Châu Âu đang trải qua những thời khắc “lạ kỳ” trong lịch sử
Theo Guardian, nhiều nơi trên khắp châu Âu đang trải qua hiện tượng thời tiết bất thường với nhiệt độ ấm “chưa từng thấy” trong tháng 1.
Theo dữ liệu do nhà khí hậu học Maximiliano Herrera thu thập và công bố ngày 2-1, ít nhất 8 quốc gia châu Âu bao gồm: Ba Lan, Đan Mạch, Cộng hòa Czech, Hà Lan, Belarus, Lithuania và Latvia ghi nhận nhiệt độ ngày trong tháng 1 ấm chưa từng thấy trong lịch sử.
Tại Korbielow (Ba Lan) nhiệt độ lên tới 19 độ C – mức nhiệt thường ghi nhận vào tháng 5 – cao hơn 18 độ C so với mức trung bình 1 độ C vào tháng 1 hàng năm ở đây. Còn tại Javornik (Cộng hòa Czech) mức nhiệt ghi nhận là 19,6 độ C – cao hơn so với mức trung bình 3 độ C vào thời gian này trong năm.
Nhiệt độ ở vùng Vysokaje (Belarus) thường dao động quanh mức 0 độ C thời điểm này trong năm nhưng hiện lên tới 16,4 độ C – cao hơn 4,5 độ C so với mức kỷ lục trước đó cũng trong tháng 1. Ở những nơi khác tại châu Âu, hàng ngàn trạm đo nhiệt độ tại các địa phương ghi nhận mức nhiệt cao kỷ lục mới trong khoảng thời gian từ ngày 31-12-2022 tới 2-1-2023.
Miền bắc Tây Ban Nha và miền nam nước Pháp có thời tiết ấm áp, với 24,9 độ C ở Bilbao, nhiệt độ cao nhất từng ghi nhận trong tháng 1 ở thành phố lớn nhất phía bắc Tây Ban Nha. Các trạm đo nhiệt độ ở Cantabria, Asturias và vùng Basque cũng ghi nhận nhiệt độ cao kỷ lục. Chỉ có Na Uy, Anh, Ireland, Italy và đông nam Địa Trung Hải chưa ghi nhận ngày ấm kỷ lục trong tháng một.
“Chúng ta có thể coi đây là hiện tượng thời tiết cực đoan nhất trong lịch sử châu Âu. Giống như tháng 7-2022, nước Anh trải qua đợt nắng nóng cực đoan và cường độ này lan rộng tới khu vực lớn hơn, bao gồm 15 quốc gia”, nhà khí hậu học Herrera nói.
Nhà khí hậu học Herrera nói thêm: “Có thể nói đây là lần đầu châu Âu ghi nhận hiện tượng thời tiết cực đoan về nhiệt độ cao trong tháng 1, có thể sánh ngang với hiện tượng thời tiết khắc nghiệt đang xảy ra ở Bắc Mỹ”.
Đồng quan điểm với Herrera, nhà khí tượng học cấp cao tại Cơ quan thời tiết quốc gia Vương quốc Anh (MET) Alex Burkill, đánh giá: “Nhiệt độ cao cực đoan đang trải khắp một vùng rộng lớn, điều chưa từng xảy ra”.
Giải thích về hiện tượng thời tiết “chưa từng có” này, chuyên gia Alex Burkill cho rằng khối không khí ấm hình thành ngoài khơi bờ biển phía Tây châu Phi, đã di chuyển về phía Đông Bắc qua châu Âu từ Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha, bị áp suất cao trên Địa Trung Hải kéo vào.
“Khối không khí này lan rộng sang Đan Mạch, Cộng hòa Czech và gần như toàn bộ nước Đức khiến nhiệt độ tháng 1 tăng kỷ lục. Một điểm đáng chú ý khác là chúng tôi ghi nhận thời tiết ấm bất thường tại miền Nam nước Anh. Trong đêm Giao thừa, tôi nghĩ có khoảng 7 địa phương ở Anh ghi nhận đêm Giao thừa ấm nhất lịch sử”, ông Burkill nói.
Nhà khí tượng học Scott Duncan cho hay nhiệt độ trên khắp châu Âu đang ở mức đáng kinh ngạc.
“Đầu năm ngoái, chúng ta cũng ghi nhận thời tiết ấm áp nhưng chưa là gì so với năm nay. Chúng tôi quan sát thấy nhiều kỷ lục lâu năm ở một số quốc gia bị phá vỡ”, ông nói.
Ông Duncan cho hay rất khó xác định nguyên nhân, có thể do La Nina hay nhiệt độ ấm bất thường trên bề mặt biển. “Tuy nhiên, hai điều này không mới, vậy điều gì khiến thời tiết đầu năm nay ấm như thế? Khí quyển và đại dương ấm lên khiến ngày càng nhiều kỷ lục bị phá vỡ”.
Giáo sư Bill McGuire, người thường xuyên cảnh báo về hậu quả của biến đổi khí hậu, cho rằng nhiệt độ cao là dấu hiệu của những điều tồi tệ sắp xảy ra.
“Đáng lo ngại nhất là tốc độ nóng lên toàn cầu, điều không còn gây ngạc nhiên nữa. Trong tương lai, chúng ta sẽ thấy mùa đông chỉ kéo dài vài tháng, thời tiết ảm đạm, ẩm ướt, ít sương giá và băng tuyết”, giáo sư Bill McGuire cho biết.
Bảo Trâm
