Hàng loạt cảnh sát thiệt mạng, Ecuador ban bố tình trạng khẩn cấp

Tổng thống Guillermo Lasso phải ban bố tình trạng khẩn cấp ở hai tỉnh duyên hải Guayas và Esmeraldas khi ít nhất 5 cảnh sát Ecuador đã thiệt mạng trong làn sóng bạo loạn mới nhất tại các nhà tù của Ecuador.

Các quan chức cho biết các nhóm tội phạm có tổ chức đã tiến hành ít nhất 13 cuộc tấn công bằng chất nổ và súng chống lại cảnh sát và các cơ sở lắp đặt dầu để đáp trả việc chuyển tù nhân từ nhà tù Guayas 1. Cơ quan quản lý nhà tù cũng báo cáo rằng “các phát súng đã được bắn bên trong” các cơ sở.

Nằm ở phía tây nam thành phố cảng Guayaquil thuộc tỉnh Guayas, nhà tù là một trong những hiện trường chính của hàng loạt vụ thảm sát trong tù khiến khoảng 400 tù nhân thiệt mạng kể từ tháng 2/2021.

Bộ trưởng Nội vụ Juan Zapata nói với các phóng viên tại thủ đô Quito của Ecuador rằng đã có rất nhiều “phản ứng về tội phạm có tổ chức” ở Guayaquil và ở cảng dầu Esmeraldas phía tây bắc nước này.

Những sự cố này bao gồm các cuộc tấn công bằng bom xe và một vụ nổ tại một bến xe buýt. Nhà chức trách cho biết, vào rạng sáng 1/11, hai sĩ quan cảnh sát thiệt mạng khi những người cầm súng tấn công xe tuần tra của họ ở Guayaquil, nơi đã ghi nhận xảy ra 6 vụ nổ. Ba sĩ quan nữa đã bị bắn hạ sau đó trong ngày tại cảng và thành phố Duran gần đó. Một cuộc tấn công riêng biệt vào một đồn cảnh sát ở đó đã khiến hai sĩ quan bị thương.

Tại Esmeraldas – cùng thành phố nơi hai thi thể không đầu được tìm thấy treo cổ trên cầu đi bộ hôm 31/10 – ghi nhận đã xảy ra 3 vụ nổ và các tù nhân đã bắt tám lính canh làm con tin, theo cơ quan quản lý nhà tù SNAI. Ban quản lý nhà tù cho biết các quản giáo này đã được trả tự do thả sau khi ban quản lý nhà tù thương lượng cùng các tù nhân.

Diễn biến này khiến Tổng thống Ecuador, ông Guillermo Lasso phải ban bố tình trạng khẩn cấp, đồng thời áp đặt lệnh giới nghiêm tại 2 tỉnh duyên hải Guayas và Esmeraldas.

Theo đó, tình trạng ngoại lệ và giới nghiêm hàng đêm ở các tỉnh ven biển Guayas và Esmeraldas sẽ được áp dụng trong 45 ngày, nơi lực lượng an ninh sẽ tăng cường hoạt động và lệnh giới nghiêm sẽ có hiệu lực từ 9 giờ tối. (giờ địa phương) và cho phép chính phủ hạn chế quyền tự do hội họp và đi lại.

Bộ giáo dục đã đình chỉ các lớp học từ hôm 2/11 tại thủ phủ cùng tên của tỉnh Esmeraldas, trong khi Tổng thống Lasso cũng hủy chuyến đi dự kiến ​​tới Mỹ.

Ecuador – từng là nước láng giềng tương đối hòa bình của các nhà sản xuất cocaine lớn Colombia và Peru – đã chứng kiến ​​làn sóng tội phạm bạo lực mà chính quyền đổ lỗi cho các cuộc chiến trên sân cỏ giữa các băng đảng ma túy đối thủ được cho là có quan hệ với các băng đảng Mexico.

Cụ thể, hàng trăm tù nhân đã bị giết – nhiều người bị chặt đầu hoặc thiêu xác – khi giao tranh tràn vào các nhà tù đông dân cư của Ecuador. Dân thường ngày càng bị cuốn vào cuộc đổ máu, bao gồm hàng loạt vụ đánh bom xe, trong khi bạo lực cũng đã cướp đi sinh mạng của 61 cảnh sát kể từ năm ngoái.

Tống thống Lasso cho biết: “Những gì đã xảy ra giữa đêm qua và hôm nay ở Guayaquil và Esmeraldas cho thấy rõ ràng những giới hạn mà tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia sẵn sàng vượt qua”.

Ecuador đã từ một con đường trung chuyển ma túy trong những năm gần đây trở thành một trung tâm phân phối quan trọng và “bận rộn” theo đúng nghĩa của nó, với Mỹ và châu Âu là các điểm đến chính.

Tỷ lệ các vụ giết người ở Ecuador tăng gần gấp đôi vào năm 2021 lên 14 trên 100.000 dân và đạt 18 trên 100.000 từ tháng 1 đến tháng 10 năm nay. Trong năm 2021, cơ quan chức năng Ecuador thu giữ lượng ma túy kỷ lục 210 tấn, trong đó chủ yếu là cocaine. Tính từ đầu năm 2022 đến nay, con số này là 160 tấn.

Tuệ Ngô