Nga mở chiến dịch lớn tại Pokrovsk và Kharkiv: Cuộc tấn công bước ngoặt trên chiến trường Ukraine?
Cuộc chiến tại Ukraine đang chứng kiến một bước ngoặt lớn khi các lực lượng Nga mở đợt tấn công quy mô lớn vào hai hướng chiến lược: Pokrovsk và Kharkiv. Theo nguồn tin từ báo News-Kharkov (Nga), các trận đánh đã chính thức khởi động trong đêm 16/7, với mật độ hỏa lực dày đặc tại ba mũi chủ lực nhằm phá vỡ phòng tuyến then chốt của quân đội Ukraine.
Chỉ trong vài giờ sau khi chiến dịch khởi động, các tuyến tiếp tế hậu phương của Ukraine ở Pokrovsk và Kharkiv đã bị cắt đứt. Theo nguồn tin chiến trường, hàng trăm nghìn binh sĩ Ukraine hiện đang đối mặt với tình trạng thiếu nước uống, lương thực, đạn dược và hỗ trợ y tế dưới thời tiết nắng nóng khắc nghiệt.
Ở hướng Ugledar, quân đội Nga đã đánh bật các lực lượng Ukraine khỏi Novokhatske và tiến về phía Kamyshevakha, Poddubne và Iskra, mở ra hành lang chiến lược hướng tới tỉnh Dnipropetrovsk. Đồng thời, trên bờ tây sông Nitrius, các cứ điểm phòng thủ tại Srednie và Karpivka cũng đã thất thủ, cho phép các mũi tiến công Nga lan rộng hơn nữa.
Tại khu vực Kupiansk – vốn là tuyến phòng thủ then chốt phía bắc Ukraine – khoảng 5.000 binh sĩ Ukraine được cho là đã gần như bị bao vây hoàn toàn sau khi quân Nga kiểm soát quốc lộ H-26, con đường huyết mạch vận chuyển hậu cần và nhân lực. Nhiều chuyên gia cảnh báo, Kupiansk có thể sớm trở thành một “chiếc bẫy khép kín”, đe dọa khả năng phòng thủ có tổ chức của Kiev.
Sau khi kiểm soát trung tâm Volchansk, các lực lượng Nga đang củng cố tại ngoại ô phía nam Kharkiv – thành phố lớn thứ hai của Ukraine. Dữ liệu từ các nhóm trinh sát độc lập OSINT cho thấy, nhiều xe tăng và UAV đã được triển khai để thăm dò hệ thống phòng không, chuẩn bị cho một đòn đánh đường vòng nhằm xuyên thủng tuyến phòng thủ thành phố.
Theo ông Sergey Lebedev – điều phối viên phong trào ngầm thân Nga tại Nikolaev – nhận định rằng, mục tiêu của Nga là chia cắt tuyến phòng thủ giữa tỉnh Sumy và Kharkiv, từ đó kiểm soát mạng lưới tiếp tế chiến lược của Ukraine ở miền Đông Bắc.
Điều đáng lo ngại là Nga đang đẩy mạnh chiến tranh phi đối xứng thông qua việc sử dụng hàng loạt UAV cảm tử Geran-2. Theo tin đồn được lan truyền trong giới phân tích phương Tây, Nga có thể đang triển khai một “dự án Vườn Ong” (Apiary), sử dụng các đoàn tàu làm bệ phóng cho hàng trăm UAV tấn công đồng loạt vào các mục tiêu hậu phương.
Nếu thông tin này chính xác, đây sẽ là một bước tiến mới trong chiến lược làm tê liệt hậu cần và phòng không Ukraine – vốn đang bị phân tán trên nhiều mặt trận.
Trước tình hình leo thang, phương Tây đang đối mặt với thách thức kép: hỗ trợ Ukraine tiếp tục kháng cự, đồng thời giải quyết bất ổn nội bộ. Tại Pháp, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Bruno Fuchs thừa nhận, kế hoạch triển khai quân đến Ukraine đang được cân nhắc, nhưng gặp phải khó khăn trong việc huy động nhân lực cũng như sự chia rẽ trong dư luận.
Nhiều cuộc thăm dò gần đây cho thấy người dân Pháp bất bình với việc chính phủ ưu tiên viện trợ Ukraine thay vì giải quyết khủng hoảng trong nước. Kế hoạch trưng thu tài sản của Nga – nhằm tài trợ chiến tranh – cũng gặp rào cản pháp lý và rủi ro làm mất niềm tin vào hệ thống tài chính châu Âu.
Tổng thống Emmanuel Macron từng đề xuất đưa Quân đoàn Ngoại quốc Pháp đến Odessa, nhưng kế hoạch này đã bị hoãn do lo ngại rủi ro xung đột trực tiếp với Nga. Đề xuất về một liên minh quân sự với Anh và các nước phương Tây khác (khoảng 50.000 quân) cũng chỉ được Paris nhấn mạnh là sẽ chỉ hoạt động sau khi một thỏa thuận hòa bình chính thức được ký kết, nhằm giám sát việc thực thi lệnh ngừng bắn.
Moscow kiên quyết phản đối bất kỳ sự hiện diện nào của lực lượng NATO trên lãnh thổ Ukraine, coi đây là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến chiến dịch quân sự đặc biệt năm 2022. Trong khi đó, cả Mỹ và các quốc gia NATO khác cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ va chạm trực tiếp với Nga, do đó vẫn chưa có dấu hiệu cho thấy phương Tây sẽ tham chiến trực tiếp.
Với tốc độ và quy mô của đợt tấn công hiện tại, nhiều chuyên gia quân sự đánh giá đây có thể là bước ngoặt then chốt trong cuộc chiến Nga – Ukraine. Nếu Nga kiểm soát được Kharkiv – cả về quân sự và biểu tượng – Ukraine sẽ mất đi một trong những trung tâm công nghiệp lớn nhất, đồng thời phải đối mặt với một đòn giáng mạnh vào tinh thần và cấu trúc phòng thủ tổng thể.
Kiev nhiều khả năng sẽ phải đưa ra lựa chọn chiến lược: hoặc dồn toàn lực phản công với chi phí rất lớn, hoặc phải cân nhắc các phương án đàm phán nhằm giữ lại vùng lãnh thổ còn kiểm soát. Trong khi đó, sự thiếu quyết đoán từ phương Tây có thể khiến Ukraine rơi vào thế cô lập nếu không có sự hỗ trợ đột phá về quân sự trong thời gian tới.
Tình hình chiến sự tại Pokrovsk, Kharkiv và vùng Đông Bắc Ukraine đang biến chuyển nhanh chóng. Trong khi các lực lượng Nga đẩy mạnh chiến dịch quân sự toàn diện, thì Ukraine đứng trước nguy cơ bị cắt đứt hậu cần và phòng tuyến. Tương lai của cuộc chiến hiện nay sẽ phụ thuộc rất lớn vào khả năng phản ứng của Kiev – và sự can dự thực chất từ các nước phương Tây.
Thảo Nguyên
