Một Việt Nam thứ hai
Ở vị trí cách Việt Nam thứ nhất 15.994 km tại một châu lục khác có một Việt Nam thứ hai vẫn đang được hình thành và nuôi dưỡng.
Câu chuyện phải nhắc đến từ năm 1960, khi Việt Nam gặp nhiều khó khăn do bị bao vây, cấm vận, Chính phủ và nhân dân Cuba đã dành cho Việt Nam sự ủng hộ chân tình, không toan tính. Dưới sự chỉ đạo trực tiếp của cố lãnh tụ Fidel, Ủy ban Đoàn kết với Việt Nam ra đời, lan tỏa tình đoàn kết, ủng hộ Việt Nam tới khắp trường học, bệnh viện, nhà máy, công trường, lực lượng vũ trang và toàn thể nhân dân Cuba với khẩu hiệu “Tất cả vì Việt Nam”.
Trong cuộc chiến đấu với đế quốc Mỹ, Cuba đưa nhiều kỹ sư cầu đường xây dựng lại hệ thống đường xá bị tàn phá nặng nề, đưa các y bác sĩ cùng các loại thuốc men, dụng cụ y tế,… Cuộc chiến tranh Việt Nam là nguồn cảm hứng cho nhiều lãnh đạo Cuba, một trong số đó là lãnh đạo Che Guevara đã kêu gọi “phải tạo ra hai, ba, nhiều Việt Nam”. Năm 1973, sau khi Hiệp định Paris được kí kết, cố lãnh tụ Fidel đã thăm vùng giải phóng của Việt Nam tại Quảng Trị và nhắc lại tuyên bố “Vì Việt Nam, Cuba sẵn sàng hiến dâng cả máu của mình”.
Cuba là nước đã có vai trò rất quan trọng trong việc vận động các nước Mỹ Latin ủng hộ Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc tại khóa 32 Đại hội đồng Liên hợp quốc năm 1977.
Cũng chính Cuba, mà trực tiếp là lãnh tụ Fidel, đã hô vang khẩu hiệu “Không được đụng đến Việt Nam” giữa cuộc mít-tinh của hàng triệu quần chúng tại thủ đô La Habana đoàn kết với Việt Nam trước cuộc tấn công xâm lược ở Biên giới phía bắc tháng 2/1979. Cuba tuyên bố ủng hộ Việt Nam chống Trung Quốc bành trướng đồng thời tuyên bố gửi quân sang Việt Nam. Từ giai đoạn 1980-1990, Việt Nam bị cấm vận, Cuba là một trong số ít quốc gia viện trợ thuốc men, vacine, lương thực cho Việt Nam.
Sự nồng ấm ấy đã làm nên mối quan hệ đặc biệt, không có tiền lệ, là mẫu mực của quan hệ quốc tế. Và cũng chính vì lẽ đó, sau khi mở cửa nền kinh tế Việt Nam được phát triển, Việt Nam lại trở thành quốc gia viện trợ cho Cuba, và là quốc gia tích cực kêu gọi Mỹ chống bao vây cấm vận Cuba. Với mối thâm tình và tương trợ hết mình, từ giai đoạn 2010-2020, Cuba chính thức mở cửa và quyết định đi theo mô hình kinh tế thị trường của Việt Nam.
Năm 2016 khi cố lãnh tụ Fidel qua đời, Việt Nam đã để quốc tang như một lời tri ân sâu sắc nhất với vị lãnh tụ một đời vì mối quan hệ Việt Nam – CuBa. Sau nỗi đau lớn của hai dân tộc, mối quan hệ càng khăng khít bền chặt hơn. Trong chuyến thăm Cuba tháng 4 năm 2018, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thay mặt Việt Nam đã tuyên bố xóa nợ cho Cuba. Việt Nam là một đồng minh chính trị và kinh tế của Cuba. Ngay trong tâm dịch 2021, 2022, lãnh đạo hai nước vẫn dành những điều tốt đẹp nhất cho nhau. Việt Nam nhận viện trợ vaccine của CuBa khi trong tình trạng căng thẳng nhất. Đây là điều rất hiếm có vào thời điểm ấy khi vaccice Covid-19 vô cùng khan hiếm.
Không nơi nào trên thế giới có hàng nghìn nhà máy, trường học, khu phố mang tên các anh hùng, các địa danh của Việt Nam, như ở Cuba. Và mới đây, ngay trong chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đến CuBa, những đặc ân, tiền lệ chưa từng có càng làm nổi bật hơn hình bóng của Việt Nam trong lòng Cuba. Khi Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ là lãnh đạo nước ngoài đầu tiên phát biểu trước Quốc hội Cuba. Tại phiên họp, Quốc hội Cuba đã dành tặng Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và đoàn đại biểu quà tặng bất ngờ là bài hát “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”. Bài hát được các em thiếu nhi Cuba thể hiện bằng tiếng Việt cùng với nhiều hình ảnh tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh được trình chiếu. Hay như việc Cuba tổ chức lễ đổi tên công viên Hòa Bình ở thủ đô Havana thành công viên Hồ Chí Minh ngay tại chuyến thăm của Chủ tịch Quốc Hội Vương Đình Huệ đã có thấy sự thành công của chuyến công du và việc bồi đắp quan hệ ngoại giao của hai nước thành công ở mức nào! Quá tuyệt vời, quá trân trọng!
Công Luân
