Lãnh đạo Bộ KH-ĐT nói về dự án thí điểm PPP giá 750 triệu USD “rất sai trái”
Dự án cao tốc thí điểm theo hình thức PPP Dầu Giây – Phan Thiết được nguyên Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Đặng Huy Đông cho là “rất sai trái”, kéo theo hệ quả là “mớ” BOT lổn nhổn hiện nay. Thứ trưởng đương nhiệm Bộ này, ông Nguyễn Đức Trung lại khẳng định, dù còn tồn tại, những dự án PPP đầu tiên đã góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng. Tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ diễn ra tối 4/9, một vấn đề được báo giới đặt ra, hiện nay Chính phủ đang khẩn trương hoàn thiện dự thảo Luật PPP, dự luật được kỳ vọng sẽ tác động tích cực đến sự phát triển của nền kinh tế.
Nhưng vừa qua, phát biểu tại phiên thẩm tra dự án luật này của UB Kinh tế Quốc hội, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch – Đầu tư Đặng Huy Đông nói suốt 10 năm qua chính sách cho PPP loay hoay vì bước đi đầu tiên là dự án thí điểm làm cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết đã “rất sai trái. Chính phủ vay vốn của nhà tài trợ, bảo lãnh để đưa cho một doanh nghiệp tư nhân là Bitexco đầu tư. Và hậu quả của bước đi đầu tiên sai lệch đó là người ta đổ xô làm PPP bằng các nhận thức khác nhau kiểu thầy bói xem voi, để rồi ra thứ BOT lộn xộn, lổn nhổn như hiện nay.
Câu hỏi đặt ra, những thông tin mà nguyên Thứ trưởng Đặng Huy Đông đưa ra có chính xác? Lý do để Chính phủ vay vốn sau đó bảo lãnh cho nhà đầu tư tư tư nhân là gì? Dự thảo Luật PPP lần này có đi theo hướng này nữa hay không?
Trả lời các câu hỏi, Thứ trưởng đương nhiệm của Bộ KH-ĐT, ông Nguyễn Đức Trung cho biết, dự án Dầu Giây – Phan Thiết thực hiện thí điểm theo hình thức PPP có tổng mức đầu tư khoảng 750 triệu USD, có hai đơn vị tham gia, trong đó có Bitexco. Trong 750 triệu USD thì Nhà nước hỗ trợ 250 triệu từ vốn vay Ngân hàng Thế giới, Bitexco bố trí khoảng 300 triệu USD.
Tuy nhiên dự án này đã không thành công. Ông Trung xác nhận, tháng 3/2018, nhà nước đã chấm dứt thí điểm dự án.
Hiện tại, Chính phủ đang chuẩn bị để trình Quốc hội dự án Luật PPP, kế hoạch dự kiến là đưa ra Quốc hội thảo luận lần đầu tại kỳ họp thứ 8 (cuối năm nay) và sẽ thông qua thông qua vào kỳ họp thứ 9 (tháng 6/2020).Dự luật này được xây dựng trên cơ sở kế thừa quy định là các nghị định đang có, là khung khổ pháp lý thực hiện dự án PPP suốt thời gian qua.
Thừa nhận là còn có những vấn đề tồn tại nhưng Thứ trưởng Nguyễn Đức Trung khẳng định, các dự án PPP từ đầu đã góp phần hoàn thiện kết cấu hạ tầng.
Đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật cũng thông tin thêm, hiện nay cơ chế chưa có sức hấp dẫn với các nhà đầu tư tư nhân nên dự thảo luật PPP cố gắng đưa ra cơ chế bảo lãnh ngoại tệ và chia sẻ rủi ro từ doanh thu, là cơ chế cần thiết để kêu gọi các nhà đầu tư tham gia PPP.
Dự án Dầu Giây – Phan Thiết sau khi dừng thí điểm thì cũng được đưa vào dự án thành phần của cao tốc Bắc – Nam với tổng mức đầu tư khoảng 14.000 tỷ đồng, trong đó, nhà nước tham gia khoảng 3.000 tỷ.
P.Thảo/Dân Trí
