Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, dịch Covid-19 tại Hà Nội thời gian tới có thể vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Nhưng việc không còn ổ dịch nào trong cộng đồng là rất khó.
Trong làn sóng dịch Covid-19 bùng phát lần thứ 4 tại Việt Nam từ ngày 27/4, Hà Nội đến nay đã ghi nhận tổng cộng gần 3.000 trường hợp nhiễm SARS-CoV-2. Trong đó, hơn 1.500 trường hợp được phát hiện tại cộng đồng.
Đáng chú ý, từ ngày 23/8, thành phố đã phát hiện 2 ổ dịch mới có diễn biến phức tạp ở Thanh Xuân Trung (Thanh Xuân) và Giáp Bát (Hoàng Mai). Trong đó, ổ dịch Thanh Xuân Trung sau 5 ngày phong tỏa đã xác định được hơn 150 trường hợp dương tính với nCoV. Tại Hoàng Mai, số ca nhiễm nCoV liên quan nhóm tài xế từ TP.HCM trở về cũng đã lên tới gần 50.
Hà Nội đang trong thời gian thực hiện cách ly xã hội theo Chỉ thị 17 của UBND thành phố. Chỉ thị này sẽ chính thức hết hiệu lực vào 6h ngày 6/9. Sau thời gian này, các chuyên gia nhận định tình hình dịch tại Hà Nội có thể sẽ được kiểm soát. Tuy nhiên, việc loại bỏ hoàn toàn dịch Covid-19 ở thời điểm đó là rất khó.
Các ổ dịch trong cộng đồng đã được dự báo
Trao đổi với PV, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, nhận định dịch Covid-19 tại Hà Nội vẫn nằm trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, một số ổ dịch nhỏ lẻ trong cộng đồng vẫn có thể xuất hiện.
“Việc Hà Nội kiểm soát được các ổ dịch trong cộng đồng thời gian qua, không để chúng bùng phát rộng hơn, là một thành công. Tuy nhiên, các ổ dịch này vẫn có những diễn biến phức tạp, khó lường, buộc chúng ta không được chủ quan. Hơn nữa, chúng ta không thể loại trừ khả năng các ổ dịch lẩn khuất trong cộng đồng sẽ vẫn hình thành trong thời gian tới”, PGS Phu nói.
Theo vị chuyên gia này, với ổ dịch tại Hà Nội mới được ghi nhận thời gian gần đây là Thanh Xuân Trung, dù chưa chưa tìm thấy nguồn lây, chúng ta cũng cần nghĩ nhiều đến nguy cơ tại các chợ đầu mối. Trong khi đó, chùm lây nhiễm liên quan nhóm tài xế chở hàng từ TP.HCM trở về cũng cần đặc biệt lưu tâm.
Ông Phu cho hay: “Vấn đề này thành phố cũng đã lường trước. Bởi vậy, thời gian tới, Hà Nội phải tiếp tục bao vây, phong tỏa chặt, xét nghiệm rộng có chỉ định để vét sạch F0, qua đó dập tắt ổ dịch. Nếu làm tốt việc phong tỏa chặt ở ngõ 328, 330 Nguyễn Trãi (Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân) hay khu vực Kim Đồng (Giáp Bát, Hoàng Mai), tôi nghĩ 2 ổ dịch này sẽ sớm được giải quyết”.
Trong khi đó, PGS.TS Nguyễn Việt Hùng, Phó chủ tịch Hội Kiểm soát Nhiễm khuẩn Hà Nội, cho rằng việc các ổ dịch trên liên tiếp ghi nhận số ca nhiễm nCoV phần nào thể hiện sự tuân thủ 5K bên trong khu vực đó chưa tốt.
“Chúng ta nên hiểu các biện pháp giãn cách đưa ra nhằm làm chậm quá trình virus lây lan, không thể khiến dịch chấm dứt hẳn. Do đó, tình hình dịch tại Hà Nội có những diễn biến như hiện nay cũng không quá bất ngờ.
Theo PGS Hùng, tình trạng này đến từ 3 nguyên nhân chính:
Đầu tiên, chúng ta không loại trừ khả năng các trường hợp F0 trong cộng đồng vẫn chưa được phát hiện hết dù Hà Nội đã tổ chức xét nghiệm sàng lọc diện rộng thời gian qua.
Thứ hai, nguy cơ virus xâm nhập từ các địa phương khác là vẫn còn. Dù đã có những quy định kiểm soát, Hà Nội khó có thể cấm tuyệt đối việc vận chuyển, lưu thông hàng hóa.
Cuối cùng, chỉ thị giãn cách được đưa ra nhằm hạn chế việc người dân ra đường. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng người dân tại các khu chung cư, chợ, siêu thị…, không tuân thủ tốt hướng dẫn 5K của Bộ Y tế.
“Với biến chủng Delta, tỷ lệ F0 không có triệu chứng rất lớn, qua đó khiến virus dễ lây lan hơn. Tại những ngõ nhỏ, người dân vẫn tụ tập trước cửa nhà nói chuyện, hút thuốc, không mang khẩu trang, trẻ em chạy chơi… Tất cả khiến nguy cơ virus lây lan trở nên cao hơn”, ông Hùng nhận định.
Dẫu vậy, vị chuyên gia này cho rằng khả năng kiểm soát dịch của Hà Nội thời gian qua là tương đối tốt. Các ổ dịch được phong tỏa sớm, xét nghiệm toàn bộ dân cư trong khu vực phong tỏa, thậm chí mở rộng ở các vùng lân cận nhanh chóng. Do đó, thành phố sẽ sớm kiểm soát được các ổ dịch đang diễn ra hiện nay.
Khó loại bỏ hoàn toàn dịch sau ngày 6/9 Dự đoán về tình hình dịch tại Hà Nội sau khi hết thời gian giãn cách xã hội, PGS Trần Đắc Phu cho rằng thành phố có thể sẽ kiểm soát được các chùm lây nhiễm. Tuy nhiên, việc đưa số người nhiễm nCoV về 0 là rất khó.
“Dịch Covid-19 tại Hà Nội đến nay vẫn trong tầm kiểm soát, các ổ dịch ở cộng đồng có thể sẽ không bùng lên. Tuy nhiên, việc đảm bảo không còn ổ dịch nào là rất khó. Chúng ta vẫn còn những người đi lại, mua bán hàng hóa thiết yếu. Do đó, việc khống chế các chùm lây, không để dịch bùng lên là rất quan trọng”, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng nói.
Đồng quan điểm, PGS Nguyễn Việt Hùng cũng nhận định việc loại bỏ hoàn toàn dịch ra khỏi Hà Nội lúc này là rất khó khăn. Tuy nhiên, thời gian qua, Hà Nội đã làm khá tốt việc phong tỏa, xét nghiệm tại các ổ dịch. Việc xét nghiệm cũng cần làm nhiều đợt để vét được hết F0. Với các biện pháp đó, dịch có thể sớm được kiểm soát.
Ông Hùng cho biết thêm: “Nếu trong vài tuần tới, nhất là khi triển vọng về vaccine phòng Covid-19 trong nước khá cao, Hà Nội có thể đẩy nhanh tốc độ tiêm chủng tương tự TP.HCM thời gian qua, tôi nghĩ chúng ta sẽ có cơ hội sớm dập dịch”.
Vấn đề cuối cùng ảnh hưởng tới hiệu quả phòng dịch tại Hà Nội thời gian tới là ý thức người dân và vai trò của các tòa nhà, khu dân cư, tổ dân phố.
“Nếu chúng ta phát huy được vai trò, trách nhiệm của các đơn vị này với việc tuyên truyền, giám sát, vận động, hỗ trợ người dân, Hà Nội có thể dần nới lỏng việc giãn cách trong tương lai”, Phó chủ tịch Hội Kiểm soát Nhiễm khuẩn Hà Nội nói.
Quốc Toàn