Mỹ xem xét hủy thị thực với hàng nghìn sinh viên Trung Quốc
Mỹ có kế hoạch hủy thị thực của hàng nghìn sinh viên và các nhà nghiên cứu Trung Quốc bị cho là liên hệ với quân đội ở Bắc Kinh.
Các quan chức Mỹ được tiếp cận kế hoạch trên cho hay những người bị xem xét hủy thị thực có quan hệ trực tiếp với các trường đại học liên kết với Quân giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA). Nguồn tin cũng tiết lộ quan chức chính quyền Trump đã thảo luận về vấn đề này trong ba năm qua.
“Chúng tôi sẽ thông báo về hành động đối với Bắc Kinh vào ngày mai và chúng tôi không hài lòng với Trung Quốc”, Tổng thống Mỹ Trump nói với các phóng viên tại một sự kiện hôm 28/5. “Chúng tôi không hài lòng với những gì đã xảy ra. Tất cả mọi người trên thế giới đang đau khổ, 186 quốc gia. Khắp thế giới đau khổ. Chúng tôi không vui”, Trump nói, đề cập tới tình hình dịch Covid-19.
Kế hoạch hủy thị thực của Mỹ có thể ảnh hưởng tới ít nhất 3.000 sinh viên Trung Quốc đang theo học tại nước này. Song đây chỉ là con số nhỏ trong khoảng gần 370.000 sinh viên Trung Quốc tại Mỹ, chiếm 33,7% lượng sinh viên quốc tế, đóng góp gần 15 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ năm 2018.
Thông tin vấp phải sự phản đối của các trường đại học và tổ chức khoa học Mỹ, những đơn vị nhận khoản thu từ các sinh viên Trung Quốc. Các tổ chức cũng lo ngại hành động có thể khiến Bắc Kinh trả đũa bằng cách hạn chế sinh viên và các nhà giáo dục Mỹ tiếp cận Trung Quốc.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh quan hệ Washington – Bắc Kinh đang căng thẳng bởi các vấn đề thương mại, Covid-19 và tình hình Hong Kong. Trả lời phỏng vấn Fox News hồi cuối tháng trước, Thượng nghị sĩ Cộng hòa Tom Cotton, đại diện bang Arkansas đã đề xuất cấm công dân Trung Quốc đến Mỹ học về công nghệ cao do lo ngại bị “ăn cắp ý tưởng”.
Nghị sĩ Cotton cho rằng các sinh viên Trung Quốc đến Mỹ để được hưởng nền giáo dục nước này, sau đó trở về Trung Quốc để “cạnh tranh với công việc của chúng ta”, ăn cắp ý tưởng sáng tạo của Mỹ. Ông Cotton nói vì lý do này, sinh viên Trung Quốc nên bị cấm đến Mỹ nghiên cứu khoa học tại các trường đại học và cao đẳng.
Theo các nguồn tin, các sinh viên Trung Quốc bị nghi ngờ có mối liên hệ với quân đội Trung Quốc sẽ bị hủy thị thực và bị trục xuất nếu họ đang ở Mỹ. Trong khi đó, những người đã rời khỏi Mỹ sẽ không được phép quay trở lại.
Các nguồn tin nói rằng, mục đích của động thái này nhằm kiểm soát chặt chẽ hành vi gián điệp và đánh cắp tài sản trí tuệ mà một số công dân Trung Quốc bị nghi ngờ có liên quan tại các trường đại học và cao đẳng ở Mỹ. Việc hủy thị thực cũng sẽ tác động mạnh tới các cơ sở giáo dục tại Mỹ – những nơi đang được hưởng lợi tài chính từ việc đăng ký nhập học của sinh viên Trung Quốc.
Khoảng 360.000 người Trung Quốc theo học tại các trường ở Mỹ hàng năm đã mang lại nguồn thu khoảng 14 tỷ USD, phần lớn từ học phí và các khoản phí khác.
Động thái trên được dự đoán sẽ khiến căng thẳng Mỹ – Trung leo thang, trong bối cảnh hai cường quốc đang đối mặt với nhiều vấn đề, gồm thương mại, đại dịch Covid-19 và luật an ninh Hong Kong.
Mặc dù không liên quan trực tiếp tới căng thẳng tại Hong Kong, song thời điểm công bố thông tin trên dường như là một phần trong “chiến dịch gây sức ép tổng thể” của Mỹ nhằm vào Trung Quốc, vốn đã gia tăng trong những tháng gần đây.
Hoài Nam (t.h)
