Gửi Giáo sư Ngô Bảo Châu vài lời về Covid-19!
Dù bận trăm công, nghìn việc nhưng từ nước Pháp xa xôi, giáo sư toán học Ngô Bảo Châu cũng đã kịp gửi “lời vàng, ý ngọc” đến Việt Nam. Anh thắc mắc là tại sao lại phải đóng các quán ăn ở vỉa hè trong mùa dịch? Xin có đôi lời gửi anh giáo sư:
Cảm ơn anh, vì dù ở nơi phương trời xứ lạ nhưng anh vẫn không quên tổ tiên, cội nguồn của mình, anh vẫn hay nhá từ xa với những “mưu hay, chước lạ” để “đóng góp” cho nơi anh sinh ra và lớn lên, cái nơi đã cho anh dòng máu đang chảy trong huyết quản là thuần Việt. Anh lo cho đời sống của người nghèo, lo cho những quán vỉa hè trong dịch bệnh là đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, nếu những nơi dịch bệnh bùng phát thì việc đóng cửa, cấm tụ tập đông người là điều đương nhiên. Anh cho rằng các quán ăn vỉa hè thường thông thoáng, không ảnh hưởng đến dịch Covid-19 là sai rồi đấy. Vậy nó sai ở chỗ nào:
Thứ nhất: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Covid-19 lây nhiễm từ người sang người qua các hạt lỏng của người nhiễm bệnh văng ra khi nói, ho hay hắt hơi. Những giọt dịch này có thể văng đến miệng hoặc mũi của người ở gần đó. Những giọt dịch này không đủ nhẹ để văng xa, nó chỉ có thể văng trong phạm vi khoảng 1 mét rồi nhanh chóng rơi xuống các bề mặt. Chính vì vậy mà hàng quán – nơi thường xuyên có người ra vào đông đúc nhưng không biết ai từ đâu đến, rất khó để quản lý tình hình sức khỏe thực khách trong thời điểm dịch bệnh này. Đặc biệt là các quán vỉa hè thì lại dễ xảy ra nguy cơ hơn nữa, vì đó chẳng khác nào nhà không cửa, ai cũng có thể tùy tiện ra vào. Đó là nơi có nguy cơ cao.
Thứ hai: Những bề mặt bàn ở các quán là nơi dễ lưu lại chất dịch nếu có người nhiễm virus Covid-19 tới ăn, bởi khi nói, khi nhai dịch từ người bệnh dễ dàng rơi ra và nó không đủ nhẹ để văng xa mà rơi xuống các bề mặt bàn. Chính vì vậy, nếu chạm hay đặt tay lên bàn sẽ mang các chất dịch này lên mắt, mũi gây lây truyền Covid-19.
Thứ ba: Quán ăn vỉa hè là nơi nhiều người qua lại, không biết họ từ đâu đến, rất khó để quản lý tình hình sức khỏe thực khách trong thời điểm dịch bệnh này. Khi có người mắc Covid-19 ghé qua thì rất dễ mất dấu F0, không biết dịch từ đâu để kiểm soát. Bên cạnh đó, những dụng cụ ở hàng quán như đũa, muỗng, bát, chén… đặc biệt là ở các quán ăn ở vỉa hè luôn được chủ quán để sẵn trong kệ và đặt ngay bàn ăn, điều này rất có khả năng dính chất dịch chứa virus mang bệnh từ người bị nhiễm Covid-19.
Thứ tư: Những món ăn thường được bán ven đường: các món nhậu, gà nướng, bắp xào, khoai lang nướng, trứng vịt lộn, hủ tiếu… với mức giá bình dân, chỗ ngồi tiện lợi và hơn hết là vẻ ngoài bắt mắt khiến nhiều người thích thú. Tuy nhiên, việc bày bán ở những nơi đông người qua lại, nhiều người đến mua, đó là một nguy cơ lây nhiễm dịch từ người mắc Covid-19 sang những người tiếp xúc gần. Đặc biệt hơn là những món ăn có đặc thù dùng tay để xé, để cầm (gà nướng, bò nướng, xiên que, bánh chuối, ốc hút…) càng thêm nhiều nguy cơ người ăn đụng phải dịch của người nhiễm bệnh rồi đưa trực tiếp vào miệng dẫn tới lây bệnh.
Thứ năm: Giáo sư Ngô Bảo Châu nói rằng những quán ăn đó chỉ cần giãn ra với khoảng cách nhất định là đủ. Hay thật! Anh là người Việt Nam hay nói đúng hơn là gốc Việt, không lẽ anh không biết là các quán tận dụng hoặc lấn chiếm vỉa hè, lề đường. Vậy đào đâu ra không gian để giãn với khoảng cách 1-2m? Nói thế khác gì bảo họ đóng quán.
Suy cho cùng, nói về làm toán thì anhgiáo sư Ngô Bảo Châu giỏi nhưng lĩnh vực khác thì chưa chắc đâu. Anh nên chăm lo cho những con số của mình, đóng góp cho nền toán học của nước Pháp thay vì luận về chính trị, xã hội. Người Việt Nam rất đoàn kết, chung lưng đấu cật và tin tưởng tuyệt đối vào đất nước trong việc chống dịch Covid-19. Chúng tôi chấp hành nghiêm hướng dẫn của Bộ Y tế và chính quyền địa phương. Anh cứ an tâm mà làm toán hoặc hiến kế cho Pháp, Mỹ, Úc…vì những nơi đó đã thật sự khủng hoảng vì Covid-19 chứ không phải Việt Nam.
Lão Chăn Bò
*Bài viết mang quan điểm và văn phong riêng của tác giả
