Chuyện biếu quà Tết và 4 lần Thủ tướng ra “tối hậu thư”
Mới đây, tại Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh: “tôi yêu cầu các cấp, các ngành, không chạy ra Hà Nội mang quà biếu Tết cấp trên, để xe cộ ùn ùn tới các nhà lãnh đạo. Như thế là không tốt, không làm gương”.
Đây là năm thứ 4 liên tiếp, người đứng đầu Chính phủ kêu gọi các cán bộ, lãnh đạo chấm dứt tình trạng biếu xén quà Tết. Câu chuyện quà Tết cuối năm được Thủ tướng nhắc lại, kêu gọi, mong muốn bộ máy hành chính nhà nước liêm chính hơn, năm sau chuyển biến hơn năm trước. Ai cũng thấy sự quyết liệt của Thủ tướng trong việc xây dựng Chính phủ liêm chính như thế nào, nhưng chính sự nỗ lực của người đứng đầu Chính phủ đã khiến dư luận thắc mắc rằng vì sao năm nào Thủ tướng cũng phải chỉ đạo như vậy? Làm sao để chỉ thị của Thủ tướng về việc cấm quà cáp cấp trên đi vào hiện thực? Làm sao để người đứng đầu Chính phủ không phải nhắc chuyện biếu xén quà Tết nữa?
Ngày nay, câu chuyện quà Tết lại không đơn giản chỉ là chai rượu, gói bánh, hộp mứt hay giỏ trái cây như chục năm về trước mà nó đã lớn lên theo thời gian, chạy theo cơ chế thị trường. Không khí nhộn nhịp hẳn ra, khi người ta đi biếu xén, cấp dưới bày tỏ tấm lòng với cấp trên, thủ thỉ với sếp năm tới cất nhắc, quan tâm đến mình nhiều hơn. Nhiều doanh nghiệp lại bận rộn vì phải thắt chặt mối quan hệ, hình thành sân trước, sân sau, lợi ích nhóm để thấu tóm các dự án. Điển hình chính là các trường hợp còn nóng như thương vụ Mobifone mua AVG của Nguyễn Bắc Son, Trương Minh Tuấn, Lê Nam Trà, hay vụ án đường dây đánh bạc nghìn tỷ như Phan Văn Vĩnh, Nguyễn Thanh Hóa… Rõ ràng, đây không phải là quà biếu thông thường mà đó là một cái giá phải trả cho nhiều cái làm ngơ từ những người có quyền hành. Nói thẳng đây là một dạng tham nhũng, mà đã là tham nhũng cần phải diệt trừ.
Nhận thấy tình hình quà cáp Tết nhất ngày càng nhập nhèm, Cục phòng chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ) những năm gần đây đã tổ chức đường dây nóng để tiếp nhận phản ánh. Nhưng xem ra đường dây chỉ nóng một vài ngày tết. Vì những cán bộ, lãnh đạo ở trên đều nhận cả núi tiền bất chấp thời gian địa điểm, lúc mà đường dây không còn nóng. Đừng để người dân ngỡ ngàng khi sau mỗi dịp Tết, báo cáo rằng không phát hiện trường hợp nào nhận quà trái quy định.
Để thay đổi một thói quen vốn xuất phát điểm là văn hóa tốt, chỉ có điều đã bị biến tướng và lạm dụng không hề đơn giản. Chính vì thế, chỉ dừng ở quyết tâm có lẽ vẫn chưa đủ, nếu không đi kèm cơ chế giám sát chặt chẽ, bằng các biện pháp cụ thể, thì việc quà biếu Tết vẫn là chuyện nói mãi.
Từ chuyện năm nào Thủ tướng cũng ra “tối hậu thư” cấm biếu xén quà cáp dịp tết cho thấy Chính phủ kiến tạo còn nhiều việc phải làm mà trước hết là chấn chỉnh kỷ cương từ trên xuống dưới. Các bộ, ngành, chính quyền địa phương không thể bá hùng một cõi mà phớt lờ chỉ đạo từ trên. Để Thủ tướng còn phải yêu cầu, nhắc nhở, có nghĩa là tình trạng mang quà đi biếu và nhận quà biếu vẫn còn.
Mong làm sao đến lúc nào đó Thủ tướng không cần đến hẹn lại ra “tối hậu thư” cấm biếu xén quà Tết nữa!
Thế Khoa
