Đập thủy điện khổng lồ cao hơn đập Tam Hiệp ở Trung Quốc chính thức hoạt động
Thủ tướng Campuchia Hun Sen tuyên bố sẽ từ chức và chuẩn bị cho con trai ông, Hun Manet, kế nhiệm. Liệu sự chuyển giao này có ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Việt Nam – Campuchia?
Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia
Sau khi chế độ Kh’mer đỏ bị Quân đội của Mặt trận Đoàn kết Dân tộc Cứu nước Campuchia với sự giúp đỡ của Quân Tình nguyện Việt Nam đánh đổ, Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia trở thành đảng chính trị duy nhất tại nước này từ năm 1979 đến năm 1989.
Trải qua 4 năm dưới quyền ủy trị của Cơ quan chuyển tiếp Liên Hợp Quốc tại Campuchia (UNTAC), năm 1993, Hiến pháp mới của Campuchia lập lại chế độ quân chủ lập hiến, Đảng Nhân dân Cách mạng Campuchia đổi tên thành Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) và phải chia quyền lãnh đạo đất nước với đảng bảo hoàng FUNCINPEC và Đảng Dân chủ Tự do Phật giáo nhưng vẫn chiếm ưu thế trong các cuộc bầu cử Quốc hội và giữ được vị trí “đồng Thủ tướng”.
Sau khi đập tan cuộc đảo chính tháng 7/1997 do tàn quân Khmer đỏ móc nối với thủ tướng thứ nhất Norodom Ranariddh tiến hành, Đảng Nhân dân Campuchia thu được sự ủng hộ mạnh mẽ của Quốc vương Norodom Sihanouk, Hoàng gia và những người dân theo Phật giáo (chiếm 97,1% dân số Campuchia). Dù phạm tội nặng nhưng Ranariddh vẫn được khoan hồng và trở về làm Chủ tịch Quốc hội Campuchia từ năm 1998 đến năm 2006. Tuy nhiên, FUNCINPEC đã mất uy tín với người dân Campuchia kể từ đó.
CPP thì ngày càng nâng cao uy tín của mình khi vừa ổn định tình hình chính trị trong nước, vừa khôi phục và mở rộng quan hệ đối ngoại, tập trung đầu tư phát triển kinh tế, nâng cao đời sống nhân dân. CPP cũng là đảng phái kiên quyết nhất trong việc đưa các tội phạm diệt chủng của Kh’mer đỏ ra trước Tòa án Quốc tế được mở tại Campuchia.
Theo nhà nghiên cứu Nguyễn Hồng Long, ngay cả những trò đội lốt dân chủ và nhân quyền, mượn danh “Đảng Cứu quốc Campuchia của Sam Rainsy và phe phái của ông ta được người Mỹ yểm trợ cũng không thể đảo ngược được lòng tin của tuyệt đại đa số nhân dân Campuchia vào CPP. Trong các kỳ bầu cử từ cấp Quốc hội đến cấp xã phường ở Campuchia trong 30 năm qua, người dân Campuchia vẫn đặt niềm tin vào Đảng Nhân dân Campuchia.
Gần đây, với kết quả thắng lợi áp đảo của Đảng Nhân dân Campuchia trong các cuộc bầu cử Hội đồng cấp tỉnh, thủ đô, quận, huyện tháng 5-2019 và bầu cử Hội đồng cấp xã, phường tháng 6-2022; dư luận không khó để dự báo trước rằng Đảng Nhân dân Campuchia sẽ tiếp tục giành thắng lợi vang dội tại cuộc bầu cử Quốc hội năm 2023. Tỷ lệ đi bầu cử chiếm tới 84,21% số cử tri đã đăng ký cho thấy uy tín cao của CPP.
Theo Ủy ban Bầu cử Quốc gia Campuchia, cuộc bầu cử Quốc hội khóa VII đã diễn ra suôn sẻ và thành công. Kết quả bầu cử chính thức sẽ được công bố trong thời gian 30 ngày sau bầu cử và dự kiến chính phủ mới sẽ được thành lập vào ngày 29/8-/023. CPP thắng là một quy luật tất yếu, đây là Đảng có công lao với đất nước to lớn và xứng đáng nhất.
Nếu Campuchia có Thủ tướng mới thì quan hệ với Việt Nam sẽ có thay đổi gì không?
Quan hệ giữa hai Nhà nước Việt Nam và Campuchia được hoạch định bởi Quốc hội hai nước, thể hiện ý chí của nhân dân hai nước do Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân Campuchia lãnh đạo chứ không phụ thuộc vào bất kỳ một cá nhân nào. Người lãnh đạo có thể đưa ra ý tưởng, dự án nhưng để ý tưởng hay dự án đó trở thành hiện thực thì dứt khoát, nó phải được đem ra bàn bạc dân chủ trước tập thể lãnh đạo mà tối cao nhất là Quốc hội.
Ngày nay, mối quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Campuchia tiếp tục được tiếp thêm sức mạnh từ những truyền thống vốn có từ lâu đời trong lịch sử. Quan hệ Việt Nam-Campuchia đã và đang được củng cố và phát triển vững chắc theo phương châm “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”. Những năm qua, quan hệ Việt Nam-Campuchia phát triển tốt đẹp trên nhiều mặt. Về chính trị, lãnh đạo hai bên thường xuyên điện đàm, hội đàm trực tuyến. Hai bên phối hợp tổ chức thành công các cơ chế hợp tác song phương quan trọng.
Về quốc phòng và an ninh, hai bên tiếp tục củng cố và nâng tầm hợp tác. Hai nước đã hoàn thành phân giới cắm mốc khoảng 84% đường biên giới trên thực địa và đã ký 2 văn kiện pháp lý ngày 5/10/2019 ghi nhận thành quả phân giới cắm mốc đã đạt được.
Về kinh tế, Việt Nam có 188 dự án đầu tư còn hiệu lực tại Campuchia với tổng số vốn đăng ký 2,88 tỷ USD, đứng thứ 5 trong số các nước đầu tư vào Campuchia. Kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Campuchia năm 2022 đã đạt trên 12 tỷ USD, mức tăng trưởng vượt quá cả sự kỳ vọng của các nhà hoạch định kế hoạch.
Trên lĩnh vực đối ngoại, hai bên tích cực tăng cường phối hợp trong các hoạt động đối ngoại quốc phòng, an ninh và ngoại giao tại các diễn đàn quốc tế và khu vực. Thường xuyên thực hiện tham vấn chính trị, chia sẻ thông tin kịp thời và phối hợp chặt chẽ, hiệu quả, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, nhất là trong khuôn khổ hợp tác của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Liên hợp quốc và các cơ chế hợp tác Tiểu vùng Mekong…
Về văn hóa truyền thống, hai dân tộc cũng có nhiều nét tương đồng, đặc biệt là trên khu vực biên giới Nam Tây Nguyên và Nam Bộ. Trong dịp kỷ niệm 55 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Campuchia (24/6/1967 – 24/6/2022), các sự kiện “Năm Hữu nghị Việt Nam – Campuchia 2022” đã được đồng tổ chức ở hai nước như “Tuần Văn hóa Campuchia tại việt Nam 2022” và “Tuần Văn hóa Việt Nam tại Campuchia 2022”.
Xem xét các yếu tố căn bản của sự hợp tác toàn diện, sâu rộng giữa hai nước thì cho dù ông Hun Manet hay một chính khách nào khác làm Thủ tướng Campuchia thay ông Hun Sen thì quan hệ Việt Nam – Campuchia về căn bản sẽ không thay đổi mà ngược lại, có thể còn được củng cố vững chắc hơn.
Hạ Băng