Nóng: Phát hiện thêm một ca bạch hầu ở Bắc Giang
Trước tình hình dịch bạch hầu diễn biến phức tạp tại tỉnh Nghệ An và Bắc Giang, trong đó đã ghi nhận các ca bệnh nghiêm trọng và thậm chí có trường hợp tử vong, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đã ra văn bản khẩn yêu cầu Sở Y tế Nghệ An và Bắc Giang tăng cường công tác chẩn đoán và điều trị bệnh bạch hầu.
Trong văn bản gửi Sở Y tế Nghệ An và Bắc Giang, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh nhấn mạnh sự cần thiết phải tập huấn lại hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh bạch hầu, theo Quyết định số 2957/QĐ-BYT của Bộ Y tế ngày 10/7/2020. Mục tiêu là đảm bảo nhân viên y tế, bao gồm cả các cơ sở y tế tư nhân, có khả năng phát hiện sớm các ca bệnh nghi ngờ để kịp thời cách ly và điều trị.
Các ca bệnh lâm sàng nghi ngờ cần được hội chẩn với tuyến trên để ưu tiên sử dụng sớm huyết thanh kháng độc tố bạch hầu. Đồng thời, cần lựa chọn kháng sinh theo hướng dẫn chẩn đoán và điều trị. Bên cạnh đó, việc lấy mẫu làm xét nghiệm nhuộm soi tìm vi khuẩn cũng cần được thực hiện ngay để định hướng điều trị kịp thời.
Bộ Y tế yêu cầu các sở y tế chỉ đạo đơn vị liên quan chuẩn bị sẵn sàng khu vực cách ly, buồng bệnh cách ly, cũng như cơ số thuốc, thiết bị y tế, vật tư, phương tiện phòng hộ cá nhân, hóa chất khử khuẩn để cấp cứu và điều trị bệnh. Các biện pháp phòng ngừa chuẩn và dựa trên đường lây truyền cũng cần được tuân thủ nghiêm ngặt, bao gồm việc sử dụng khẩu trang, vệ sinh tay và vệ sinh môi trường bề mặt.
Tại Bắc Giang, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật (CDC) đã ghi nhận thêm một ca dương tính với bạch hầu, nâng tổng số ca bệnh tại tỉnh này lên ba. Ca bệnh mới nhất là một phụ nữ 29 tuổi, cư trú tại thôn Trung Hòa, xã Mai Trung, huyện Hiệp Hòa, từng tiếp xúc gần với một cô gái 18 tuổi mắc bạch hầu trước đó. Dù xét nghiệm lần đầu âm tính, kết quả xét nghiệm lần thứ hai lại dương tính. Bệnh nhân này hiện đang được điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, Hà Nội.
Cụ thể, ca bệnh bạch hầu đầu tiên tại Bắc Giang được ghi nhận vào ngày 6/7, lây nhiễm từ Nghệ An trong tháng 6 rồi di chuyển ra Bắc Giang và đi nhiều nơi, gây nguy cơ lây lan cộng đồng. Người lây bệnh cho cô gái 18 tuổi tại Bắc Giang là một nữ sinh tại Nghệ An, đã tử vong vào ngày 5/7. Hiện đã xác định 7 người tiếp xúc gần với bệnh nhân mới nhất và đều thuộc danh sách 15 trường hợp F1 của bệnh nhân đầu tiên. Những người này đều đã được cách ly y tế từ ngày 7/7.
Bạch hầu là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng gây dịch, lây truyền trực tiếp từ người bệnh sang người lành qua đường hô hấp hoặc qua vật trung gian như đồ chơi, vật dụng chứa dịch tiết của người bệnh. Thời gian ủ bệnh khoảng hai tuần trước khi bắt đầu lây nhiễm cho người khác. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm tai giữa, viêm phổi, khó thở, khó nuốt, thay đổi thị lực, nói lắp, và nhiễm độc toàn thân gây tê liệt thần kinh, viêm cơ tim hoặc loạn nhịp tim, dẫn đến tử vong.
Cục Y tế Dự phòng khuyến cáo người dân nên đưa trẻ đi tiêm vaccine phòng bệnh bạch hầu đầy đủ và đúng lịch. Cần thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng hàng ngày, hạn chế tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ bệnh. Đảm bảo nhà ở thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng.
Hiện tại, Việt Nam không có vaccine đơn phòng bệnh bạch hầu, mà chỉ có vaccine phối hợp có thành phần kháng nguyên bạch hầu. Vaccine này được cung cấp qua Chương trình Tiêm chủng mở rộng (miễn phí) hoặc tại các cơ sở tiêm chủng có thu phí. Từ năm 1985, hàng triệu trẻ em đã được bảo vệ bằng vaccine này. Tuy nhiên, từ năm 2020 đến cuối 2023, do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và những khó khăn về nguồn cung, tình trạng thiếu vaccine trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng đã xảy ra ở nhiều tỉnh thành, ảnh hưởng đến việc tiêm chủng của trẻ.
Dịch bạch hầu đang diễn biến phức tạp tại Nghệ An và Bắc Giang, đòi hỏi sự tăng cường chẩn đoán và điều trị từ các cơ quan y tế. Việc tập huấn lại hướng dẫn chẩn đoán và điều trị, chuẩn bị cơ sở vật chất và vật tư y tế, cùng với việc tuân thủ các biện pháp phòng ngừa là những biện pháp cần thiết để kiểm soát dịch bệnh. Đồng thời, việc truyền thông và tiêm vaccine phòng bệnh đầy đủ là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe mọi người.
Bích Ngân
