Liều thuốc chữa “cục máu đông” ngành Y tế có gì đặc biệt?

Ngày 3/3, Chính phủ ban hành Nghị định số 07/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021 về quản lý trang thiết bị y tế. Ngày 4/3, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 30/NQ-CP sửa đổi khoản 4 Nghị quyết số 144/NQ-CP về việc tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế. Đây được những cơ chế đang được ngành y chờ đợi, kỳ vọng, xem như liều thuốc hữu hiệu đối với các “cục máu đông” làm tắc việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế.

Thực ra cho đến thời điểm này không phải là các bệnh viện thiếu thuốc mà nói đúng hơn là dùng hết số thuốc đã dự trữ nhưng không dám mua thêm. Bởi những sai phạm liên quan đến đấu thầu đã khiến hàng chục cán bộ ngành Y phải xộ khám. Khi chưa có quy định siết chặt quy trình đấu thầu thì mọi chuyện quá đơn giản chỉ cần hợp ý là xong. Nhưng đến khi có quy định thì cán bộ lại chùn tay vì sợ sai. Ai cũng trong tình trạng ấy thành ra thiếu thuốc như căn bệnh dịch đáng sợ đang lâu lan khắp các bệnh viện.

Chính vì thế, tại cuộc họp Chính phủ thường kỳ tháng 2 diễn ra ngày 3/3/2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo: Các Bộ trưởng có liên quan tạm dừng công việc buổi chiều để tập trung góp ý, sửa, hoàn thiện Nghị định mới để thay thế Nghị định số 98/2021/NĐ-CP, giải quyết dứt điểm việc khó khăn của ngành y trong việc mua sắm, quản lý trang thiết bị y tế. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần: Hoàn thiện thể chế để cán bộ yên tâm làm việc, khắc phục tâm lý sợ sai.

Ngay sau đó là những cuộc họp liên tục với các Phó Thủ tướng nhằm đưa ra những giải pháp tối ưu. Đó là lý do vì sao chỉ trong vòng 2 ngày mà có đến 2 Nghị quyết liên quan đến y tế được ban hành. Và đúng như mong đợi nghị quyết đã quyết liệt giải quyết cơ bản những khó khăn tại các cơ sở y tế trong tình trạng khẩn cấp hiện nay.

Trước hết, Nghị quyết đã không còn yêu cầu các cơ sở y tế cần phải có đủ “3 báo giá” khi xây dựng giá đấu thầu, mua sắm trang thiết bị y tế. Ngoài việc quy định rõ ràng từng móc thời gian đối với các trường hợp ký hợp đồng thì theo Nghị quyết mới, chỉ cần đưa lên trang thông tin điện tử của đơn vị, nếu như có 1-2 nhà thầu, các bệnh viện vẫn có thể xác định giá mua được. Trường hợp có nhiều chủng loại khác nhau thì giao Hội đồng Khoa học xác định chất lượng phù hợp, chứ không phải chọn những loại có giá thấp.

Thứ nữa, là sau khi trúng thầu hóa chất theo máy đóng (hóa chất chỉ sử dụng được với máy đó, không sử dụng được với máy khác) thì nhà sản xuất sẽ đưa máy vào cơ sở khám chữa bệnh thực hiện theo hóa chất đó. Nếu cơ sở khám chữa bệnh đã có máy mà trúng thầu hóa chất của máy đó thì được tiếp tục sử dụng, còn nếu không trúng thầu thì đưa máy về. Trong nhiều năm nay, tại các cơ sở khám chữa bệnh, nhất là các bệnh viện lớn trực thuộc Bộ Y tế, tỉ lệ sử dụng các máy liên doanh, liên kết, máy xã hội hóa tại bệnh viện đó chiếm rất cao (khoảng 70-80%, thậm chí có bệnh viện sử dụng các loại máy theo hình thức này đến 90%).

Đáng mừng hơn nữa, Nghị quyết còn cho phép sử dụng các trang thiết bị do cá nhân, tổ chức trong nước, nước ngoài hiến, biếu, tặng cho, đóng góp, viện trợ, tài trợ và các dịch vụ kỹ thuật thực hiện bằng trang thiết bị y tế này được Quỹ bảo hiểm y tế thanh toán. Việc này khắc phục cơ bản việc thiếu máy móc, trang thiết bị phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của người dân.

Có thể nhìn thấy rằng, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân là ưu tiên hàng đầu được Chính phủ thực hiện trong thời gian này. Mọi thắc mắc liên quan đến cơ chế đã được tháo gỡ, nhưng để thực hiện và đưa nó vào cuộc sống sẽ còn khó khăn hơn. Điều này, đòi hỏi sự chung tay góp sức rất lớn của cán bộ ngành y. Hy vọng với nhiệm vụ cao quý của nghề những cán bộ sẽ vào việc với tinh thần “cứu người như cứu hỏa”, làm sao ngay trong tháng 3 này, giải quyết triệt để tình trạng thiếu thuốc, trang thiết bị y tế như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, tránh tình trạng đùn đẩy, né tránh, kéo dài, không dám chịu trách nhiệm. Người dân đã chờ đợi quá lâu rồi!

Công Luân