NÓNG: Israel tấn công làm rung chuyển thủ đô Tehran, tham mưu trưởng Iran có thể đã thiệt mạng

Tehran, 13/6 — Căng thẳng âm ỉ giữa Iran và Israel đã chính thức vượt ngưỡng khi rạng sáng nay, không quân Israel bất ngờ tiến hành loạt đòn không kích phủ đầu vào nhiều mục tiêu chiến lược tại Iran, bao gồm các cơ sở hạt nhân và quân sự trọng yếu. Các vụ nổ lớn làm rung chuyển thủ đô Tehran, kéo theo loạt động thái khẩn cấp từ cả hai phía, đặt Trung Đông vào tình trạng báo động đỏ.

Đòn tấn công bất ngờ lúc rạng sáng

Theo các hãng thông tấn quốc tế, vào khoảng 4 giờ sáng theo giờ địa phương, nhiều tiếng nổ lớn đã vang lên tại Tehran và vùng lân cận. Người dân mô tả khói đen bốc lên từ khu vực gần trung tâm thành phố, trong khi truyền thông nhà nước Iran xác nhận đã xảy ra nhiều vụ tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái (UAV) vào các cơ sở quân sự, trong đó có cả nhà máy hạt nhân Natanz – nơi được cho là trung tâm làm giàu uranium của Iran.

Ngay sau đó, chính quyền Iran đã đóng cửa không phận tại Tehran và một số tỉnh lân cận. Các lực lượng phòng không được triển khai khẩn cấp trong khi Bộ Quốc phòng Iran họp khẩn với Hội đồng An ninh quốc gia để bàn kế hoạch đáp trả.

Nguyên nhân dẫn đến leo thang xung đột

Cuộc tấn công không đến từ hư không. Trong nhiều năm qua, Israel liên tục cáo buộc Iran bí mật phát triển vũ khí hạt nhân, bất chấp các thỏa thuận quốc tế và lệnh cấm của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Gần đây, căng thẳng đặc biệt leo thang sau khi Iran công khai làm giàu uranium lên mức gần 90%, sát ngưỡng để sản xuất bom nguyên tử.

Ngoài ra, Israel cho rằng Iran hậu thuẫn và cung cấp vũ khí cho các nhóm vũ trang như Hezbollah tại Lebanon và Hamas tại Gaza – vốn đã tiến hành nhiều vụ tấn công nhằm vào lãnh thổ Israel. Mặt khác, các vụ phóng tên lửa từ lực lượng Houthi thân Iran tại Yemen nhắm vào tàu thuyền quốc tế và đồng minh của Israel trong khu vực cũng góp phần đẩy Tel Aviv tới quyết định “hành động trước khi quá muộn”.

Israel xác nhận chiến dịch tấn công phủ đầu

Bộ Quốc phòng Israel tuyên bố chiến dịch có tên “Sư tử Cảnh Giới” nhằm “vô hiệu hóa các mối đe dọa hiện hữu từ Iran”, đặc biệt là chương trình hạt nhân mà nước này cho là có mục tiêu quân sự.

Bộ trưởng Quốc phòng Israel nhấn mạnh: “Chúng tôi không chờ đến khi bom nổ trên đất mình mới phản ứng. Chúng tôi sẽ hành động để ngăn chặn mối nguy cơ ngay từ trong trứng nước”.

Trong khi đó, quân đội Israel được đặt trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu cao độ. Các khu dân cư gần biên giới Lebanon và Syria – nơi có thể bị phản pháo từ các nhóm vũ trang thân Iran – đã được sơ tán một phần.

Iran: “Hành động không thể tha thứ”

Chính quyền Iran lên án mạnh mẽ cuộc tấn công, coi đây là hành vi “xâm lược có chủ đích và không thể tha thứ”. Lãnh đạo tinh thần tối cao Ali Khamenei tuyên bố: “Iran sẽ đáp trả ở thời điểm và địa điểm mà chúng tôi lựa chọn. Mọi đòn tấn công đều sẽ có cái giá phải trả”.

Giới chuyên gia nhận định, Iran có thể sử dụng lực lượng ủy nhiệm tại khu vực – như Hezbollah, Houthi hay lực lượng dân quân Shiite tại Iraq – để tiến hành các cuộc phản công không chính thức, thay vì đối đầu trực diện.

Phản ứng quốc tế: Lo ngại chiến tranh toàn diện

Mỹ – đồng minh thân cận của Israel – khẳng định không tham gia vào chiến dịch quân sự lần này và kêu gọi kiềm chế. Lầu Năm Góc tuyên bố vẫn bảo vệ lực lượng Mỹ trong khu vực nhưng không ủng hộ hành động đơn phương gây leo thang.

Liên Hợp Quốc và nhiều nước châu Âu đã lên tiếng kêu gọi kiềm chế và nối lại đối thoại để tránh một cuộc chiến tranh khu vực. Trong khi đó, giá dầu thô quốc tế lập tức tăng mạnh gần 4% do lo ngại bất ổn tại Trung Đông ảnh hưởng tới chuỗi cung ứng.

Nguy cơ xung đột lan rộng

Nếu Iran quyết định trả đũa bằng hành động quân sự trực tiếp hoặc thông qua các nhóm vũ trang ủy nhiệm, nguy cơ chiến tranh cục bộ – thậm chí toàn diện – tại Trung Đông là rất cao. Tình hình đặc biệt đáng lo ngại nếu các bên liên quan như Nga, Mỹ, Ả Rập Xê Út hoặc các tổ chức khủng bố cực đoan lợi dụng thời cơ để can thiệp.

Cuộc không kích sáng 13/6 của Israel vào Iran không chỉ là hành động quân sự đơn thuần, mà còn là bước ngoặt địa chính trị mang tính quyết định cho tương lai Trung Đông. Trong khi hai bên vẫn đang chuẩn bị cho các diễn biến tiếp theo, thế giới đang hồi hộp theo dõi xem liệu đây có phải là mồi lửa cho một cuộc chiến tranh khu vực – hay là hồi chuông cảnh báo cuối cùng để cộng đồng quốc tế thúc đẩy một giải pháp ngoại giao toàn diện và thực tế hơn bao giờ hết.

Ngọc Lâm