Iraq và Syria trước sự trỗi dậy của IS

Gần 3 năm sau khi mất vùng đất cuối cùng, tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đang trỗi dậy như một mối đe dọa chết người ở Iraq và Syria.

Reuters ngày 2-2 đưa tin các thành viên IS còn sót lại ở miền Bắc Iraq và Đông Bắc Syria đã phát động các cuộc tấn công đổ máu trong những tháng gần đây.

Ông Jabar Yawar, quan chức cấp cao của lực lượng người Kurd ở miền Bắc Iraq, cho biết IS hiện không mạnh mẽ như hồi năm 2014, bị hạn chế nguồn lực và không có thủ lĩnh nổi bật. Dù vậy, ông Yawar cảnh báo nếu Iraq và Syria không giải quyết những tranh chấp chính trị của riêng mình, IS sẽ quay lại.

Vào cuối tháng 1-2022, IS tiến hành một trong những cuộc tấn công nguy hiểm nhất chống lại quân đội Iraq nhiều năm trở lại đây, giết chết 11 binh sĩ gần thị trấn Jalawla.

Cùng ngày, IS xông vào một nhà tù do người Kurd kiểm soát ở Syria nhằm giải thoát các tù nhân trung thành với tổ chức này. Ít nhất 200 tù nhân và thành viên IS, cùng 40 thành viên lực lượng người Kurd, 77 lính canh và 4 dân thường đã thiệt mạng trong vụ tấn công này.

IS đang từng bước trỗi dậy bằng cách lợi dụng cuộc tranh chấp lãnh thổ giữa Baghdad và lực lượng người Kurd, các cuộc tấn công của lực lượng được Iran hậu thuẫn nhằm vào quân đội Mỹ và sự can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ,

Theo ông Yawar, IS sử dụng các vùng đất không ai kiểm soát nằm giữa nơi đóng quân của Iraq, chốt an ninh của lực lượng người Kurd và dòng Shi’ite để tập hợp lại. Khoảng cách giữa nơi đóng quân của Iraq và điểm kiểm soát của lực lượng người Kurd đôi khi rộng đến 40 km.

Chỉ huy quân đội Iraq ở tỉnh Salahuddin, Mohammed Jabouri, nói rằng IS có xu hướng hoạt động theo nhóm 10-15 người. Do thiếu thỏa thuận về kiểm soát lãnh thổ, có những khu vực quân đội Iraq và lực lượng người Kurd không thể tiến vào để truy quét bọn chúng.

Ông Ahmed Zargosh, người đứng đầu chính quyền thị trấn Saadia bên trong một khu vực như thế, cho biết các chỉ huy địa phương, quân đội và lực lượng bán quân sự nhiều lúc không công nhận thẩm quyền của nhau. Vì vậy, IS có thể khai thác bất đồng này để tăng cường hoạt động.

Tại Syria, IS đẩy mạnh hoạt động tại các khu vực dân cư thưa thớt. Chúng đột kích các ngôi làng và thị trấn vào ban đêm, cướp thực phẩm, đe dọa doanh nghiệp và “thu thuế” cư dân địa phương.

Bất chấp mối lo ngại IS sẽ quay trở lại, lực lượng vũ trang ở miền Bắc Iraq và Đông Bắc Syria tuyên bố tất cả kẻ thù của IS sẽ không cho tổ chức tự xưng này hồi sinh.

Khai Tâm