Cuộc gặp đặc biệt của ông Joe Biden và ông Tập Cận Bình sau 11 năm

Bảo Trâm 14/11/2022 14:11

Ngày 14/11, cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình diễn ra tại Bali, Indonesia. Mặc dù đã gặp nhau trước đó, nhưng lần gặp của năm 2022 rất khác biệt, trong vị thế và bối cảnh rất khác so với lần cả hai gặp nhau tại Bắc Kinh năm 2011.

Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Tập Cận Bình

Vào mùa hè năm 2011, khi ông Joe Biden còn là phó tổng thống Mỹ, ông đã có chuyến thăm Bắc Kinh và gặp ông Tập Cận Bình – khi đó là phó chủ tịch Trung Quốc. Trong 6 ngày, ông Biden đã có 5 cuộc gặp với ông Tập, từ cuộc hội đàm và bữa tối chính thức, đi thăm trường trung học ở tỉnh Tứ Xuyên, đến một bữa ăn đơn giản, nơi cả hai có thể thoải mái tháo cà vạt.

“Sự kết nối họ có được vào thời điểm đó là khá hiếm giữa các nhà lãnh đạo, và là một trong số ít điều được hy vọng vào mối quan hệ Mỹ – Trung”, Daniel Russel, người đã tháp tùng ông Biden khi đó với tư cách Giám đốc cấp cao về châu Á của Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, nói.

Sau 11 năm, ông Tập và ông Biden gặp nhau, nhưng ở một vị thế khác, khi cả hai đang là nguyên thủ quốc gia của hai nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Tạm gác những sức ép chính trị trong nước, hội nghị thượng đỉnh lần này có thể định hình quan hệ song phương ít nhất là đến kỳ bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, theo Nikkei Asia Review.

Ông Joe Biden tại Indonesia sáng 14/11

“Ông Biden sẽ ngồi cùng phòng với ông Tập Cận Bình, sẽ thẳng thắn như điều ông ấy thường làm, và mong đợi điều tương tự từ ông Tập. Sau đó, ông ấy có thể đưa ra các đánh giá dựa trên cơ sở cuộc gặp”, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói vào hôm 10/11.

Vấn đề kết nối chính là điều Mỹ kỳ vọng vào 11 năm trước. Tháng 1/2011, cựu Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama đã gặp nhau tại Nhà Trắng. Cả hai đều nhất trí về một cuộc gặp giữa hai cấp phó trong những tháng tới để thiết lập lòng tin.

Không như 11 năm trước, cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo lần này mang theo tình trạng quan hệ hai nước được cho là ở mức xấu nhất trong nhiều thập niên.

Sự tích cực và lạc quan trước đây đã bị thay thế cho những nghi ngờ và đối địch, căng thẳng trên nhiều lĩnh vực như kinh tế, công nghệ, địa chính trị.

Ông Tập và ông Biden dùng bữa tối thân mật, năm 2012. Ảnh: Nhà Trắng.

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng thực tế việc hai nhà lãnh đạo đồng ý đối thoại trực tiếp là một tiến triển tích cực. Có các cuộc đối thoại cởi mở rất quan trọng để giảm rủi ro hiểu lầm và tính toán sai, đặc biệt khi mối nghi ngờ và căng thẳng ngày càng tăng.

Khi phía Mỹ đề xuất thời gian tổ chức cuộc gặp tại Bắc Kinh vào năm 2011, ông Tập Cận Bình được cho là đã đích thân chọn ngày 17/8.

Ngày 17/8/1982, cựu Tổng thống Mỹ Ronald Reagan và nhà lãnh đạo Trung Quốc Đặng Tiểu Bình đã ký Thông cáo thứ Ba, qua đó Mỹ cam kết không thực hiện chính sách bán vũ khí lâu dài cho Đài Loan.

“Các vấn đề Đài Loan và Tây Tạng liên quan đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và là những vấn đề liên quan đến tình cảm dân tộc của 1,3 tỷ người Trung Quốc. Do đó chúng phải được xử lý kỹ lưỡng và thích hợp để bảo vệ quan hệ Mỹ – Trung”, ông Tập nói với ông Biden vào năm 2011.

Vào thời điểm đó, ông Tập đã vạch ra “lằn ranh” cho mối quan hệ với ông Joe Biden. Thông điệp trên về Đài Loan cũng dự kiến được nhắc lại trong cuộc gặp lần này tại Bali.

Bảo Trâm

Đọc nhiều