Lo ngại Taliban chuyển các vũ khí thu được cho Trung Quốc và Nga, Mỹ có kế hoạch không kích phá hủy
Sau thất bại của quân chính phủ Afghanistan, một số lượng lớn vũ khí trang bị do Mỹ viện trợ đã rơi vào tay Taliban. Chính phủ Mỹ có kế hoạch ném bom phá hủy để tránh chúng bị chuyển giao cho Trung Quốc và Nga.
Sau thất bại của quân chính phủ Afghanistan, một số lượng lớn vũ khí trang bị do Mỹ viện trợ đã rơi vào tay Taliban. Chính phủ Mỹ có kế hoạch ném bom phá hủy để tránh chúng bị chuyển giao cho Trung Quốc và Nga.
Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương ngày 21/8, các quan chức Mỹ cho biết, thông tin tình báo ước tính Taliban đã chiếm được hơn 2.000 xe bọc thép và 40 máy bay quân sự, sẽ sử dụng chúng để giết hại dân thường, chống lại lực lượng phản kháng, trở thành trang thiết bị cho các nhóm vũ trang khác tấn công Mỹ, thậm chí chuyển giao chúng cho Trung Quốc và Nga.
Hãng tin Anh Reuters hôm thứ Năm (19/8) đưa tin, một quan chức Mỹ giấu tên cho biết “tất cả vũ khí chưa bị phá hủy đều nằm trong tay Taliban”.
Washington lo lắng về việc Taliban chiếm được các vũ khí do Mỹ sản xuất và hiện đang cân nhắc nhiều phương án ứng phó, không loại trừ khả năng cho máy bay ném bom để phá hủy các trang thiết bị lớn. Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa Michael McCaul nói rằng việc Taliban chiếm giữ vũ khí do Mỹ sản xuất đã gây nên mối đe dọa lớn đối với Mỹ và các đồng minh.
Các loại vũ khí do Mỹ sản xuất thực sự mang lại lợi thế cho Taliban là kính nhìn đêm, súng trường và các loại vũ khí dễ điều khiển khác. Các thông tin chỉ ra rằng việc các tay súng Taliban có khả năng tác chiến ban đêm sẽ thay đổi tình hình; các loại vũ khí như súng máy và pháo có thể giúp Taliban chống lại các lực lượng phản kháng trong nước.
Mặc dù Mỹ không loại trừ việc Taliban sẽ chuyển giao vũ khí do Mỹ sản xuất cho Trung Quốc và Nga cũng như các đối thủ khác của Mỹ, nhưng Trung Quốc và Nga có thể đã có được những vũ khí liên quan từ các nguồn khác nên họ sẽ không được lợi nhiều từ Taliban.
Theo hãng thông tấn Nga Sputnik, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan ngày 17/8 cũng thừa nhận một phần lớn vũ khí do Mỹ cung cấp cho chính phủ Afghanistan đã rơi vào tay lực lượng Taliban.
Ông Sullivan nói trong cuộc họp báo diễn ra tại Nhà Trắng: “Chúng tôi không có thông tin đầy đủ về số phận của nhiều loại vũ khí khác nhau, nhưng một phần lớn trong số đó chắc chắn đã rơi vào tay Taliban. Rõ ràng, không thể mong đợi Taliban giao lại các vũ khí cho chúng ta tại sân bay Kabul”.
Theo các báo cáo trước đó, 7 quân đoàn của quân chính phủ Afghanistan đã hoàn toàn mất khả năng chiến đấu, hầu như toàn bộ quân đội đã đầu hàng Taliban với đầy đủ vũ khí và trang bị. Taliban đã cho đăng ảnh và video về những chiến lợi phẩm thu giữ được tại nhiều căn cứ quân sự cũ của Mỹ lên các trang mạng xã hội.
Mới khoảng một tháng trước, 7 máy bay trực thăng mới do Mỹ chuyển giao đã được chuyển đến Kabul. Khi đó, Bộ Quốc phòng Afghanistan đã khoe ảnh lên mạng xã hội, trong khi Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin công khai tuyên bố rằng Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ vũ khí cho Afghanistan.
Thế nhưng, chỉ vài tuần sau, Taliban đã chiếm hầu hết lãnh thổ Afghanistan, cũng như các vũ khí và trang thiết bị do Mỹ sản xuất sau khi quân chính phủ Afghanistan vội vã tháo chạy bỏ lại.
Một số quan chức tiết lộ, chính quyền Biden rất lo lắng về số vũ khí này và không loại trừ khả năng tiến hành các cuộc không kích để phá hủy chúng.
Mới đây, Taliban đã đăng một đoạn video ngắn lên mạng xã hội khoe một đơn vị tinh nhuệ của họ có tên “Badri 313” với các trang thiết bị công nghệ cao được triển khai ở Kabul.
Đoạn video cho thấy những binh sĩ đơn vị này được trang bị mũ bảo hiểm hiện đại, kính râm, áo giáp chống đạn với súng trường M4 của Mỹ trên tay. Tờ Daily Telegraph của Anh nhận định rằng những thiết bị này không phải là “phong cách du kích điển hình” của Taliban, mà giống với các thiết bị quân sự của Mỹ được quân chính phủ Afghanistan trước đây sử dụng.
Cùng lúc, truyền thông Ấn Độ ngày 18/8 đưa tin, Taliban đã thu giữ một số lượng lớn súng và phương tiện quân sự từ quân đội Mỹ và Lực lượng An ninh Quốc gia Afghanistan; kho vũ khí mới của Taliban là “khổng lồ”.
Gần đây, Taliban đã cho đăng một số lượng lớn các bức ảnh chụp các chiến lợi phẩm họ thu được lên mạng xã hội, bao gồm một số lượng lớn xe bọc thép, xe tăng T-55, máy bay không người lái “Scan Eagle”, máy bay cường kích hạng nhẹ A-29 Super Tucano và trực thăng đa năng UH -60 Black Hawk.
Reuters dẫn dữ liệu của chính phủ Mỹ cho biết từ năm 2002 đến năm 2017, Mỹ đã cung cấp cho lực lượng chính phủ Afghanistan số vũ khí trị giá khoảng 28 tỷ USD, bao gồm súng, tên lửa, kính nhìn đêm, thậm chí cả máy bay không người lái cỡ nhỏ để thu thập thông tin tình báo. Trong đó bao gồm ít nhất 208 máy bay và 600.000 vũ khí bộ binh, bao gồm súng trường tấn công M-16, 162.000 thiết bị thông tin liên lạc và 16.000 kính nhìn đêm.
Một số quan chức Mỹ nói với Reuters rằng máy bay trực thăng không phải là mối đe dọa lớn. Bởi vì trong tuần qua, nhiều phi công quân sự của chính phủ Afghanistan đã lái máy bay trực thăng bay sang các quốc gia khác; các máy bay này cần được bảo dưỡng thường xuyên,và Taliban cũng thiếu huấn luyện bay.
“Điều trớ trêu là thiết bị của chúng tôi thường xuyên bị hỏng, giờ đã trở thành ống hút cứu mạng của chúng tôi” – Một quan chức tự giễu cợt.
So với trực thăng, vấn đề trước mắt hơn là một số vũ khí và thiết bị dễ sử dụng hơn, chẳng hạn như kính nhìn ban đêm. Một trợ lý của Quốc hội nói với Reuters: “Khả năng chiến đấu vào ban đêm là yếu tố thay đổi cuộc chơi thực sự.”
Một người có liên quan nói với Reuters rằng dù hiện tại chưa có con số chính xác nhưng theo suy đoán của các đơn vị tình báo, Taliban đã kiểm soát hơn 2.000 xe bọc thép của Mỹ bao gồm xe chiến đấu Hummer và hơn 40 máy bay bao gồm cả UH-60 Black Hawk.
Ông nói rằng Taliban đang sử dụng vũ khí quân sự Mỹ thu giữ được từ lực lượng chính phủ Afghanistan, gây ra “mối đe dọa lớn” đối với Mỹ và các đồng minh.
Mặc dù dự kiến phần lớn vũ khí sẽ được Taliban để lại cho họ sử dụng, nhưng một số quan chức Mỹ đang bắt đầu lo lắng rằng một số vũ khí này sẽ được Taliban hoặc các nhóm chiến binh khác sử dụng để tấn công Mỹ và thậm chí có thể được chuyển giao cho các đối thủ của Mỹ như Trung Quốc và Nga.
Trong cuộc họp báo ngày 17/8, khi được hỏi liệu quân đội Mỹ có đang thực hiện các biện pháp để phá hủy vũ khí và trang thiết bị quân sự rơi vào tay Taliban hay không, Thiếu tướng Hank Taylor ở Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ chỉ đưa ra câu trả lời đơn giản: “Tôi xin phép không trả lời câu hỏi này”.
Tuy nhiên, một số quan chức tiết lộ, chính quyền Biden rất lo lắng về điều này nên đang cân nhắc nhiều phương án và không loại trừ khả năng phá hủy vũ khí bằng các cuộc không kích.
Điều đáng nói là cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rất tức giận vì Mỹ không phá hủy các thiết bị quân sự này trước khi rời Afghanistan.
Trả lời phỏng vấn Đài truyền hình Fox News, ông Trump cho biết: “Máy bay trực thăng đa năng UH-60 Black Hawk mới nhất của Mỹ giờ đây sẽ được Nga, Trung Quốc và bất kỳ ai khác nghiên cứu, vì đó là công nghệ tốt nhất trên thế giới”.
Hôm 19/8, ông Trump đã đưa ra một tuyên bố nói rằng trình tự chính xác để Mỹ rút khỏi Afghanistan phải là sơ tán tất cả công dân, phá hủy các căn cứ quân sự và tất cả các thiết bị, và cuối cùng mới là rút quân đội. Ông nói chỉ có Joe Biden và một số tướng lĩnh quân đội mới “hành động ngược lại” như thế.
Mặc dù chính quyền Biden lo ngại Taliban sẽ chuyển giao vũ khí quân sự của Mỹ cho Trung Quốc và Nga, nhưng một số các chuyên gia Mỹ nhắc nhở rằng Trung Quốc và Nga có thể không quan tâm.
Richard Aboulafia, một chuyên gia hàng không tại Teal Group, một cơ quan phân tích ngành hàng không Mỹ, nói rằng mặc dù Taliban có thể muốn bán các thiết bị không quân tiên tiến này, nhưng các máy bay hoặc trực thăng của Không quân Afghanistan không có công nghệ nhạy cảm hữu ích đối với các quốc gia như Trung Quốc hoặc Nga.
Aboulafia nói: “Thành thật mà nói, nếu Trung Quốc hoặc Nga muốn có được một máy bay cường kích A-29 Super Toucano hoặc trực thăng đa năng UH-60 Black Hawk, thì thực ra cũng không khó lắm”.
Thu Thủy
