Lý do “chủ nghĩa Trump” sẽ tồn tại lâu dài
Khẩu hiệu “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại” đang ngày càng phổ biến với các tầng lớp người dân Mỹ, bên cạnh tầng lớp lao động da trắng truyền thống.
Theo bà Kristin Tate, chuyên gia phân tích thuộc tổ chức Young Americans for Liberty, ông Joe Biden đắc cử tổng thống không đồng nghĩa với việc chương trình nghị sự của Tổng thống Donald Trump ít được người dân Mỹ ưa chuộng. Trong bài viết trên The Hill, bà Tate cho rằng, người Mỹ nhìn chung đã được hưởng lợi từ các chính sách liên quan đến “chủ nghĩa Trump”.
Nền tảng đúng đắn
Vài tuần trước cuộc bầu cử tổng thống, có tới 56% cử tri Mỹ cho biết mức sống của họ đã khấm khá hơn so với cách đây 4 năm. Con số này cao hơn rất nhiều so với số cử tri Mỹ được hỏi câu tương tự được vào các năm 1984, 1992, 2004 và 2012, dưới các đời Tổng thống Ronald Reagan, George H.W. Bush, George W. Bush và Barack Obama.
Đây là điều dễ hiểu, vì dưới thời Tổng thống Trump, một hộ gia đình Mỹ trung bình tiết kiệm được 1.610 USD/năm, nhờ vào các chính sách cắt giảm thuế sâu rộng. Tỷ lệ thất nghiệp của người Mỹ da đen và gốc Tây Ban Nha thấp kỷ lục. Bên cạnh đó, những cải cách trong ngành tư pháp đã giúp hàng nghìn phạm nhân Mỹ có cơ hội bắt đầu cuộc sống mới.
Ngành sản xuất trong nước đã trở lại rầm rộ, và vắc-xin Covid-19 đang được phát triển trong thời gian kỷ lục, phần lớn nhờ chiến dịch “Warp Speed” do chính quyền ông Trump khởi xướng.
Tuy nhiên, trong khi phần lớn người dân Mỹ được hưởng lợi từ các chính sách của Tổng thống Trump, thì vẫn có không ít người, đặc biệt là những người ngoại ô da trắng, có trình độ đại học, cảm thấy mệt mỏi với tính khí có phần khoa trương cùng những dòng trạng thái được đăng tải liên tục trên Twitter lúc tờ mờ sáng của ông Trump.
Bà Tate cho rằng, sau 4 năm các phương tiện truyền thông gây hoảng loạn bởi những phát biểu của ông Trump, và cả một số việc mà Tổng thống Mỹ thực sự đã làm sai, nhiều cử tri trung dung và thậm chí của đảng Cộng hòa đã “chịu hết nổi”.
Tuy vậy, vào ngày bầu cử, đảng Cộng hòa vẫn đạt được những kết quả mạnh mẽ và bất ngờ, gây khó dễ khả năng chèo lái con thuyền lập pháp của bộ ba gồm ông Joe Biden, bà Kamala Harris và bà Nancy Pelosi.
Dù các lá phiếu cuối cùng vẫn chưa được kiểm hết, nhưng kết quả bầu cử Hạ viện và Thượng viện cho thấy, hàng trăm nghìn người Mỹ vẫn bỏ phiếu cho những người Cộng hòa ủng hộ các chính sách của Tổng thống Mỹ. Điều này cho thấy, nhiều cử tri vẫn chấp nhận “chủ nghĩa Trump” như một nền tảng đúng đắn, dù họ không ủng hộ cá nhân ông Trump.
Theo bà Tate, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua có thể là một sự khước từ đối với ông Trump, nhưng cũng đồng thời là một sự cự tuyệt đối với chương trình nghị sự của đảng Dân chủ. Cả hai điều này có thể khiến cả đảng Cộng hòa lẫn phe thân ông Trump trong đảng mạnh lên trong dài hạn.
Khẩu hiệu “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại” đang ngày càng trở nên phổ biến với các tầng lớp người dân Mỹ, bên cạnh tầng lớp lao động da trắng truyền thống. Tỷ lệ ủng hộ ông Trump không chỉ tăng đáng kể ở người Mỹ bản địa, mà còn đối với cả các cử tri da đen, Mỹ Latin. Thậm chí, sự ủng hộ của ông trong cộng đồng người đồng tính và chuyển giới còn tăng gấp đôi so với cách đây 4 năm.
Xoay chuyển xu hướng bầu cử
“Hãy tưởng tượng điều này: Một thành viên đảng Cộng hòa với địa vị chính trị giống với ông Trump, nhưng không bị báo lá cải soi mói suốt hàng chục năm. Một người sẵn sàng thách thức các phương tiện truyền thông, mà không gây ra hiệu ứng hỗn loạn đối với các cử tri ngoại ô có biểu hiện bất mãn đối các động thái mới nhất của mình… Nếu đảng Cộng hòa có thể chọn ra những ứng viên theo phong cách “Nước Mỹ trên hết”, những người có thể nói về nền tảng này một cách hùng hồn và hiệu quả, thì bối cảnh năm 2024 sẽ nghiêng hẳn về phía họ”, bà Tate nói.
Việc lặp đi lặp lại thông tin về cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ, cùng những hình ảnh không tốt của ông Trump rõ ràng đã có tác động đến cuộc bầu cử năm 2020. Tuy nhiên, bối cảnh chính trị trong năm 2024 sẽ hoàn toàn khác.
Vào lúc đó, nếu có thể chọn ra một gương mặt dù không cùng tính khí với ông Trump, song có cùng tố chất chính trị và là đại diện tiêu biểu cho chủ nghĩa Trump, đảng Cộng hòa có thể thắng lớn trong năm 2024, nhất là khi bà Kamala Harris, người được cho là ứng cử viên hàng đầu của đảng Dân chủ vào thời điểm đó, là một phiên bản khác của bà Hillary Clinton và không giành được nhiều thiện cảm từ các cử tri Mỹ.
Kristin Tate lưu ý rằng, trước năm 1980, viễn cảnh ông Ronald Reagan trở thành tổng thống, trong một nền chính trị ít biến chuyển của nước Mỹ vào thời điểm đó, dường như điều là không tưởng. Tuy nhiên, việc thúc đẩy trường phái bảo thủ theo chủ nghĩa tự do của Barry Goldwater đã mở chương mới trong sự nghiệp chính trị của ông Reagan, cùng với sự thống trị của đảng Cộng hòa suốt nhiều thập kỷ sau đó.
Giờ đây, với những ảnh hưởng của ông Trump trong việc định hình bản sắc tư tưởng của đảng Cộng hòa, cùng với di sản của ông trong việc bổ nhiệm hàng trăm thẩm phán tại Mỹ, chủ nghĩa Trump kể cả khi không có ông, vẫn đủ sức xoay chuyển xu hướng bầu cử về phía đảng Cộng hòa ở thế hệ sau.
Việt Anh/VNN
