Hơn 1.000 tiến sĩ biên soạn sách giáo khoa, liệu có… “lắm thầy”?

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là sự thay đổi toàn diện của giáo dục, hứa hẹn đem đến những thành tựu đáng mong đợi. Đó sẽ là luồng sinh khí mới chấn hưng nền giáo dục, được cả  xã hội kỳ vọng. Đóng góp quan trọng vào sự thành công của chương trình đổi mới không thể bỏ qua vai trò của sách giáo khoa. Nhưng “số lượng” hơn 1.000 tiến sĩ tham gia biên soạn liệu có thể quyết định được “chất lượng”?

Rõ ràng và tất yếu, điều đầu tiên quyết định chất lượng sách giáo khoa mới vẫn là năng lực và trình độ người biên soạn. Tuy vậy, vấn đề phải quan tâm hơn cả vẫn là nội dung chương trình phải đáp ứng điều kiện thực tế của dạy và học. Đa phần giáo viên phổ thông không yêu cầu chuẩn tiến sĩ. Như vậy, hơn 1.000 tiến sĩ tham gia biên soạn sách ấy, họ là ai? Họ hiểu thấu đáo không về tâm tư nguyện vọng của người dạy và khả năng tiếp nhận của người học?

Điều được dư luận băn khoăn ở đây là vai trò của những nhà giáo uy tín trực tiếp giảng dạy chương trình phổ thông, nắm bắt được tất cả các phương diện thuộc phạm vi công tác, có một bề dày kinh nghiệm thực tế để xác lập một hệ thống kiến thức tinh giản và hữu ích cho cả giáo viên và học sinh. Họ chiếm bao nhiêu phần trăm trong tổng số hơn 1.000 tiến sĩ ấy?

Một vấn đề khác cần được nhắc tới, đó là hiệu ứng trước con số “hơn 1.000 tiến sĩ” biên soạn sách cho chương trình mới. Hiệu ứng đầu tiên là tạo ra sự lo lắng đối ngân sách. Giáo dục tuy là ưu tiên hàng đầu, nhưng nguyên tắc tiết kiệm vẫn không thể xem nhẹ. Lý thuyết “lắm thầy thối ma” rất có thể lại từ đây mà có cơ hội “thực hành”. Rồi lại thêm câu hỏi đặt ra xung quanh vấn đề về chất lượng các “tiến sĩ”.

Trong niềm khát vọng chấn hưng nền giáo dục, chúng ta lại chạnh lòng hoài nghi về những người trực tiếp làm nên điều giá trị ấy. Với hơn 1.000 tiến sĩ trong một công trình thôi thì liệu có đông đúc đến bát nháo hay không? Đã từng có câu, “chín người mười ý”, cơ khổ lại đến hơn 1.000 người và hàng triệu ý kiến, mà ai cũng có cái “tôi” của riêng mình, thì kết quả, liệu có mỹ mãn như mong muốn?

Nên chăng, vẫn là “quý hồ tinh bất quý hồ đa”? Những nhà giáo phổ thông và tiến sĩ uy tín, những người biên soạn sách giáo khoa không chỉ bằng tâm huyết và trí tuệ, mà còn bằng tình thương và trách nhiệm đối với thế hệ tương lai, họ sẽ được tuyển chọn, được đề cử và trở thành lực lượng chủ chốt.

Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đang đi những đoạn đường đầu tiên, đánh giá chất lượng vẫn chưa phải là điều có thể bàn ở thời điểm này. Đổi mới giáo dục luôn là nội dung quan trọng làm nên đổi mới toàn diện của đất nước. Sự quan tâm của toàn xã hội dành cho lĩnh vực này là cần thiết và cấp bách. Việc biên soạn sách giáo khoa cho chương trình 2018 phải nghiên cứu kỹ lưỡng và thực hiện đầy cẩn trọng, vội vàng hay dễ dãi sẽ để lại vô vàn những hệ lụy khó lường.

Hơn 1.000 tiến sĩ ấy gánh vác trọng trách lớn lao, hi vọng họ đủ tâm để tạo lập, đủ lực để đảm đương, đủ trí để hoàn thành, đủ tầm để khai sáng. Và rồi, từ những quyển sách giáo khoa, bao thế hệ tương lai tiếp nhận có thể đưa đất nước vươn xa sánh tầm cùng năm châu bốn bể.

Hạnh Phúc