‘Đừng để sân bay Long Thành có số phận như sân bay Mirabel’
Sân bay quốc tế Mirabel cách Montréal 39 km về phía Tây Bắc Canada, hoạt động từ tháng 10/1975, là cầu nối giúp mọi người đến dự Thế vận hội Olympic 1976.
Trong tháng 7/2019, Bộ Giao thông Vận tải trình Thủ tướng báo cáo nghiên cứu khả thi cảng hàng không quốc tế Long Thành và đề xuất ba phương án đầu tư sân bay này. Ba phương án huy động 4,7 tỷ USD xây sân bay Long Thành bao gồm vay vốn ODA, giao ACV đầu tư và hợp đồng BOT trong vòng 6 năm.
Dự kiến vào tháng 6/2020, dự án sân bay Long Thành sẽ bắt đầu được giao đất để thực hiện.
Tuy nhiên, không ít chuyên gia kinh tế đã bày tỏ quan điểm của mình về vấn đề này. VTC News xin giới thiệu bài viết của PGS.TS Nguyễn Thiện Tống – Tiến sĩ Kỹ thuật Hàng không, Đại học Sydney, Nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Kỹ thuật Hàng không, Đại học Bách Khoa TP.HCM.
Sân bay quốc tế Mirabel cách Montréal 39 km về phía Tây Bắc Canada, hoạt động từ tháng 10/1975, là cầu nối để mọi người đến dự Thế vận hội Olympic 1976. Đây là sân bay lớn thứ nhất thế giới về diện tích (400 km²) vào thời điểm đó tại Canada. Sân bay này còn được dự định thay thế cho sân bay Dorval hiện hữu trước đó, cách Montreal 20 km.
Vào những năm cuối thập kỷ 1960, Chính phủ Canada dự đoán rằng sân bay Dorval sẽ hoàn toàn bão hòa vào năm 1985 nên không đủ khả năng đáp ứng nhu cầu 20 triệu hành khách/năm thông qua sân bay ở Montreal. Họ quyết định xây dựng một sân bay mới ở Mirabel.
Trong giai đoạn đầu tiên chuyển tiếp, từ 1975 đến 1997, tất cả các chuyến bay quốc tế đi và đến Montreal, ngoại trừ những chuyến bay đi và đến từ Mỹ, được yêu cầu phải dùng sân bay Mirabel. Giai đoạn sau đó sân bay Dorval cuối cùng sẽ bị đóng cửa.
Mirabel có các phương tiện phục vụ tối tân và tiện nghi hơn sân bay cũ Dorval, nhưng nó xa trung tâm thành phố và thiếu kết nối giao thông thuận tiện cho hành khách đi lại giữa sân bay Mirabel và trung tâm Montreal. Dần dần, các hãng bay gây áp lực để quay trở lại sử dụng sân bay Dorval nên Dorval không thể bị đóng cửa như dự định ban đầu. Các hãng hàng không mới thật sự có quyền lực quyết định sân bay họ muốn sử dụng, vì thế Ban quản lý sân bay Mirabel không thể nào ép buộc họ sử dụng Mirabel được khi họ đã chọn quay lại sân bay Dorval.
Do đó, đến năm 2004 thì Mirabel không còn một chuyến bay chở hành khách nào nữa, mà nó chỉ được dùng cho vận chuyển hàng hóa và làm chỗ đóng phim.
Ban đầu sân bay Mirabel hoành tráng là một niềm tự hào ở Canada, nhưng sau đó nó trở thành một điều ngượng ngùng khi nhắc đến. Ngày nay nó trở thành một vùng đất bỏ phí mục nát và sắp bị đập bỏ, sau khi thành phố Montreal không tìm được một kế hoạch hợp lý để sử dụng nhà ga hành khách.
Bài học rút ra từ sân bay Mirabel là “Bất kể phương tiện phục vụ hiện đại ra sao, sân bay hoành tráng không lôi cuốn và đem lại khách hàng mà sự thuận tiện đi lại nhanh chóng do kết nối giao thông và khoảng cách gần trung tâm thành phố mới là yếu tố đáp ứng nhu cầu hành khách và làm cho sân bay tồn tại và phát triển”.
Vì thế, đừng để sân bay Long Thành có số phận bị đập bỏ như sân bay Mirabel ở Montreal 40 năm sau khi xây dựng hoành tráng.
PGS.TS Nguyễn Thiện Tống
