Chủ đầu tư, nhà thầu cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi tranh cãi căng thẳng tại tòa

Tại phiên xử sáng nay, cựu lãnh đạo Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc (VEC) và các nhà thầu đổ lỗi trách nhiệm cho nhau, cụ thể phía VEC nói chất lượng vật liệu do nhà thầu phụ trách, trong khi các nhà thầu cho rằng “VEC phải duyệt, mới được làm”

Trong ngày xét xử thứ hai của vụ án Cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, các bị cáo thuộc chủ đầu tư VEC, Ban quản lý dự án và các nhà thầu phần lớn thừa nhận cáo buộc, song đều cho rằng hành vi của mình chịu các yếu tố khách quan, bị chi phối bởi trách nhiệm của bên còn lại.

Là một trong những người trả lời đầu tiên sáng nay, ông Phan Ngọc Thơm, cựu Phó giám đốc Ban điều hành Liên danh gói thầu số 3B, khai “làm đúng theo yêu cầu của chủ đầu tư”.

Trước cáo buộc sử dụng đất và đá răm kém chất lượng, ông giải thích mọi vật liệu xây dựng đều phải được chủ đầu tư phê duyệt mới được phép đưa vào làm. “Trên thực tế, tất cả sản phẩm chúng tôi thi công đã được chủ đầu tư và tư vấn ký chấp thuận”.

Lần thứ hai trong phần trình bày dài 14 phút, ông Thơm quy trách nhiệm cho chủ đầu tư trong việc thi công thử ngay trên nền đường chính. Khi cơ quan điều tra triệu tập và cho xem văn bản của Bộ Giao thông Vận tải, ông mới biết việc thi công thử ngay trên nền đường chính là bị cấm.

“Nhưng khi làm, chúng tôi không biết quy định này. Khi chúng tôi đệ trình, chủ đầu tư chấp thuận nên nghĩ là được phép”, ông khai.

Hầu hết bị cáo đại diện cho các đơn vị thầu đều thừa nhận bỏ qua việc đo hệ số thấm nước của lớp rải mỏng tạo nhám cho đường (VTO), cho rằng “đây chỉ là chỉ tiêu phụ”. Ông Nguyễn Thành An, Phó giám đốc Ban điều hành Liên danh gói thầu số 7 khai, trong đề cương thi công và quy chế giám sát không thấy đề cập chỉ tiêu này.

Ông An thừa nhận trong bản thiết kế dự án có yêu cầu đo hệ số này nhưng thực tế nhà thầu và bên tư vấn cũng đã thống nhất không cần đo, các quy chuẩn xây dựng hiện hành của Việt Nam cũng không yêu cầu. Vì thế liên danh nhà thầu không thực hiện.

“Hơn nữa, lớp VTO được làm sát ngày thông xe, bị cáo tham khảo ý kiến của bên kỹ thuật và tư vấn thì được trả lời là đã đạt chất lượng”, ông An nói.

Theo cáo buộc, phần đường thuộc gói thầu số 7 do phía ông An chịu trách nhiệm không đảm bảo chất lượng, gây hư hỏng khi vận hành khai thác do các lớp vật liệu kết cấu không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, lớp mặt đường bê tông nhựa tạo nhám có độ rỗng lớn, lớp VTO hư hỏng vỡ vụn, rời rạc khi bị nước và tải trọng tác động.

Các bị cáo địa diện cho nhà thầu đều nói “sửng sốt” khi kết luận giám định cao tốc có tới 380 điểm hư hỏng nặng. Họ cho rằng quy kết này “quá nặng”, vì dự án sử dụng đã lâu trải quá trình biến đổi khí hậu, thời tiết miền Trung khắc nghiệt và lưu lượng xe quá nhiều, tải trọng lớn thì việc hỏng hóc và khách quan không tránh khỏi. Chất thi công còn có thể do “trình độ rải máy có vấn đề”. Các bị cáo xin HĐXX xem xét lại phần thiệt hại mình phải chịu trách nhiệm, cho rằng “bị quy trách nhiệm quá lớn”.

Bác lại các lời khai của các nhà thầu, cựu phó tổng giám đốc VEC, Nguyễn Mạnh Hùng khi trả lời chiều qua lại cho rằng, trách nhiệm chính trong sai phạm phải thuộc về Ban quản lý dự án, tư vấn giám sát và nhà thầu dự án.

Ông Hùng nhiều lần khẳng định, với vai trò phụ trách dự án đã thường xuyên có văn bản nhắc nhở chung về việc đảm bảo chất lượng công trình. Ông Hùng viện dẫn hợp đồng, quy định việc đảm bảo nguồn vật liệu đủ và đúng chất lượng, là trách nhiệm của nhà thầu.

“Việc nghiệm thu và chấp thuận thi công thử cũng không phải chức năng của bị cáo mà thuộc Ban quản lý dự án”, ông nói và phản đối phần lớn cáo buộc của VKS, cho hay 5 trong 7 nội dung bị quy kết đều là “trách nhiệm gián tiếp”.

Dự án cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi có tổng chiều dài toàn tuyến hơn 139 km, từ thành phố Đà Nẵng đến thành phố Quảng Ngãi (tỉnh Quảng Ngãi), khởi công ngày 19/5/2013. Giai đoạn I dài 65 km, từ thành phố Đà Nẵng đến thành phố Tam Kỳ (tỉnh Quảng Nam), gồm có 8 gói thầu xây lắp chính, trong đó có 7 gói thầu thi công đường và một gói thầu chủ yếu thi công cầu.

Dự án sử dụng nguồn vốn vay của Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản – JICA (đối với đoạn 1), vốn vay Ngân hàng Thế giới – WB (đối với đoạn 2) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam, tổng hơn 69.000 tỷ đồng.

Theo cáo trạng, chỉ sau 2 năm 1 tháng 5 ngày đưa vào sử dụng, đoạn đường 65 km đã xảy ra 380 điểm hỏng biểu hiện trên mặt đường bê tông nhựa. Kết luận giám định cho thấy, cả 7 gói thầu (phần đường) thuộc giai đoạn I không đảm bảo chất lượng đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, yêu cầu thiết kế…

Thiệt hại được xác định là giá trị các hạng mục công trình xây dựng không đảm bảo chất lượng tại các gói thầu, nhưng đã được Chủ đầu tư và các đơn vị liên quan nghiệm thu, thanh toán hơn 811 tỷ đồng cho các nhà thầu.

Minh Ngọc