Góp vốn ‘chui’ 600 tỉ vào Saigon Co.op: Âm mưu đánh cắp “con gà đẻ trứng vàng” của TP.HCM

HTX Tiêu dùng phường 14, quận 8, và HTX Thương mại và Dịch vụ quận 11 bị cho là có dấu hiệu vi phạm khi góp “chui” gần 600 tỷ đồng vào Saigon Co.op.

UBND quận 8 và UBND quận 11 vừa chuyển hồ sơ vụ việc trên cho Cơ quan an ninh điều tra Công an TP HCM làm rõ các sai phạm; nguồn gốc số tiền và mục đích của các nhà đầu tư.

Động thái này được đưa ra sau khi cơ quan thanh tra kết luận có dấu hiệu vi phạm tại 2 HTX khi tham gia góp vốn vào Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại thành phố (Saigon Co.op).

Trong đó, hoạt động kinh doanh của HTX Tiêu dùng trong năm 2018 và 2019 hiệu quả chưa cao (gần 17 triệu và 2,6 tỷ đồng), lợi nhuận sau thuế giảm, nhưng trong năm 2020 đã góp hơn 283,6 tỷ vào Saigon Co.op.

Thanh tra cho đây là “điều không bình thường”. Trong số tiền trên có 280 tỷ đồng là phần góp của Công ty Anh Tú Thy và 3,6 tỷ đồng huy động từ 6 thành viên mới vừa được kết nạp. Họ không phải là thành viên HTX nhưng bằng hình thức gia nhập và thoả thuận hợp tác góp vốn đầu tư đã gián tiếp đầu tư vốn vào Saigon Co.op.

HTX Tiêu dùng huy động vốn nhưng không xây dựng phương án, không thông qua HĐQT và Đại hội thành viên HTX; huy động vốn không phục vụ cho sản xuất, kinh doanh, không đúng phương thức huy động theo Quy chế quản lý tài chính và Điều lệ HTX là vi phạm quy định Luật HTX và Thông tư 83/2015 của Bộ Tài chính.

Dù toàn bộ số tiền trên không phải là vốn của thành viên HTX tiêu dùng P.14, nhưng ông Đào Ngọc Duyên, đại diện theo pháp luật của hợp tác xã đã lập khống hồ sơ, tài liệu và nhận số tiền này để góp vào Saigon Co.op. Đoàn thanh tra đã mời 6 cá nhân, ông Nguyễn Tiến Vũ và giám đốc Công ty Anh Tú Thy để làm rõ nhưng tất cả đều không đến.

Kết luận thanh tra của Thanh tra quận 11 cũng phát hiện đầu năm 2020, HTX thương mại và dịch vụ quận 11 đã để cho ông Liêu Việt Phú thông qua đơn vị này góp vốn 300 tỉ đồng vào Saigon Co.op nhằm lấy lãi. Ngoài ra còn có nhà đầu tư khác chuyển 6 tỉ đồng cho 6 thành viên của HTX thương mại và dịch vụ quận 11 để góp vào Saigon Co.op.

Thanh tra TP.HCM khẳng định, việc tăng vốn điều lệ lần thứ 9 tại Saigon Co.op “có dấu hiệu bị thâu tóm, chiếm đoạt vốn, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản chung và tài sản nhà nước, ảnh hưởng đến an ninh kinh tế của TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung”; nguy cơ “sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động”.

Hai HTX trên nằm trong danh sách 20 HTX tham gia góp vốn để Saigon Co.op tăng vốn điều lệ lên gần 6.800 tỷ đồng trái pháp luật. Ngày 16/12/2020, Cơ quan An ninh điều tra Công an TP HCM bắt tạm giam ông Diệp Dũng (nguyên Chủ tịch HĐQT Saigon Co.op) với cáo buộc Lạm quyền trong khi thi hành công vụ.

Trước đó, Thanh tra TP HCM cho rằng có dấu hiệu thực hiện hành vi huy động góp vốn trái pháp luật và thâu tóm ở lần bổ sung vốn điều lệ cuối cùng. Cụ thể, các HTX thành viên của Saigon Co.op đạt lợi nhuận 5-6 tỷ đồng nhưng không góp vốn, trong khi nhiều hợp tác xã chỉ đạt lợi nhuận sau thuế từ 24 đến 500 triệu đồng một năm lại góp hàng trăm tỷ đồng. Thậm chí có đơn vị kinh doanh thua lỗ vẫn góp 247 tỷ đồng.

Các HTX lợi nhuận ít nhưng góp vốn lớn cho biết đã huy động vốn từ các thành viên bên ngoài và có trường hợp ký hợp đồng hợp tác với các cá nhân ngoài hợp tác xã. Điều này cho thấy đã có các cá nhân, tổ chức thông qua HTX thành viên để tham gia đầu tư vốn vào Saigon Co.op.

Theo cơ quan thanh tra, nếu không làm rõ được nguồn vốn tăng lên, Saigon Co.op sẽ bị chi phối bởi các tổ chức, cá nhân bên ngoài và không giữ được nguyên tắc tổ chức, hoạt động.

Sơn Ca