Nộp thêm 1 tỷ đồng, Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế vẫn bị đề nghị bác kháng cáo
Vào chiều hôm nay, tại phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án Việt Á, đại diện Viện Kiểm sát (VKS) đã đưa ra quan điểm luận tội, đề nghị bác toàn bộ kháng cáo của 11 bị cáo liên quan. Trong số đó, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị cáo buộc nhận hối lộ 2,25 triệu USD từ Chủ tịch Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á, Phan Quốc Việt, và đã tạo điều kiện cho công ty này gây hậu quả đặc biệt lớn trong việc cung cấp kit test Covid-19.
Thời điểm Covid-19 bùng phát mạnh mẽ, việc phát triển và lưu hành kit test Covid-19 trở nên cấp bách và được Chính phủ Việt Nam đặc biệt quan tâm. Công ty Việt Á đã nhanh chóng nắm bắt chủ trương này và phối hợp với Học viện Quân y để thực hiện đề tài nghiên cứu sinh phẩm xét nghiệm. Tuy nhiên, sau đó, Phan Quốc Việt đã biến sản phẩm nghiên cứu thuộc sở hữu Nhà nước thành sản phẩm của Việt Á.
Để có được giấy phép lưu hành và bán kit test với giá cao, Việt đã hối lộ nhiều quan chức trong các bộ, ngành và địa phương, với tổng số tiền lên tới 82 tỷ đồng. Giá kit test của Việt Á được đẩy lên 470.000 đồng, gấp ba lần so với giá quy định. Trước khi vụ án bị phát giác, Việt Á đã bán gần 6 triệu kit test, thu về hơn 2.250 tỷ đồng, trong đó hơn 1.235 tỷ đồng là lợi nhuận bất chính.
Tại phiên tòa sơ thẩm cách đây 4 tháng, cựu Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long bị tuyên án 18 năm tù về tội nhận hối lộ. Mặc dù ông Long thừa nhận đã nhận số tiền 2,25 triệu USD, nhưng phủ nhận việc đã đề nghị hoặc gợi ý nhận hối lộ. Ông Long sau đó đã xin giảm nhẹ hình phạt trong phiên phúc thẩm với lý do đã thành khẩn khai nhận, có nhiều cống hiến cho ngành y tế và đã đào tạo nhiều sinh viên. Tuy nhiên, đại diện VKS không đồng ý với đề nghị này và đề nghị giữ nguyên mức án.
Ngoài ông Long, các bị cáo khác như Phan Quốc Việt, Trịnh Thanh Hùng (cựu Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học và Công nghệ các ngành kinh tế – kỹ thuật, Bộ KH&CN), Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Hải Dương) và nhiều người khác cũng xin giảm nhẹ hình phạt nhưng đều bị VKS bác bỏ do không có căn cứ để xem xét.
Về phần dân sự, VKS đề nghị tiếp tục phong tỏa 52 sổ tiết kiệm trị giá 412 tỷ đồng của bà Đàm Thị Trinh (mẹ Phan Quốc Việt) và hai sổ tiết kiệm trị giá 20 tỷ đồng của bà Hồ Thị Thanh Thủy (vợ Phan Quốc Việt). VKS cho rằng các sổ tiết kiệm này có nguồn gốc từ tiền mà Việt thu được qua việc bán kit test hưởng lợi bất chính, nên cần phải phong tỏa để phục vụ thi hành án.
Đại diện VKS cũng bác kháng cáo của Công ty Việt Á về việc muốn gỡ phong tỏa các tài khoản và tài sản của công ty. Việt Á đã đề nghị tòa phúc thẩm buộc 80 khách hàng còn nợ 788 tỷ đồng phải trả cho doanh nghiệp, nhưng VKS cho rằng nội dung này không thuộc phạm vi giải quyết của vụ án hình sự. Công ty có quyền khởi kiện dân sự để yêu cầu khách hàng trả nợ.
Người duy nhất được VKS đề nghị chấp nhận kháng cáo là bà Nguyễn Kiều Oanh (vợ bị cáo Trịnh Thanh Hùng – cựu vụ phó). Bà Oanh được đề nghị hủy bỏ phong tỏa 8 sổ tiết kiệm có giá trị hơn 3 tỷ đồng. Lý do, bị cáo Hùng đã hoàn thành nghĩa vụ khắc phục 100% hậu quả, tổng hơn 8 tỷ đồng.
Trong phần tranh tụng chiều nay, đại diện VKS đã nhấn mạnh rằng dù Nguyễn Thanh Long đã nộp thêm 1 tỷ đồng để khắc phục hậu quả, số tiền này không thể bù đắp được hậu quả nghiêm trọng mà hành vi phạm tội của ông gây ra. Các tình tiết giảm nhẹ như gia đình có công với cách mạng và các thành tích công tác đã được tòa án cấp sơ thẩm xem xét và mức án 18 năm tù là hợp lý.
Tương tự, đối với các bị cáo khác như Phan Quốc Việt, Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng Giám đốc Công ty Việt Á), và những người liên quan, đại diện VKS cho rằng hành vi đều gây hậu quả nghiêm trọng, nhận hối lộ số tiền lớn, và mức án sơ thẩm đã đưa ra là phù hợp, không có căn cứ để giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.
Đại diện VKS cũng lập luận rằng các bị cáo đã thực hiện nhiều hành vi sai phạm nhằm thu lợi bất chính số tiền đặc biệt lớn. Phan Quốc Việt đã biến kit xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu của Nhà nước thành sản phẩm của Việt Á, đồng thời thực hiện hành vi chia chác và hối lộ cho các cá nhân có thẩm quyền để giúp tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động.
Nguyễn Thanh Long, lợi dụng chức vụ Bộ trưởng Bộ Y tế, đã tạo điều kiện cho Việt Á thông qua việc nhận hối lộ 2,25 triệu USD từ Phan Quốc Việt thông qua thư ký của mình. VKS nhận thấy bản án sơ thẩm của Tòa án Nhân dân TP Hà Nội đã áp dụng đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, xử phạt đúng người, đúng tội, và đúng pháp luật.
Vụ án Việt Á không chỉ phơi bày những vi phạm nghiêm trọng trong quản lý và thực thi công việc của các quan chức cao cấp, mà còn cho thấy sự lợi dụng tình hình khẩn cấp của đại dịch Covid-19 để trục lợi cá nhân. Việc bác bỏ kháng cáo và giữ nguyên các bản án sơ thẩm là cần thiết để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.
Bích Ngân
