‘Nhất quán lập trường, cam kết mạnh mẽ xây dựng Biển Đông hoà bình, ổn định’
“ASEAN cũng đã thể hiện nhất quán lập trường nguyên tắc và cam kết mạnh mẽ xây dựng Biển Đông, nơi có tuyến hàng hải huyết mạch của khu vực và toàn cầu, trở thành vùng biển hòa bình và ổn định, an ninh…”
Khó khăn không chùn bước, thách thức chẳng sờn lòng
Sáng 12.11, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có bài phát biểu tại lễ khai mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần 37.
Theo Thủ tướng, chúng ta đang trải qua những thời khắc vô cùng khó khăn khi cuộc sống và sinh mạng người dân bị đe dọa bởi Covid-19; đời sống kinh tế – xã hội bị đảo lộn; chất chồng thêm bởi thiên tai, bão lũ, hạn hán gay gắt,…
Những tiến bộ xã hội và thành quả kinh tế tích lũy được hàng thập kỷ có nguy cơ bị cuốn trôi và các quốc gia cần nhiều năm nữa để khắc phục, vượt qua những tổn thất này.
Trăn trở với nỗi đau của người dân, đau đáu với nhu cầu khôi phục để vượt qua giai đoạn cam go này, Chính phủ các nước ASEAN đã đoàn kết cùng hành động ngay từ những ngày đầu với nhiều sáng kiến, trong đó tiêu biểu là thành lập Trung tâm khu vực ứng phó các tình huống y tế khẩn cấp và dịch bệnh, với sự hỗ trợ của Nhật Bản.
“Khó khăn không chùn bước, thách thức chẳng sờn lòng”, dịch bệnh Covid-19 đã không thể cản trở tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN, theo Thủ tướng. Hợp tác trên 3 trụ cột vẫn được triển khai tích cực, đúng tiến độ.
Nhân đây, Thủ tướng cũng nhấn mạnh nhu cầu cần thiết nâng cao năng lực thể chế và khả năng vận hành hiệu quả của bộ máy ASEAN để thích ứng với các yêu cầu, đòi hỏi của tình hình mới. “Rà soát triển khai Hiến chương ASEAN là rất cần thiết và tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 37, các nhà lãnh đạo sẽ cho ý kiến chỉ đạo về nhiệm vụ quan trọng này”, Thủ tướng cho biết.
Thực hiện nhiệm vụ kép vừa chống dịch, vừa thúc đẩy phục hồi, Hội nghị lần này sẽ chính thức Khung phục hồi tổng thể ASEAN và Kế hoạch triển khai cụ thể cho cả 3 trụ cột.
Các kế hoạch duy trì ổn định chuỗi sản xuất và cung ứng, đẩy mạnh kết nối và khôi phục giao thương trong khu vực đang được khẩn trương thúc đẩy. Hình thành khuôn khổ đi lại an toàn cho doanh nhân, nhà đầu tư trong bối cảnh Covid-19.
Trước mắt, ASEAN có thể xem xét mở lại lối đi chung cho công dân ASEAN tại các cửa khẩu, Thủ tướng tiết lộ.
3/4 thế kỷ đã trôi qua từ sau Thế chiến 2, hoà bình vẫn chưa thực sự bền vững
Nói về tình hình an ninh, Thủ tướng cho biết, 3/4 thế kỷ đã trôi qua kể từ khi chiến tranh Thế giới thứ hai kết thúc, nhưng hòa bình và an ninh thế giới chưa thực sự bền vững.
Năm qua, hòa bình, ổn định càng trở nên mong manh bởi các nguy cơ đến từ hành xử khó đoán định của các quốc gia, cạnh tranh, cọ xát giữa các nước lớn, hệ thống đa phương quốc tế chịu nhiều thách thức, các vấn đề an ninh phi truyền thống, các xu thế cực đoan ngày càng trở nên gay gắt.
Nhận thức được lợi thế và nguy cơ đặt ra với khu vực, theo Thủ tướng, ASEAN trên tinh thần tự cường, đã tỉnh táo và kiên định tiếp cận cân bằng và hài hòa, giữ vững vai trò trung tâm, không bị chao đảo, cuốn vào các dòng xoáy biến động thế giới và khu vực.
ASEAN cũng đã thể hiện nhất quán lập trường nguyên tắc và cam kết mạnh mẽ xây dựng Biển Đông, nơi có tuyến hàng hải huyết mạch của khu vực và toàn cầu, trở thành vùng biển hòa bình và ổn định, an ninh và an toàn cho tự do lưu chuyển hàng hóa, nơi mà khác biệt, tranh chấp được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, nơi pháp luật được tôn trọng, tuân thủ và các giá trị chung được khẳng định.
“Đề cao ý nghĩa của UNCLOS 1982, là khung khổ cho mọi hoạt động trên biển, chúng ta trông đợi sớm hoàn thành bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu lực, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982″, Thủ tướng nhấn mạnh.
Về định hướng trong giai đoạn tới, theo Thủ tướng, ASEAN cần tập trung nguồn lực và nỗ lực ở mức cao nhất để từng bước đẩy lùi nguy cơ dịch bệnh Covid-19. Góp phần tái định hình thế giới sau Covid-19, ASEAN cần xác lập vị trí của mình trong sự dịch chuyển sức mạnh kinh tế-chính trị giữa các quốc gia cũng như những điều chỉnh của chuỗi sản xuất-cung ứng toàn cầu.
Thứ hai, ASEAN cần phát triển đồng đều, bền vững.
Thứ ba, hòa bình, ổn định là điều kiện tiên quyết để phục hồi và phát triển. Ổn định chỉ có được khi quan hệ quốc tế được duy trì dựa trên luật lệ, các quốc gia cùng tôn trọng, hiểu biết, đối thoại, hợp tác và tin cậy lẫn nhau.
Cuối cùng, Thủ tướng cho rằng, bản sắc và tình đoàn kết, gắn bó của Cộng đồng ASEAN càng cần được đề cao trong giai đoạn khó khăn, thử thách này.
Vũ Hân/TN
