Minh bạch tài chính giáo dục: Các trường không được “thu sai, thu quá”
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ban hành Chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tăng cường các điều kiện bảo đảm chất lượng, nhằm thực hiện hiệu quả nhiệm vụ năm học 2025–2026. Đây là bước đi thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với giáo dục – lĩnh vực then chốt trong chiến lược phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Một trong những chỉ đạo trọng tâm của Thủ tướng là yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Nội vụ và các địa phương khẩn trương rà soát, tuyển dụng, bố trí, điều động đội ngũ giáo viên, nhân viên trường học theo đúng định mức. Thủ tướng nhấn mạnh không để tình trạng thiếu giáo viên làm ảnh hưởng đến chất lượng giảng dạy và học tập, đặc biệt trong bối cảnh triển khai chương trình học 2 buổi/ngày.
Đồng thời, công tác bồi dưỡng, tập huấn, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng sử dụng công nghệ số và đổi mới phương pháp giảng dạy cho giáo viên cũng được chú trọng, nhằm thích ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục trong kỷ nguyên số.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu triển khai đồng bộ chính sách miễn học phí, hỗ trợ bữa ăn trưa, bảo đảm mọi đối tượng thụ hưởng đều được tiếp cận kịp thời. Đây là chính sách nhân văn, mang lại lợi ích thiết thực cho học sinh và phụ huynh, góp phần giảm bớt gánh nặng tài chính, đặc biệt với các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.
Đặc biệt, Chính phủ đặt mục tiêu phát triển hệ thống trường phổ thông dân tộc nội trú tại 248 xã biên giới, trước mắt đầu tư xây dựng hoặc cải tạo 100 trường trong tháng 10 tới. Đây là động lực mạnh mẽ thúc đẩy công bằng trong tiếp cận giáo dục, góp phần nâng cao dân trí, ổn định an ninh và phát triển kinh tế – xã hội ở các khu vực vùng sâu, vùng xa.
Chỉ thị nêu rõ yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, triển khai phổ cập cho trẻ từ 3 đến 5 tuổi, bảo đảm an toàn cho trẻ. Song song, Thủ tướng cũng yêu cầu tăng cường năng lực ngoại ngữ, đưa tiếng Anh từng bước trở thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học, đáp ứng nhu cầu hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.
Việc đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá học sinh theo hướng trung thực, toàn diện cũng được đặt ra như một nguyên tắc quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học thực chất.
Nhằm khắc phục tình trạng thiếu phòng học, trường lớp xuống cấp, Thủ tướng yêu cầu các địa phương bố trí quỹ đất, huy động mọi nguồn lực để xây dựng, nâng cấp cơ sở vật chất giáo dục, bao gồm phòng học bộ môn, thư viện, nhà vệ sinh, thiết bị dạy học hiện đại, phù hợp Chương trình Giáo dục Phổ thông 2018.
Chính phủ cũng đặc biệt lưu ý đến công tác chuyển đổi số trong giáo dục, bảo đảm trang thiết bị dạy học đồng bộ, góp phần nâng cao hiệu quả giảng dạy, quản lý và học tập.
Thủ tướng yêu cầu tăng cường kiểm tra, thanh tra công tác thu – chi đầu năm học, bảo đảm đúng quy định, công khai, minh bạch, ngăn ngừa tình trạng lạm thu, tạo niềm tin cho phụ huynh và xã hội.
Đặc biệt, công tác xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh được chú trọng với yêu cầu ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới chấm dứt bạo lực học đường, ma túy học đường, đồng thời giảm tác động tiêu cực từ cơ chế thị trường, truyền thông và mạng xã hội.
Với định hướng lâu dài, Thủ tướng yêu cầu xây dựng khung chiến lược phát triển giáo dục đại học, đồng thời triển khai sắp xếp, tái cấu trúc các cơ sở giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Việc sáp nhập, giải thể những cơ sở không đạt chuẩn là cần thiết để tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả đào tạo và chất lượng đầu ra.
Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ không chỉ thể hiện sự quan tâm sâu sắc, mà còn là cam kết hành động mạnh mẽ, toàn diện và đồng bộ của Chính phủ đối với sự nghiệp giáo dục. Nếu được thực hiện nghiêm túc và hiệu quả, đây sẽ là bước ngoặt quan trọng, tạo chuyển biến thực chất trong hệ thống giáo dục Việt Nam, hướng tới mục tiêu phát triển con người toàn diện, đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển bền vững đất nước.
Thảo Nguyên