Hy vọng lời hứa của các Bộ trưởng thành hiện thực
Hai ngày chất vấn các Bộ trưởng tại nghị trường Quốc hội, có một điểm sáng mà tất cả phải thừa nhận, đó là…nghe “sướng tai”. Những câu hỏi ngắn gọn, được trả lời một cách mạch lạc, trôi chảy.
Tuy chưa bàn đến nội dung của nó, nhưng các Bộ trưởng phần nào cho thấy mình quán xuyến vấn đề tốt như thế nào. Phải đi sâu, đi sát về cơ sở, thực tiễn đời sống mới có thể thấm sâu và tuôn ra khi động đến.
Đó cũng là lý do để phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường được đánh giá cao, nhiệt tình, gãy gọn nhưng không căng cứng đến mức “vấp váp” như những trường hợp trước đây. Thậm chí Bộ trưởng Cường còn cao hứng mang lại giây phút thư giãn hiếm hoi trong phòng luận bàn đại sự.
Nói về thẳng thắn, không che đậy, không quanh co thì Bộ trưởng Nội vụ Lê Vĩnh Tân xứng đáng được nhận một tràng pháo tay. Đó là gì? Một buổi chiều hàng tá câu hỏi xoay quanh lĩnh vực nhạy cảm là công tác cán bộ. Ông Tân không dưới 3 lần “xin nhận trách nhiệm về mình”.
Nhưng có lẽ, lĩnh vực “nóng” nhất là Công thương và dường như được chờ đợi nhiều nhất trong các phiên chất vấn tại các kỳ họp Quốc hội những năm gần đây. Ngay mở đầu buổi đăng đàn, Bộ trưởng Bộ Công thương đã nhận được 77 đề nghị chất vấn của các Đại biểu Quốc hội. Trong số có tới hơn một nửa câu hỏi yêu cầu cần được làm rõ về lĩnh vực năng lượng. Từ việc chậm tiến độ dự án đưa điện về vùng nông thôn miền núi, vùng sâu, vùng xa, đến việc không tuân thủ quy hoạch điện 7 dẫn đến nguy cơ thiếu điện. Trong khi các dự án năng lượng tái tạo lại được triển khai thần tốc vượt nhiều lần so với quy hoạch đề ra. Từ những án cụ thể về tiến độ xây dựng nguồn điện, nguồn cung ứng than, dầu khí đến việc tắc nghẽn lưới truyền tải điện đã được các đại biểu đặt ra rất rành rọt, chi tiết tới từng con số, viện dẫn những quy định, thông tư.
Hết giờ chất vấn buổi chiều qua, bên hành lang Quốc hội vẫn còn nhiều Đại biểu tâm tư, chưa đồng tình với trả lời của vị trưởng ngành khi viện dẫn Quyết định 11 của Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển điện mặt trời là đột phá dẫn đến bùng nổ các dự án năng lượng tái tạo thời gian qua. Có Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nên nhìn thẳng vào thực tế là việc xây dựng quy hoạch điện chưa có tầm nhìn chiến lược, chưa nắm bắt được xu thế của thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, nên đã ưu đãi bằng cơ chế giá mua cao hơn nhiều so với giá bán lẻ điện bình quân ở trong nước dẫn đến phải bù lỗ, bù chéo cũng cao hơn nhiều so với xuất đầu tư vào năng lượng tái tạo của các nước trên thế giới và khu vực. Đây cũng là hệ quả của việc phá vỡ quy hoạch nguồn không đi với lưới nên lãng phí, thất thoát cho cả Nhà nước và nhà đầu tư.
Một lĩnh vực của ngành Công thương cũng được đa số các đại biểu quan tâm chất vấn đó là buôn lậu hàng giả và gian lân thương mại, là xuất xứ hàng hóa, là made in Việt Nam tiêu chuẩn nào. Bài học về Khải Sikl vẫn luôn được nhắc nhớ trong hành trang quản lý hàng gian, hàng giả qua các kỳ Quốc hội. Nhiều Đại biểu cho rằng những nội dung này cùng với những vấn đề quyền của người tiêu dùng bị xâm phạm khi mua hàng qua mạng còn nhiều bức xúc trong dư luận, nhưng Bộ trưởng Công thương chưa giải trình rõ chưa thuyết phục cử chi.
Mặc dù ghi nhận vị trưởng ngành Công thương đã dám nhìn nhận trách nhiệm của mình chưa đảm bảo hết được nhưng yêu cầu trong đấu tranh với mặt hàng gian lận, hàng giả, hàng kém chất lượng, cũng như cũng đã có sự chủ quan, đánh giá không hết về khả năng, năng lực trong triển khai các dự án đầu tư điện mặt trời. Song các Đại biểu cho rằng quan trọng vẫn là lời hứa của Bộ trưởng trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước. Làm sao để không còn tình trạng đổ lỗi cho việc thiếu cơ sở pháp lý hay sự chồng chéo, bất cập giữa các văn bản pháp luật mà thực chất những công việc đó vẫn thuộc trách nhiệm của chính các bộ ngành.
Hy vọng rằng, các Bộ trưởng hãy một lần quyết liệt, xông pha, làm thật đến nơi đến chốn để nhân dân, cử tri thấy mát lòng mát dạ. Nếu được, họ sẽ tin tưởng thêm bội phần.
Diệu Hương
