từ lãnh đạo và cán bộ Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh, bà Nga còn có sự giúp sức từ nhiều công ty khác nhằm đảm bảo cho việc thâu tóm đấu thầu.

Điển hình, để tránh bị phát hiện Công ty NSJ vừa tư vấn lập dự án vừa tham gia đấu thầu (hành vi bị cấm), bà Nga chỉ đạo nhân viên dùng pháp nhân Công ty Vnnew (do bà Nga nhờ người đứng tên) ký hợp thức hóa thủ tục đơn vị lập dự án.

Sau khi chủ đầu tư phát hành hồ sơ mời thầu, bà Nga trực tiếp hoặc giao cho nhân viên liên hệ với một số công ty quen biết để nhờ làm “quân xanh”, sao cho đủ số lượng đơn vị tham gia đấu thầu theo quy định. Khi nộp hồ sơ, các công ty “quân xanh” sẽ cố tình bị đánh trượt, giúp Công ty NSJ (hoặc liên danh mà bị can Nga mượn tư cách pháp nhân) chắc chắn trúng thầu.

Việc gian lận đấu thầu còn thể hiện sự ngang nhiên khi Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh, đơn vị lập dự án và công ty thẩm định giá hợp thức hàng loạt thủ tục, lấy số chèn, ghi lùi ngày… để hoàn thiện hồ sơ, đối phó với cơ quan chức năng.

Sau khi thực hiện xong dự án mua sắm năm 2016, tất cả các dự án trong năm 2017, 2018, 2019, cán bộ Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh và nhân viên Công ty NSJ cứ thế mà thực hiện, bà Oanh và bà Nga không phải chỉ đạo nhắc lại.

Với thủ đoạn trên, từ năm 2016 – 2019, công ty của bà Nga trúng 6 gói thầu với tổng giá trị hơn 636 tỉ đồng. Trong số này, tại 2 gói thầu mua sắm thiết bị mầm non và tiểu học năm 2019 (tổng giá trị hơn 323 tỉ đồng), cơ quan điều tra xác định thiệt hại là hơn 80 tỉ đồng.

Đặc biệt, bà Nga đã chi “lại quả” tổng cộng hơn 30 tỉ đồng cho lãnh đạo và cán bộ Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh. Trong đó, bà Oanh được 14 tỉ đồng; cựu Trưởng phòng Kế hoạch – Tài chính (Sở GD-ĐT tỉnh Quảng Ninh) Ngô Vui 14,8 tỉ đồng; cựu Phó trưởng phòng Kế hoạch – Tài chính Hà Huy Long gần 1,9 tỉ đồng.

Đến nay, hai bị can Vui và Long đã nộp lại toàn bộ số tiền hưởng lợi bất chính. Bà Oanh dù có mong muốn nộp lại 14 tỉ đồng nhưng đến nay gia đình chưa thực hiện được.

Bích Ngân