Khó ai đoạt vương miện hoa hậu hai lần
Chúng ta tưởng đã tìm ra được giống lúa cho gạo ngon nhất thế giới, nhưng vừa qua rất ngỡ ngàng khi nghe kết quả tụt hạng của giống ST25 tại Hội nghị lúa gạo thế giới lần thứ 12 họp trực tuyến với đầu cầu từ California (Mỹ) do Công ty The Rice.
Kết quả thật ngoài ý muốn của những người tham dự hội nghị và cả các doanh nghiệp buôn bán gạo. Và bây giờ, nhiều doanh nghiệp vốn đang hứng khởi với sản phẩm gạo ngon nhất thế giới nay phải phân vân in lại bao bì gạo ST25 của mình, là gạo hạng nhất hay hạng nhì thế giới, hay ghi nhất thế giới năm 2019 thôi? Cũng không loại trừ nguy cơ gạo Việt nay bị đánh giá thua kém Thái vì qua chuyện tụt hạng thì nhiều người nghĩ gạo ST25 giảm chất lượng.
Tôi vốn dĩ không mặn mà các cuộc thi thố, quan trọng là chúng ta nâng cao chất lượng hạt gạo Việt và đưa nó đi xa một cách bền vững, không phải năm này nhất năm sau nhì. Vấn đề đặt ra là Việt Nam đã có chiến lược gì đẩy mạnh xuất khẩu gạo ngon từ khi đã có loại gạo được vinh danh ngon nhất thế giới, để chuẩn bị chiếm lĩnh thị trường gạo ngon? Chúng ta đã “vùng lên” ra sao khi Việt Nam có loại gạo được vinh danh ngon nhất thế giới?
Trong mấy tháng qua tôi kết nối lại với một số siêu thị châu Á ở Mỹ để giới thiệu loại gạo ngon nhất thế giới ST25 đã được vinh danh. Một siêu thị của người Việt tại Seattle từ lâu chỉ mua gạo ngon các nơi khác để kinh doanh rất vui mừng nói “nước ta đã có gạo ngon”, đề nghị cho mẫu để ăn thử rồi sẽ quyết định mua. Nhưng tiếc thay gạo ST25 chưa có để gởi đi.
Tôi nghĩ rằng với gạo ST24/25 Việt Nam có thể chiếm lĩnh thị trường trong nước và quốc tế vì đặc tính gạo trắng trong, hạt dài, cơm dẻo và mùi thơm chỉ nhẹ hơn mùi Hom Mali của Thái Lan một 8 một 10. Thế mạnh của ST25 so với Hom Mali là: giống lúa ST25 ngắn ngày có thể trồng 2-3 vụ/năm với năng suất 5-7 tấn/ha/vụ, trong khi Hom Mali là lúa mùa chỉ trồng được 1 vụ/năm mà năng suất chỉ đạt không quá 4 tấn/ha/năm.
Nếu ngành gạo của chúng ta cũng đồng lòng như Thái Lan, xúc tiến thương mại mạnh mẽ cho giống gạo ngon nhất thế giới (năm 2019!) tại hội chợ ở Dubai (cho vùng Trung Đông), Frankfurt (vùng EU), một số siêu thị châu Á tại Mỹ và Canada, Hong Kong cùng Singapore thì may ra Việt Nam mới có gạo thương hiệu danh tiếng đem về lợi tức cao cho nhà nông và đất nước.
Tôi nghĩ Nhà nước cần có chiến lược phát triển gạo ST25 rộng rãi tại các vùng đất phù hợp đi kèm là việc mạnh tay dẹp vấn nạn gian dối, giả mạo giống lúa gạo “ngon nhất thế giới” đang tràn lan trên thị trường để trục lợi, làm thui chột ý tưởng nghiên cứu lai tạo giống lúa của các tổ chức, cá nhân. Đầu tư thỏa đáng để giữ cho được chất lượng giống lúa gạo đã được quốc tế công nhận.
Điều này quan trọng hàng đầu và cũng là chiến lược lâu dài thay vì mang gạo ST25 đi thi lần hai, đã ngon nhất thế giới rồi nay phải xếp nhì, rồi phải ghi thêm ngon nhất thế giới năm 2019! Đã đến lúc Việt Nam cần nói không với chuyện thi thố gạo không cần thiết vì thật khó ai đạt vương miện hoa hậu hai lần, tập trung vào giữ vững danh hiệu, xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường.
Đó mới là việc cấp bách và lâu dài.
GS VÕ TÒNG XUÂN