Dân Vũ Hán như đang sống trong tận thế
Thành phố 11 triệu dân, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc đã bị phong tỏa gần như toàn bộ. Cảnh sát, quân đội Vũ Hán chốt chặn các nhà ga, bến tàu ngăn không cho người dân bỏ đi. Bầu không khí hoang mang đang bao trùm nơi này.
Chưa bao giờ Vũ Hán được nhắc đến nhiều như lúc này trên thế giới, nhưng không phải theo hướng tích cực. Thủ phủ của tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc) này được xem là nơi khởi thủy và bùng phát viêm phổi cấp do chủng virus corona.
Tháo chạy khỏi Vũ Hán
Tính đến ngày 23-1, đã có 17 người chết, tăng gấp đôi chỉ trong vòng chưa đầy 24 tiếng, gần 600 người bị nhiễm trong đó phần lớn tại Vũ Hán.
Rạng sáng 23-1, ngay khi lệnh cấm “nội bất xuất, ngoại bất nhập” vừa được ban ra, một khung cảnh hỗn loạn được lặp đi lặp lại ở mỗi nhà ga xe lửa và sân bay Vũ Hán. “Lấy cho tôi một vé, vé gì cũng được miễn là ra khỏi Vũ Hán”, một người đàn ông trung niên nói như hét với nhân viên bán vé tại nhà ga Hankou.
Hàng trăm ôtô chen nhau ở trạm thu phí đường cao tốc nối Vũ Hán và thế giới bên ngoài. Hàng dài người xếp hàng tại sân bay Vũ Hán lúc 4h sáng, không ai muốn bị trễ chuyến bay hiếm hoi cuối cùng rời khỏi thành phố.
10h sáng 23-1, khoảng vài tiếng sau đó, cảnh sát và quân đội đứng chốt chặn bên ngoài ga Hankou. Lệnh phong tỏa chính thức có hiệu lực, đồng nghĩa mọi nỗ lực “tháo chạy” khỏi Vũ Hán sẽ trở thành công cốc.
200 trong số 600 chuyến bay đến Vũ Hán bị hủy. Các chuyến bay đi gần như bị đình trệ, các phương tiện giao thông công cộng ngừng hoạt động. Vũ Hán, trung tâm vận tải tấp nập ngày thường của Trung Quốc, trở thành một điểm bị xóa trắng trên bản đồ giao thông.
Người dân Vũ Hán bắt đầu ngày 23-1 bằng việc học làm quen với chuyện cả thành phố bị phong tỏa. Nhưng họ, kể cả những người bị “mắc kẹt”, đang sống trong những ngày hoang mang. Họ không biết người đối diện mình có mang virus hay không và chẳng dám đi chơi dù Tết nguyên đán đã cận kề.
“Có tới 80% người tôi thấy ngoài đường đeo khẩu trang. Mẹ của tôi vẫn gặp bạn bè để chơi mạt chược. Nhưng trước khi chơi, họ tự nguyện kiểm tra thân nhiệt”, một sinh viên 21 tuổi chia sẻ với Hãng tin Reuters.
Đã có nhiều tranh luận trên mạng xã hội về cách làm của chính phủ Trung Quốc. Trong khi một số cho rằng cần phải cứng rắn để ngăn chặn dịch bệnh lan rộng, số khác nêu ra mặt trái của vấn đề.
Tom Inglesby, giám đốc Trung tâm An ninh Y tế tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, khẳng định không có bằng chứng nào cho thấy sự hiệu quả của việc ngăn chặn lây lan dịch bệnh bằng cách phong tỏa diện rộng một khu vực.
“Điều này thậm chí còn đặt ra nguy cơ khác cho chính phủ Trung Quốc đó là niềm tin của nhân dân trong vùng bị phong tỏa. Chính quyền cũng sẽ phải đảm bảo được rằng người dân ở đó có đủ thuốc men, thực phẩm và những thứ khác trong suốt thời gian phong tỏa”, ông Inglesby lập luận.
Nhưng Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus thì ủng hộ hành động của chính phủ Trung Quốc, cho rằng đây là một biện pháp mạnh cần thiết để giảm nguy cơ lây bệnh. Cho đến thời điểm hiện tại, WHO vẫn chưa thể quyết định có nên phát lệnh cảnh báo khẩn cấp về dịch bệnh trên toàn thế giới hay không.
Thị trưởng Vũ Hán đối diện áp lực từ chức
Báo South China Morning Post ngày 23-1 cho biết ông Chu Tiên Vượng (Zhou Xian Wang), thị trưởng thành phố Vũ Hán, đang đối diện với áp lực từ chức ngày một lớn sau khi thừa nhận những nỗ lực ngăn ngừa dịch bệnh của chính quyền thành phố vẫn “chưa đủ”.
Trong một cuộc phỏng vấn với Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) tuần này, khi được hỏi liệu có phải thành phố Vũ Hán đã phản ứng “quá chậm” trước tình trạng lây lan virus mới và liệu chính quyền có chia sẻ thông tin kịp thời cho người dân hay không, ông Chu đáp:
“Chỉ đến lúc này mọi người mới nhận ra virus mới vô cùng nguy hiểm. Nếu ngay từ đầu chúng tôi biết được virus sẽ lây lan nghiêm trọng, thì dĩ nhiên việc tìm ra các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả là điều tốt. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ chúng tôi không thể biết được tính nghiêm trọng ngay từ đầu”.
Ngay sau khi đoạn video phỏng vấn được chia sẻ lên mạng xã hội Trung Quốc, dân mạng nước này đã đưa ra hàng ngàn bình luận bày tỏ sự giận dữ. Họ cáo buộc ông Chu “lơ là trách nhiệm” và kêu gọi ông từ chức.
Đặc biệt, vị thị trưởng này còn bị chỉ trích vì từng cho phép hơn 40.000 hộ gia đình tụ tập trong một sự kiện đón Tết quy mô lớn dù nhiều trường hợp nhiễm bệnh đã được báo cáo.
“Tốt hơn ông nên tự nguyện từ chức, có như vậy mới giữ được một chút tự trọng” – một tài khoản có 6,8 triệu người theo dõi kêu gọi. Một người khác bình luận: “Ông hoàn toàn không quan tâm chuyện kiểm soát và phòng ngừa sớm”.
