Đài Loan phản đối điều kiện Trung Quốc đặt ra để gia nhập WHO

Cơ quan y tế Đài Loan phản đối điều kiện chính mà Bắc Kinh đặt ra để vùng lãnh thổ này có thể gia nhập Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) – chấp nhận hòn đảo là một phần của Trung Quốc.

Trong cuộc họp báo tại Đài Bắc hôm 15/5, lãnh đạo y tế Đài Loan Trần Thời Trung phản đối điều kiện của Trung Quốc, nói: “Tôi không đời nào chấp nhận một thứ không tồn tại như vậy”.

Đến nay vẫn chưa phải là thành viên của WHO, Đài Loan đã ra sức vận động để tham gia một hội nghị trực tuyến của Hội đồng Y tế Toàn cầu (WHA), cơ quan ra quyết định của WHO, vào tuần tới với tư cách quan sát viên.

Việc này vấp phải sự phản đối từ Trung Quốc, nước vốn luôn coi hòn đảo tự trị là một trong các tỉnh của mình.

Đài Loan nói đại dịch virus corona đã khiến việc hòn đảo có thể tiếp cận WHO một cách thích hợp trở thành nhu cầu cấp thiết hơn hơn bao giờ hết. Song Trung Quốc nói Đài Loan chỉ có thể tham gia với nguyên tắc “Một Trung Quốc”, tức bao gồm việc chấp nhận rằng hòn đảo là một phần lãnh thổ của Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 14/5 nói đảng Dân chủ Tiến bộ cầm quyền tại Đài Loan từ chối làm việc này, do đó nền tảng chính trị để Đài Loan gia nhập WHO đã “không còn tồn tại”.

Ông Trần Thời Trung cho biết Đài Loan sẽ không từ bỏ nỗ lực để tham gia WHA dù họ chưa nhận được lời mời.

Vấn đề được cho là có ý nghĩa ngoại giao lớn vì sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ và Nhật Bản đối với việc Đài Loan tham gia WHA.

Trung Quốc nói họ có quyền đại diện Đài Loan trên trường quốc tế. Đài Loan nói chỉ có chính quyền dân cử của họ mới có thể đại diện cho 23 triệu dân sống tại hòn đảo.

“Chúng tôi có thể đại diện cho chính người dân của mình”, phó lãnh đạo cơ quan ngoại giao Đài Loan Tạ Vũ Tiều nói trong cuộc họp báo cùng ông Trần Thời Trung.

Tại Geneva, nơi WHO đặt trụ sở, phái đoàn Mỹ cho biết trong một tuyên bố rằng việc Đài Loan chống dịch thành công sẽ có lợi cho phần còn lại của thế giới, và Trung Quốc “muốn thành công đó không được chia sẻ, chắn chắn là để tránh những so sánh khó chịu”.

Cơ quan đại diện của Anh và Đức tại Đài Bắc cũng đã đưa ra các tuyên bố ủng hộ Đài Loan tham gia WHA.

Đài Loan tham gia WHA với tư cách quan sát viên từ năm 2009 đến năm 2016 nhưng Trung Quốc đã ngăn chặn việc này sau khi bà Thái Anh Văn lên nắm quyền.

WHO cho biết họ không có quyền mời Đài Loan tham gia WHA và chỉ các quốc gia thành viên mới có thể quyết định.

Đông Phong/ZNS